Κόπωση, ευερεθιστότητα, κακή διάθεση, μειωμένη λειτουργικότητα και άγχος είναι τα αποτελέσματα μια νύχτας με κακό ύπνο. Κι αυτές δεν είναι οι μοναδικές επιπτώσεις της αϋπνίας στην υγεία μας.
Νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Proceedings of the Royal Society B, έδειξε ότι οι συμμετέχοντες ένιωθαν περισσότερο από τέσσερα χρόνια μεγαλύτεροι όταν είχαν κοιμηθεί μόνο τέσσερις ώρες για δύο διαδοχικές νύχτες.
Μάλιστα, κάποιοι εθελοντές υποστηρίζουν ότι η υπνηλία τους έκανε να αισθάνονται δεκαετίες μεγαλύτεροι.
«Ο ύπνος έχει σημαντικό αντίκτυπο στο πόσο χρονών νιώθετε και δεν αφορά μόνο τις μακροπρόθεσμες συνήθειες ύπνου σας», υπογραμμίζουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Αισθάνεσθε μεγαλύτεροι από ό,τι είστε; Τι σημαίνει αυτό για την υγεία σας
Φανταστείτε ότι δεν έχετε πιστοποιητικό γεννήσεως και δεν γνωρίζετε πότε ακριβώς γεννηθήκατε. Πόσων ετών θα λέγατε ότι είστε;
Κάποιοι άνθρωποι θα απαντήσουν ότι νιώθουν μεγαλύτεροι απ’ ό,τι πραγματικά είναι και κάποιοι μικρότεροι.
Οι επιστήμονες εδώ και καιρό εστιάζουν στο συγκεκριμένο φαινόμενο και τώρα υποστηρίζουν ότι η αντίληψη της ηλικίας μπορεί να προβλέψει την εξέλιξη της υγείας καλύτερα απ’ οποιοδήποτε πιστοποιητικό γέννησης.
Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό Psychosomatic Medicine, οι άνθρωποι που αισθάνονταν 8 -13 χρόνια μεγαλύτεροι από ό,τι ήταν, είχαν 18-25% αυξημένο κίνδυνο θανάτου και οργανισμό επιρρεπή στις ασθένειες.
Επιπλέον, έρευνα από το Πανεπιστημίου Ντιουκ δείχνει ότι, έως τα 45 έτη, οι άνθρωποι στους οποίους το βιολογικό «ρολόι» τρέχει πιο γρήγορα είναι πιθανότερο να νιώθουν, να λειτουργούν και να φαίνονται πιο μεγάλοι από την πραγματική (χρονολογική) ηλικία τους.
Και τα πρώτα σημάδια της πρόωρης γήρανσης είναι συχνά ορατά, ήδη, από τα μέσα της τρίτης δεκαετίας της ζωής τους.
Πώς θα… ξανανιώσετε
Ο ύπνος είναι μια τροποποιήσιμη συμπεριφορά η οποία έχει άμεση, αισθητή επίδραση στην υγεία. Οι επιπτώσεις της κακής διατροφής και της μειωμένης σωματικής δραστηριότητας χρειάζονται λίγο χρόνο για να παρατηρηθούν. Το αποτέλεσμα ενός κακού ύπνου είναι άμεσο και επηρεάζει όλες τις άλλες 24ωρες συμπεριφορές στον τρόπο ζωής.
Οι ερευνητές από το Ινστιτούτο Karolinska στη Στοκχόλμη παρατήρησαν ότι όταν οι άνθρωποι κοιμόντουσαν εννέα ώρες, ισχυρίζονταν ότι αισθάνονταν κατά μέσο όρο τρεις μήνες νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία.
Επιπλέον, εκείνοι που είχαν κοιμηθεί καλά τον προηγούμενο μήνα και ήταν ξεκούραστοι, ένιωθαν κατά μέσο όρο σχεδόν έξι χρόνια νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία.
«Αν θέλετε να αισθάνεστε νέοι, το πιο σημαντικό πράγμα είναι να προστατεύσετε τον ύπνο σας», επισημαίνει η ερευνητική ομάδα.
«Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε πόσο εύπλαστη είναι η υποκειμενική ηλικία. Εάν μπορούμε να κάνουμε τους ανθρώπους να αισθάνονται νεότεροι, μπορεί να έχουν τα σχετικά οφέλη, όπως το να είναι πιο πρόθυμοι να αποκτήσουν νέες εμπειρίες και να είναι κοινωνικά και σωματικά δραστήριοι», προσθέτει.
Όταν κοιμάστε καλά
Ο επαρκής ύπνος:
- Βελτιώνει την ευστοχία, την αντοχή και την ταχύτητά μας.
- Μας κάνει πιο αποδοτικούς στη δουλειά και μας βοηθά να συγκεντρωνόμαστε ευκολότερα.
- Παίζει καθοριστικό ρόλο στην ταξινόμηση των εμπειριών, στη μνήμη και στη μάθηση.
- Συμβάλλει και στην ψυχική μας υγεία, αφού όταν έχουμε κοιμηθεί καλά μπορούμε να διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά το στρες και να απομακρύνουμε τη ραθυμία και την κακή διάθεση.
- Γίνεται αναπλήρωση της ενέργειας που χάνουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας με τις διάφορες δραστηριότητές μας (ξαναγέμισμα των μπαταριών μας).
- Επιδιορθώνονται οι βλάβες που υφίστανται τα διάφορα όργανά μας από την καταπόνηση των καθημερινών μας δραστηριοτήτων.
Όταν δεν κοιμάστε καλά
Αν ο ύπνος μας είναι κάποιες φορές διαταραγμένος δεν θα πρέπει να μας ανησυχεί, αφού την επόμενη κιόλας νύχτα θα αναπληρώσουμε την έλλειψη.
Όμως οι μακρές περίοδοι αϋπνίας βλάπτουν τη σωματική και ψυχική μας υγεία.
Όταν η αϋπνία είναι συστηματική, τότε ο οργανισμός μας υφίσταται τις επιπτώσεις του χρόνιου στρες.
Αρκετές έρευνες έχουν συσχετίσει τη χρόνια αϋπνία με εμφάνιση υπέρτασης και διαβήτη τύπου 2.
Παχαίνουμε
Η έλλειψη ύπνου αυξάνει τα επίπεδα των ορμονών του στρες, γεγονός που έχει διαπιστωθεί ότι συσχετίζεται με την αύξηση του βάρους, ιδιαίτερα στην περιοχή της μέσης. Η άνοδος της κορτιζόλης (ορμόνης του στρες) αυξάνει την επιθυμία μας για πλούσιο σε λίπος και υδατάνθρακες φαγητό, που συνήθως καταναλώνουμε για να αισθανθούμε καλύτερα.
Ο ανεπαρκής ύπνος επίσης αυξάνει την έκκριση της γκρελίνης (ορμόνη που αυξάνει την όρεξη και το λίπος) και της ινσουλίνης (ευνοεί την εναπόθεση λίπους).
Γερνάμε γρηγορότερα
Η χρόνια αϋπνία επηρεάζει το δέρμα μας.
Το χρώμα της επιδερμίδας γίνεται πιο θαμπό και άτονο, ενώ οι ρυτίδες και η χαλάρωση του δέρματος παρουσιάζονται νωρίτερα σε σχέση με όσους κοιμούνται επαρκώς.
Για το καλό του δέρματός μας – και όχι μόνο – οι ειδικοί συμβουλεύουν να κοιμόμαστε 8 ώρες, να πέφτουμε στο κρεβάτι γύρω στις 11 μ.μ. και να κοιμόμαστε σε σκοτεινό χώρο γεγονός που διευκολύνει την έκκριση της μελατονίνης, μια ουσία που θεωρείται ότι έχει αντιγηραντική δράση.
Δεν είναι τυχαίο επίσης που μετά από ένα ξενύχτι, οι μαύροι κύκλοι γύρω από τα μάτια μας κάνουν την εμφάνισή τους την επομένη.
Πέφτει η άμυνά σας
Έρευνες δείχνουν ότι λιγότερες από 6 ώρες ύπνου αυξάνουν τις πιθανότητες να κρυολογήσουμε.
