Απαντώντας στις έντονες κριτικές που έχει δεχθεί η διάταξη για την «ενίσχυση των δημοσίων δομών υγείας από ιδιώτες παρόχους και ιδιώτες ιατρούς για την αντιμετώπιση αναγκών που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία», ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης μίλησε από το βήμα της Βουλής.
Η διάταξη, που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση, προβλέπει ότι οι ιδιώτες ιατροί που εργάζονται σε Μονάδες Υγείας συμβεβλημένες με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) ή είναι οι ίδιοι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ, θα υποχρεούνται μέσω συμβάσεων να προσφέρουν υπηρεσίες υγείας για την αντιμετώπιση αναγκών που μπορεί να απειλήσουν τη δημόσια υγεία, μόνο όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο και μόνο για τον απολύτως αναγκαίο χρόνο.
Η παροχή των υπηρεσιών αυτών γίνεται με μερική απασχόληση, εφόσον έχουν αποβεί άγονες οι προκηρύξεις κάλυψης των θέσεων, άκαρπη η εκδήλωση ενδιαφέροντος των ιδιωτών ιατρών για την κάλυψη των κενών θέσεων και αφού έχει ζητηθεί προηγούμενη εισήγηση του οικείου ιατρικού συλλόγου, η οποία υποβάλλεται υποχρεωτικά στην αρμόδια ΥΠΕ εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) εργασίμων ημερών. Η δυνατότητα αυτή μπορεί να επεκταθεί και στους ιδιώτες ιατρούς που έχουν ενταχθεί στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΗΔΙΚΑ ΑΕ) και συνταγογραφούν φάρμακα και εξετάσεις που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ, μόνο εφόσον δεν επαρκούν οι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ ιατροί για την κάλυψη των ως άνω ελλείψεων. Οι ιδιώτες πάροχοι, όπως δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και κλινικές που συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ, οφείλουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και τις δομές τους για την ενίσχυση του ΕΣΥ, αν απαιτείται για την αντιμετώπιση αναγκών που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και για τον απολύτως απαραίτητο χρόνο.
Αν οι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ ιδιώτες πάροχοι ή ιδιώτες ιατροί αρνηθούν την παροχή υπηρεσιών καταγγέλλεται η σύμβασή τους με τον ΕΟΠΥΥ. Επιπλέον, στους ιδιώτες ιατρούς που αρνούνται την παροχή υπηρεσιών κατ’ εφαρμογή των ως άνω παραγράφων, είτε είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ είτε όχι, αποκλείεται η πρόσβαση στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (ΣΗΣ) της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΗΔΙΚΑ ΑΕ)».
«Λυπούμαστε που δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε καλόπιστα»
Στην ομιλία του, λοιπόν, ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης ανέφερε τα εξής: «Παρουσιάζεται ότι θέλουμε να κάνουμε κάποιου είδους πόλεμο στους ιδιώτες γιατρούς. Θέλω να είμαι απολύτως σαφής, από το επίσημο και ιερό βήμα της Βουλής, δεν έχω και δεν έχουμε καμία απολύτως διάθεση να κάνουμε κανέναν πόλεμο στους γιατρούς. Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης που επικρίνουν τη διάταξη, λένε ουσιαστικά “δεν μας ενδιαφέρει αν θα λειτουργεί το νοσοκομείο αρκεί να μην πειράξετε τον ιδιώτη γιατρό την ώρα που κάνει το ιδιωτικό του ιατρείο”», είπε ο υπουργός Υγείας, απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση και πρόσθεσε, περιγράφοντας και το πνεύμα της επίμαχης διάταξης: «Εμείς όμως λέμε κάτι άλλο. Λέμε “αγαπητοί ιδιώτες γιατροί, σας σεβόμαστε, σας αγαπάμε και σας ξεχωρίζουμε. Επειδή σας σεβόμαστε, σας αγαπάμε και σας ξεχωρίζουμε, δεν θεωρούμε ότι το ιδιωτικό επάγγελμα του ιατρού, εξισούται με οποιοδήποτε ιδιωτικό επάγγελμα ελεύθερου επαγγελματία. Γι΄ αυτό το λόγο θεωρούμε ότι και ο ιδιώτης γιατρός έχει ευθύνη και πρέπει να τον ενδιαφέρει αν θα λειτουργεί το νοσοκομείο της οικείας περιφέρειας στην οποία ασκεί το λειτούργημά του. Και λυπούμαστε που δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε καλόπιστα και πολιτισμένα, για να βρούμε λύση να βγαίνουν οι εφημερίες, αλλά αν δεν μπορούμε να βρούμε, με κανέναν άλλο τρόπο, και άρα σε αυτή την περίπτωση τίθεται ζήτημα δημόσιας υγείας, από τη μη ορθή λειτουργία του νοσοκομείου, τότε σε αυτή την περίπτωση και μόνο και για ένα αυστηρώς περιορισμένο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να αποφασίσεις να έρθεις στο νοσοκομείο να κάνεις δύο εφημερίες το μήνα. Αν δεν κάνεις, στην πραγματικότητα μας λες ότι το ιδιωτικό σου ιατρείο είναι τόσο πολύ σημαντικότερο της παροχής υγείας των συμπατριωτών σου και συμπολιτών σου, που δεν σε ενδιαφέρει. Αν δεν σε ενδιαφέρει εσένα, και εμάς δεν μας ενδιαφέρει η συνεργασία μαζί σου. Δεν κάνουμε καμία επίταξη”. Η λέξη επίταξη δεν ξέρω γιατί μπαίνει στο δημόσιο διάλογο. Εμείς με τους γιατρούς έχουμε μια συνεργατική σχέση. Εκείνοι είναι γιατροί και εμείς τους παρέχουμε την πρόσβαση στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογραφήσεως και εξασφαλίζουμε την αποζημίωση των ασθενών τους, μέσω αυτού του συστήματος. Εάν δεν θέλουν και αναγνωρίζουν ότι οι δικές μας ανάγκες είναι αδιάφορες, τότε λυπούμαστε πάρα πολύ γι΄ αυτό, προφανώς αυτή η συνεργατική σχέση έχει πρόβλημα. Αυτό λέμε».
«Σε πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο η διάταξη»
Ο υπουργός Υγείας υπογράμμισε ότι η διάταξη θα ισχύσει σε πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο, δηλαδή σε συνθήκες απολύτου έκτακτης ανάγκης και για αυστηρά περιορισμένο και προσδιορισμένο χρονικό διάστημα. «Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι δεν έχω καμία διάθεση να ενεργοποιήσω αυτή τη διάταξη. Καμία απολύτως. Οφείλω όμως να πω ότι η ευθύνη μου, ως υπουργός Υγείας της Ελληνικής Δημοκρατίας, δεν μου επιτρέπει, αν γνωρίζω ότι σε ένα νοσοκομείο δεν βγαίνουν οι εφημερίες, να υποκρίνομαι ότι βγαίνουν, χωρίς να έχω εξαντλήσει κάθε πρόσφορο μέσο. Θέλω λοιπόν να ξεκαθαρίσω ότι αυτή είναι μια διάταξη εφαρμογής σε συνθήκες απολύτου έκτακτης ανάγκης, για περιορισμένο και αυστηρά προσδιορισμένο χρονικό διάστημα και με απόλυτη τεκμηρίωση ότι εκεί υπάρχει ζήτημα, ως προς τη δημόσια υγεία και τις παροχές υγείας στους συμπολίτες μας. Μόνο σε αυτή την ακραία περίπτωση θα μπορεί να εφαρμόζεται, υπό αυτούς τους όρους και προϋποθέσεις, αυτή η διάταξη», είπε ο υπουργός Υγείας.
«Και πώς θα επιλέξετε τους ιδιώτες; Ποιοι θα πάρουν φύλλο πορείας; Ή μήπως θα πάνε με τα φρονήματά τους…», ακούστηκε να ρωτάει τον υπουργό Υγείας η βουλευτής της Νέας Αριστεράς Θεανώ Φωτίου. «Όλοι οι ιδιώτες μιας περιοχής, της οικείας ειδικότητας που την έχει ανάγκη το νοσοκομείο. Όλοι θα είναι στην ίδια κατηγορία. Άπαντες. Το 100%. Δεν θα επιλέξουμε είναι η απάντηση. Όταν χρειαζόμαστε παθολόγους θα είναι όλοι οι παθολόγοι. Αν πάνε όλοι παθολόγοι, μπορεί να είναι και μια εφημερία τον μήνα. Αν πάνε οι μισοί, μπορεί να είναι και τρεις εφημερίες το μήνα. Όσοι περισσότεροι πάνε, τόσο λιγότερο θα επιβαρυνθούν οι συνάδελφοί τους, από αυτή τη δουλειά», απάντησε ο υπουργός Υγείας.
Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση
Στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής άρχισε η συζήτηση και επεξεργασία του νομοσχεδίου με το οποίο εισάγονται ρυθμίσεις για τον μετασχηματισμό του τρόπου παροχής των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΥΨΥ) και την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Προβλέπεται μεταξύ άλλων:
- η σύσταση Εθνικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΕΔΥΨΥ) εντός του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), με σκοπό τη βελτίωση της οργάνωσης και της διοικητικής διάρθρωσης των ΥΨΥ,
- η σύσταση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων» (ΕΟΠΑΕ) για την αντιμετώπιση των εν γένει εξαρτήσεων, εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών,
- η ψηφιοποίηση του συνόλου των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας και εξαρτήσεων.
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, ως ψυχιατρική μεταρρύθμιση νοείται ο μετασχηματισμός του τρόπου παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΥΨΥ), με μετάθεση του βάρους από την ασυλικού τύπου περίθαλψη στην κοινοτική φροντίδα, έτσι ώστε ο ψυχικά ασθενής να παραμένει ενεργός πολίτης, χωρίς να αποκόπτεται από το οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον. Οι υπηρεσίες αυτές καταλαμβάνουν και τις εξαρτήσεις, ως μορφές εκδήλωσης ψυχικών διαταραχών.
Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση ολοκληρώνεται:
- μέσω του μετασχηματισμού των εναπομεινάντων Ειδικών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και των ψυχιατρικών κλινικών των Γενικών και Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων της χώρας σε ένα αποκεντρωμένο δίκτυο συνεργαζόμενων δομών, μονάδων και υπηρεσιών, με επίκεντρο, για πρώτη φορά, τα ίδια τα άτομα που αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην ψυχική τους υγεία,
- μέσω της θέσπισης, για πρώτη φορά, ενός ενιαίου πλαισίου οργάνωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών για την ολιστική αντιμετώπιση των πάσης φύσεως εξαρτήσεων, εθισμών και εξαρτητικών συμπεριφορών, με παράλληλη διατήρηση του θεραπευτικού πλουραλισμού και
- μέσω της ψηφιοποίησης του συνόλου των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας και εξαρτήσεων.
Παράλληλα σημειώνεται ότι το προτεινόμενο σύστημα οργάνωσης των ΥΨΥ αναμένεται να οδηγήσει σε:
- κάλυψη όλων των αναγκών του πληθυσμού που θα αντιμετωπίσει προκλήσεις στην ψυχική του υγεία, το δυνατόν εγγύτερα στον τόπο κοινωνικής εγκατάστασης και δραστηριότητάς του, διατηρούμενης στον μέγιστο βαθμό της συνεκτικότητας της οικογενειακής του ζωής και ελαχιστοποιούμενης της διατάραξης της επαγγελματικής και της κοινωνικής του ζωής,
- βελτίωση της διάχυσης των διαθέσιμων, δωρεάν παρεχόμενων υπηρεσιών σε όλο τον πληθυσμό, μέσω της διασύνδεσης και δικτύωσης όλων των δομών και υπηρεσιών ψυχικής υγείας τόσο μεταξύ τους, όσο και με τους λοιπούς φορείς και δομές του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), αλλά και με άλλους φορείς κοινωνικής φροντίδας και πρόνοιας ή εκπαίδευσης,
- μείωση του χρόνου αναμονών για την πρόσβαση στις αναγκαίες ΥΨΥ, έγκαιρη παρέμβαση στον ασθενή, μείωση των νοσηλειών, ιδίως των ακούσιων,
- έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση των ψυχικών διαταραχών και έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπισή τους,
- έγκαιρη ανίχνευση των νέων ασθενών και στοχευμένη κατεύθυνσή τους σε ποιοτικές υπηρεσίες,
- μείωση του χρόνου αποθεραπείας και άμεση επανένταξη του ψυχικά ασθενή στην κοινωνία,
- καθιέρωση, για πρώτη φορά, ενός συστήματος ποιοτικής αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικών και μη κερδοσκοπικών,
- παροχή, για πρώτη φορά, ποιοτικών ΥΨΥ στα σωφρονιστικά καταστήματα ενηλίκων, καθώς και πρόβλεψη εναλλακτικών σωφρονιστικών δυνατοτήτων σε παιδιά και εφήβους με αποκλίνουσα και παραβατική συμπεριφορά.
Οι εισαγόμενες διατάξεις έχουν προκαλέσει την αντίδραση, εργαζόμενων στο χώρο της ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης, της ΕΙΝΑΠ και της ΠΟΕΔΗΝ.
Βαρτζόπουλος: «Στόχος η αποασυλοποίηση»
Ο υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος αναφέρθηκε στη σημερινή κατάσταση του συστήματος της ψυχικής υγείας και πρόσθεσε ότι με το νομοσχέδιο επιχειρείται να ολοκληρωθεί η αποασυλοποίηση, η διαλειτουργικότητα τω υφιστάμενων δομών και η καλύτερη μέριμνα για τους χρόνιους ασθενείς.
«Ο κυριότερος στόχος όλης αυτής της προσπάθειας είναι η συνέχιση της αποασυλοποίησης των ασθενών που είναι χρόνιοι και φιλοξενούνται στις κλίνες των οξέων περιστατικών του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα», είπε ο υφυπουργός Υγείας και εξήγησε ότι στόχος είναι αυτά τα περιστατικά να ετοιμαστούν για να πάνε σε μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ή σε μονάδες χρόνιας νοσηλευτικής φροντίδας. «Εμείς όχι απλώς δεν θα καταργήσουμε τις νοσηλευτικές μονάδες. Διαλύουμε τους οργανισμούς των παλαιού τύπου ψυχιατρείων και εντάσσουμε τις νοσηλευτικές μονάδες σε δίκτυα κοινοτικής φύσεως που περιέχουν μονάδες πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τις μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης», είπε ο υφυπουργός Υγείας και υπογράμμισε ότι δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα πως θα κλείσουν κρεβάτια, πως θα κλείσουν νοσηλευτικές μονάδες. Εκείνο που θα γίνει είναι να υπάρξουν εξειδικεύσεις νοσηλευτικών μονάδων που θα προετοιμάζουν τους ασθενείς να πάνε σε μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. «Μετασχηματίζουμε τα παλαιού τύπου νοσοκομεία σε νοσηλευτικές μονάδες οι οποίες εντάσσονται διαλειτουργικά μέσα σε δίκτυα που τελικό στόχο έχουν την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και την μακροχρόνια αξιοπρεπή νοσηλευτική φροντίδα για όσους χρειάζονται», είπε ο κ. Βαρτζόπουλος.
Η ένταξη στο ΕΣΠΑ και η απεξάρτηση
Ο υφυπουργός αρμόδιος για θέματα ψυχικής υγείας ενημέρωσε την επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής ότι για πρώτη φορά σχεδιάζεται η ένταξη στο ΕΣΠΑ, Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος συνεχούς επιδημιολογικής παρατήρησης και εξασφάλισης θεραπευτικής συνέχειας των ψυχικών διαταραχών. «Μέσω της ΗΔΙΚΑ, μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποιος ΑΜΚΑ λαμβάνει διάγνωση ψυχικής διαταραχής, τι φάρμακα παίρνει και για πόσο χρονικό διάστημα, αν έχει νοσηλευτεί, αν εργάζεται ή αν δεν εργάζεται, ώστε να εκτιμήσουμε τη λειτουργικότητά του και μέσω αυτής της διαδικασίας μπορούμε να γνωρίζουμε και τη διαθεσιμότητα των δομών, στην περιοχή που κατοικεί αυτός ο άνθρωπος, ώστε η υπηρεσία που θα τον υποδεχθεί, να τον κατευθύνει εκεί που υπάρχει μικρότερη αναμονή είτε για περιπατητικές είτε για νοσηλευτικές είτε για υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης», είπε ο υφυπουργός Υγείας και υπογράμμισε ότι θα υπάρχει ένα σημαντικό ψηφιακό εργαλείο που θα βοηθήσει να εντοπιστούν οι χρόνιοι ασθενείς και να τους δοθεί η δυνατότητα να ενταχθούν στα προγράμματα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης που θα είναι απολύτως δωρεάν, γιατί «αυτές οι Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες πληρώνονται μόνο από το ελληνικό κράτος».
Επιπλέον αναφέρθηκε και στις Μονάδες Ολικής Φροντίδας Ψυχικής Υγείας που θα είναι συνδυασμός ημερήσιας νοσηλείας σε δύο βάρδιες, με θεραπευτικό κέντρο ημέρας και με κινητή μονάδα που θα προσφέρει υπηρεσίες και στα Κέντρα Υγείας και τα μεγάλα αστικά κέντρα. Είπε επίσης ότι θα οργανωθούν δίκτυα καλών πρακτικών, όπως τα ιατρεία που θα χορηγούν σκευάσματα παρατεταμένης δράσης, ώστε να καλύπτονται δύσκολα περιστατικά.
Τέλος, όσον αφορά την απεξάρτηση, ο κ. Βαρτζόπουλος τόνισε ότι γίνεται ο Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων. «Πρώτο μέλημα μας θα είναι η δημιουργία ενιαίου σημείου επαφής, πολυδύναμου συμβουλευτικού κέντρου σε κάθε περιφέρεια της χώρας και στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα ανά ομάδες δήμων. Θα υπάρχει ενιαία επαφή με τον Εθνικό Οργανισμό Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων και ειδικοί θα συμβουλεύσουν που θα πρέπει να πάει κάποιος για να είναι καλύτερα», είπε ο κ. Βαρτζόπουλος και χαρακτήρισε fake news τον ισχυρισμό ότι η κυβέρνηση ετοιμάζεται να κλείσει τα προγράμματα στεγνής απεξάρτησης.
