Την δυνατότητα να αποφύγουμε την επίπονη αρθρίτιδα όσο μεγαλώνουμε, λένε οι ειδικοί.
Οι δύσκαμπτες, πρησμένες αρθρώσεις, όπως και οι πόνοι σε αυτές, είναι ένα κοινό παράπονο μεταξύ των μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων. Και για πολλούς είναι το πρώτο σημάδι αυτού που μπορεί να μοιάζει με αναπόφευκτη διάγνωση: της αρθρίτιδας.
Σε πρόσφατη έρευνα με περισσότερα από 2.200 άτομα ηλικίας 50 έως 80 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 60% είπε ότι του είχαν πει ότι πάσχει από κάποια μορφή αρθρίτιδας. Και περίπου τα 3/4 θεωρούσαν τον πόνο στις αρθρώσεις και την αρθρίτιδα φυσιολογικό μέρος της γήρανσης.
Αλλά η αρθρίτιδα δεν είναι αναπόφευκτη καθώς μεγαλώνουμε, λέει η Kelli Dominick Allen, φυσιολόγος της άσκησης στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνα.
«Μερικές φορές οι άνθρωποι αρχίζουν να νιώθουν διάφορους πόνους και πόνους στις αρθρώσεις τους και δεν κάνουν τίποτα για αυτό γιατί νομίζουν ότι όλοι παθαίνουν αρθρίτιδα καθώς μεγαλώνουν», εξηγεί.
«Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε την αρθρίτιδα ως κάτι που πρέπει απλώς να αντιμετωπίσουμε παθητικά», συμπληρώνει όμως.
Η αρθρίτιδα είναι ένας συναρπαστικός όρος για περισσότερα από 100 είδη φλεγμονωδών καταστάσεων των αρθρώσεων, καθένα από τα οποία μπορεί να προκύψει για διαφορετικούς λόγους. Πολλές από αυτές τις αιτίες έχουν ελάχιστη σχέση με την ηλικία, τονίζει.
Ωστόσο, μια μορφή εκφυλιστικής νόσου των αρθρώσεων, γνωστή ως οστεοαρθρίτιδα, είναι κάπως πιο πιθανό να εμφανιστεί καθώς το άτομο μεγαλώνει, προσθέτει ο Δρ Wayne McCormick, γηρίατρος στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον. «Βασικά είναι απλώς φθαρμένοι σύνδεσμοι», λέει.
Η οστεοαρθρίτιδα εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα άνω των 50 ετών, ιδίως σε γυναίκες, λέει η Allen.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακριβώς γιατί μερικοί άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στις φλεγμονές και στους πόνους στις αρθρώσεις με την ηλικία. Αλλά περίπου το 12% των περιπτώσεων οστεοαρθρίτιδας είναι αποτέλεσμα τραυματισμών στις αρθρώσεις, όπως ρήξεις μηνίσκου ή συνδέσμων, από όταν ήταν νέοι.
Η αρθρίτιδα είναι επίσης πιο συχνή σε άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό ή που έχουν ορισμένες χρόνιες παθήσεις όπως παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις ή διαβήτη.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να διαπιστώσουν ότι ο πόνος στις αρθρώσεις τους περιορίζει τις δραστηριότητές τους καθώς μεγαλώνουν. Άλλοι πάλι, των οποίων οι ακτινογραφίες μπορεί να δείχνουν σημαντικά φθαρμένες αρθρώσεις, μπορεί να μην αισθάνονται καθόλου πόνο, λέει ο McCormick. Κατά συνέπεια, «κάθε άτομο πρέπει να αναπτύξει το δικό του σχέδιο για το πώς να παραμείνει υγιές και λειτουργικό με τη βοήθεια του γιατρού του».
Για τους περισσότερους ανθρώπους, σύμφωνα με την Allen, η πρόληψη της αρθρίτιδας θα πρέπει να ξεκινήσει πολλά χρόνια πριν από τα ανησυχητικά σημάδια. Λαμβάνοντας, για παράδειγμα, μέτρα για την πρόληψη τραυματισμών στις αρθρώσεις και την κατάλληλη αποκατάσταση εάν εμφανιστούν.
Για όσους δεν κινδυνεύουν από τραυματισμούς που σχετίζονται με τον αθλητισμό, η σωματική δραστηριότητα και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της υπερβολικής φθοράς των αρθρώσεων και στη μείωση του πόνου εάν η αρθρίτιδα εμφανιστεί αργότερα στη ζωή, λέει.
Σε μια ανασκόπηση 44 κλινικών δοκιμών του 2015, για παράδειγμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες που ασκούνταν τακτικά είχαν μειωμένο πόνο στο γόνατο που σχετίζεται με την οστεοαρθρίτιδα και βελτιωμένη φυσική λειτουργία και ποιότητα ζωής.
«Στην πραγματικότητα βοηθάει αν μπορείτε να κάνετε ασκήσεις χαμηλής έντασης, όπως ένα στατικό ποδήλατο όπου τα γόνατα, οι γοφοί και οι αρθρώσεις σας δεν δέχονται πολύ μεγάλη πίεση», λέει ο McCormick. Η ενδυνάμωση μυών, όπως ο τετρακέφαλος και οι οπίσθιοι μηριαίοι, βοηθά στην υποστήριξη των αρθρώσεων, προσθέτει.
Εκτός από την τακτική άσκηση, τα παυσίπονα που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, όπως η ιβουπροφαίνη ή η ακεταμινοφαίνη ή οι ενέσεις στεροειδών σε μια προβληματική άρθρωση μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τον πόνο στις αρθρώσεις σε διαφορετικό βαθμό το καθένα, προσθέτει, για να μπορέσει κανείς να παραμείνει δραστήριος.
Ομοίως, συμπληρώματα διατροφής όπως η γλυκοζαμίνη και η θειική χονδροϊτίνη – ή φυτικές θεραπείες όπως το Boswellia (ένα φυτικό εκχύλισμα από τον φλοιό του δέντρου Boswellia) – μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων για μερικούς ανθρώπους. Αλλά δεν υπάρχουν πολλά επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν τη χρήση τους.
Τελικά, η εξεύρεση τρόπων για να ζήσετε χωρίς πόνο, δραστήριοι και υγιείς είναι ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης αρθρίτιδας αργότερα στη ζωή σας, τονίζουν οι ειδικοί.
Πολλές από τις ενέργειες που μειώνουν τον κίνδυνο για άλλες χρόνιες παθήσεις, όπως ο διαβήτης ή οι καρδιακές παθήσεις, «είναι πραγματικά ισχυρά εργαλεία» για τη μείωση του κινδύνου για τις αρθρώσεις με την ηλικία, τονίζουν.
«Κάποιος που προσπαθεί να διατηρήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής, θα κάνει ήδη τα πράγματα που είναι τα σημαντικότερα για τη μείωση του κινδύνου αρθρίτιδας», λέει η Δρ Allen.
