Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Oregon αναδεικνύει τη δυνατότητα δύο ενώσεων που προέρχονται από τον λυκίσκο, τον βασικό συστατικό της μπίρας, να αναστείλουν τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ, γνωστή ως ηπατική στεάτωση. Τα ευρήματα αυτά, που δημοσιεύθηκαν στο eLife, είναι σημαντικά δεδομένου ότι η ηπατική στεάτωση επηρεάζει ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού στην Ευρώπη και την Αμερική, αφορώντας και ανθρώπους που δεν καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη, την ορμόνη που βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τη NAFLD, όπως επίσης η παχυσαρκία, η διατροφή υψηλών λιπαρών και τα αυξημένα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα. Το ήπαρ βοηθά το σώμα να επεξεργαστεί τα θρεπτικά συστατικά και επίσης λειτουργεί ως φίλτρο για το κυκλοφορικό σύστημα, γι’αυτό η υπερβολική συγκέντρωση λίπους στο όργανο αυτό μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή και ηπατική ανεπάρκεια.
Στη μελέτη, 60 ποντίκια χωρίστηκαν τυχαία σε πέντε ομάδες διατροφής: τη διατροφή χαμηλών και υψηλών λιπαρών, τη διατροφή υψηλών λιπαρών με συμπληρώματα XN, τη διατροφή υψηλών λιπαρών με περισσότερα συμπληρώματα XN και τη διατροφή υψηλών λιπαρών με συμπληρώματα TXN.
Ο μηχανισμός πίσω από την αποτελεσματικότητα των ενώσεων περιλαμβάνει τον πυρηνικό υποδοχέα PPARy (κατηγορία πρωτεϊνών) που ρυθμίζει την έκφραση των γονιδίων. Το PPARy ελέγχει τον μεταβολισμό της γλυκόζης και την αποθήκευση των λιπαρών οξέων, ενώ τα γονίδια που ενεργοποιεί πυροδοτούν τη δημιουργία λιποκυττάρων από τα βλαστοκύτταρα.
Τα XN και TXN λειτουργούν ως «ανταγωνιστές» του PPARy, καθώς δεσμεύονται στην πρωτεΐνη χωρίς να την ενεργοποιούν, αντίθετα με έναν «αγωνιστή» PPARy, ο οποίος αφενός θα την ενεργοποιούσε και αφετέρου θα τη δέσμευε. Το αποτέλεσμα του ανταγωνισμού σε αυτή την περίπτωση είναι η μικρότερη συγκέντρωση λίπους στο ήπαρ.
«Το ενεργοποιημένο PPARy στο ήπαρ πυροδοτεί την αποθήκευση των λιπιδίων. Τα δεδομένα μας, λοιπόν, υποδεικνύουν ότι τα XN και TXN εμποδίζουν την ενεργοποίηση και μειώνουν σημαντικά την έκφραση των γονιδίων που ενισχύουν την αποθήκευση των λιπιδίων στο ήπαρ. Τα ευρήματα αυτά συμφωνούν με μελέτες που δείχνουν ότι οι πιο αδύναμοι αγωνιστές PPARy είναι πιο αποτελεσματικοί στη θεραπεία της ηπατικής στεάτωσης από τους ισχυρούς. Με άλλα λόγια, η μικρότερη ενεργοποίηση του PPARy στο ήπαρ μπορεί να είναι επωφελής», εξηγεί η ειδικός.
Επιπλέον, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το TXN συσσωρευόταν καλύτερα στο ήπαρ από το XN, γεγονός το οποίο μπορεί να εξηγεί γιατί ήταν πιο αποτελεσματικό στη μείωση των λιπιδίων, αλλά η διαφορά στη συσσώρευση στους ιστούς δεν ήταν απόλυτα κατανοητή.
«Μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι το XN μεταβολίζεται από τον ξενιστή και από το εντερικό μικροβίωμα περισσότερο από το TXN, αλλά χρειάζονται επιπρόσθετες μελέτες για να καταλάβουμε το πώς συμβαίνει αυτό. Επίσης, ενώ τα XN και TXN είναι αποτελεσματικές προληπτικές προσεγγίσεις στα τρωκτικά, οι μελλοντικές μελέτες είναι εκείνες που θα προσδιορίσουν αν οι ενώσεις μπορούν να θεραπεύσουν την υπάρχουσα παχυσαρκία στους ανθρώπους. Πάντως τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι ο ανταγωνισμός του PPARy στο ήπαρ είναι μια λογική προσέγγιση στην πρόληψη και θεραπεία της ηπατικής στεάτωσης που προκαλείται από τη διατροφή και των σχετικών με αυτή μεταβολικών διαταραχών και υποστηρίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη των XN και TXN ως θεραπευτικές ενώσεις χαμηλού κόστους», καταλήγει η Δρ. Gombart.
