Η προέλευση των ιαματικών πηγών ενσωματώνει στοιχεία της Ελληνικής Μυθολογίας και της αρχαίας Ελλάδας. Στη μυθολογία, το νερό είχε εξέχουσα θέση, είτε ως θεότητα είτε ως πηγή ενέργειας που προσέφερε σωματική ευεξία.
Στην Αρχαία Ελλάδα οι Λακεδαιμόνιοι χρησιμοποιούσαν τα λουτρά για καθαριότητα και αναζωογόνηση, ενώ οι Αθηναίοι τα αξιοποιούσαν για πολιτιστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, μελέτησε εκτενώς τις θεραπευτικές ιδιότητες των θερμών και ψυχρών λουτρών. Σήμερα, τα ιαματικά νερά συνεχίζουν να διατηρούν τη φήμη τους, καθώς η επιστήμη εξελίσσεται και η λουτροθεραπεία κερδίζει όλο και περισσότερη αναγνωρισιμότητα.
Οι ιαματικές πηγές προέρχονται από νερά που διεισδύουν σε πετρώματα και βράχους στα βαθύτερα στρώματα της γης. Αυτά τα νερά περιέχουν ποικιλία ιχνοστοιχείων και μετάλλων, όπως νάτριο, σίδηρο και φώσφορο, και ανάλογα με την οξύτητά τους μπορεί να είναι όξινα, αλκαλικά ή ουδέτερα. Τα στοιχεία αυτά μεταφέρονται στο ανθρώπινο σώμα μέσω του δέρματος μέσω της διαδερμικής απορρόφησης.
Λουτροθεραπεία και Ρευματικά Νοσήματα
Η λουτροθεραπεία βοηθά στη θεραπεία πολλών ασθενειών και κυρίως την αντιμετώπιση ρευματικών νοσημάτων. Η οστεοαρθρίτιδα, η ουρική αρθρίτιδα, ο εξωαρθρικός ρευματισμός αλλά και συστηματικές παθήσεις όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα φαίνεται να επηρεάζονται θετικά από την λουτροθεραπεία.
Η λουτροθεραπεία προσφέρει κυρίως ανακούφιση στην καταπόνηση, ελάττωση της φλεγμονής, βελτίωση της δυσκαμψίας και ενίσχυση της λειτουργικής ικανότητας των ασθενών με ρευματοπάθεια απέναντι στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής.
Τα αποτελέσματα της ιαματικής λουτροθεραπείας μπορούν να διαρκέσουν ακόμα και μήνες μετά το πέρας της θεραπείας βελτιώνοντας θεαματικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και τη λειτουργική τους κατάσταση, αν υπάρχει παράλληλα σωστή διατροφή, άσκηση και θεραπευτικό πρόγραμμα.
Διάκριση Ιαματικών Πηγών με βάση την Θερμοκρασία
- Ψυχρές πηγές: Τα νερά των ψυχρών πηγών δεν ξεπερνούν τους 20 βαθμούς Κελσίου και συνήθως χρησιμοποιούνται για την ποσιθεραπεία.
- Υπόθερμες πηγές: Η θερμοκρασία τους κυμαίνεται στους 20 με 40 βαθμούς Κελσίου και αποτελούν χλωρονατριούχες πηγές αλκαλικών γαιών.
- Μεσόθερμες Πηγές: Η θερμοκρασία των συγκεκριμένων νερών ανέρχεται στους 35 με 50 βαθμούς Κελσίου.
- Υπέρθερμες Πηγές: Τα νερά των πηγών ξεπερνούν τους 50 βαθμούς Κελσίου.
Τα ιαματικά λουτρά ανά την Ελλάδα
Οι σύγχρονες λουτροπηγές που υπάρχουν στην Ελλάδα εξαπλώνονται σε όλο τον ελλαδικό χώρο καθ’ ότι είναι εκατοντάδες και παρουσιάζουν ποικίλα χαρακτηριστικά, ωστόσο οι δημοφιλέστερες είναι εξής:
- Λουτρά Λουτρακίου: το πόσιμο νερό από τα πηγάδια της περιοχής διαθέτουν τόσο σημαντικό θεραπευτικό ρόλο που εμφιαλώνεται και βρίσκεται στην αγορά.
- Λουτρά Μεθάνων: οι θεραπευτικές ιδιότητες που προσφέρουν οι πηγές είναι αποτέλεσμα ηφαιστειακής δράσης.
- Λουτρά Αιδηψού: η φήμη τους εξαπλώθηκε ήδη από την αρχαιοελληνική περίοδο και με αποκορύφωμα την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία όπου αποτέλεσαν και χώρο κοινωνικοποίησης εκτός από χώρο ίασης.
- Λουτρά Θερμών: αποτελούν τις πιο ραδιενεργές πηγές της Ικαρίας και ανήκουν στην κατηγορία των υπέρθεμων πηγών και διαφέρουν μεταξύ τους προς την ένταση της ραδιενέργειας και της θερμοκρασίας.
- Λουτρά Καϊάφα: τα νερά είναι κατάλληλα για λουτροθεραπέια, ενώ σε μικρή απόσταση βρίσκεται η πηγή του Γερανίου κατάλληλη για ποσιθεραπεία.
- Λουτρά Κυλλήνης – Λίτζι: οι ερμηνείες για την προέλευση του ονόματος Λίτζι διαφέρουν και το λουτρό του Τρικούπη είναι το μοναδικό ενεγό που το επισκέπτονται αμέτρητοι επισκέπτες κατά την θερινή περίοδο.
- Λουτρά Πόζαρ: η δημιουργία των πηγών γίνεται από τα νερά της βροχής που εισχωρεί στο έδαφος και εμπλουτίζεται με μέταλλα και ιχνοστοιχεία, καθώς και θερμαίνεται.