Έχετε ποτέ παρατηρήσει ότι ο ύπνος γίνεται πιο δύσκολος την πρώτη νύχτα που περνάτε σε ένα νέο σπίτι, ξενοδοχείο ή ακόμα και σε φίλους; Αυτή η εμπειρία είναι τόσο κοινή που έχει γίνει αντικείμενο επιστημονικής μελέτης, γνωστή και ως το φαινόμενο της «πρώτης νύχτας».
Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας;
Όταν κοιμόμαστε σε έναν χώρο που δεν μας είναι οικείος, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί ένα είδος εγρήγορσης επιφυλακής. Συγκεκριμένα, η μία πλευρά του εγκεφάλου, συνήθως η δεξιά, παραμένει πιο δραστήρια, ώστε να «φυλάει» το περιβάλλον και να ανιχνεύει πιθανούς κινδύνους. Αυτή η ημικρανία σημαίνει ότι ο ύπνος δεν είναι τόσο βαθύς και ξεκούραστος, κάνοντας πιο εύκολη την αφύπνιση από θορύβους ή ενοχλήσεις.
Η φυσιολογική αντίδραση του σώματος
Σε ένα νέο περιβάλλον, το σώμα μας δεν αναγνωρίζει τα ηχητικά και οσφρητικά ερεθίσματα, με αποτέλεσμα να θεωρεί το περιβάλλον πιθανώς απειλητικό. Αυτή η «εγρήγορση» έχει εξελικτικό νόημα — οι πρόγονοί μας έπρεπε να παραμένουν σε εγρήγορση όταν βρίσκονταν σε άγνωστους χώρους για να αποφύγουν κινδύνους.
Τι μπορείτε να κάνετε;
Για να βελτιώσετε τον ύπνο σας στο νέο μέρος, δοκιμάστε να δημιουργήσετε οικεία συνθήκες: πάρτε μαζί σας το αγαπημένο σας μαξιλάρι ή κουβέρτα, χρησιμοποιήστε αρωματικά με χαλαρωτικές μυρωδιές όπως λεβάντα, και κρατήστε χαμηλό φωτισμό και ήχους.
Επίσης, βοηθάει η χαλάρωση πριν τον ύπνο, με ασκήσεις αναπνοής ή διαλογισμό, ώστε να μειωθεί το άγχος και η εγρήγορση.
Η πρώτη νύχτα σε ένα νέο μέρος είναι φυσιολογικά πιο δύσκολη λόγω της εγκεφαλικής επιφυλακής που ενεργοποιείται για την προστασία μας. Με μικρές προσαρμογές, όμως, ο ύπνος σας μπορεί να γίνει πιο ήρεμος και αναζωογονητικός ακόμα και σε άγνωστο χώρο.
