Η πνευμονία είναι μια φλεγμονή των πνευμόνων που προκαλείται συνήθως από λοίμωξη. Μπορεί να οφείλεται σε βακτήρια, ιούς, μύκητες ή ακόμη και εισρόφηση ξένων ουσιών. Η βακτηριακή πνευμονία είναι η πιο συχνή και συχνά εμφανίζεται ως επιπλοκή μετά από γρίπη ή κρυολόγημα, ενώ η ιογενής πνευμονία τείνει να πλήττει πιο ήπια τους υγιείς ενήλικες αλλά μπορεί να γίνει σοβαρή σε ηλικιωμένους και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Τα συμπτώματα της πνευμονίας ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο και τη βαρύτητά της. Συνήθως περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, βήχα με φλέγματα, δύσπνοια, πόνο στο στήθος κατά την αναπνοή, έντονη κόπωση και σε ορισμένες περιπτώσεις σύγχυση – κυρίως σε ηλικιωμένους. Σε παιδιά και βρέφη μπορεί να παρατηρηθούν γρήγορη αναπνοή, απώλεια όρεξης και υπνηλία.
Η διάγνωση βασίζεται στον κλινικό έλεγχο από γιατρό, την ακρόαση των πνευμόνων, εξετάσεις αίματος και κυρίως την ακτινογραφία θώρακος, που αποκαλύπτει τις φλεγμονώδεις εστίες. Σε δύσκολες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν καλλιέργειες πτυέλων ή περαιτέρω απεικονιστικές εξετάσεις.
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία. Στη βακτηριακή πνευμονία χορηγούνται αντιβιοτικά, τα οποία πρέπει να λαμβάνονται πιστά ώστε να αποφευχθεί υποτροπή ή ανθεκτικότητα. Στην ιογενή μορφή η αντιμετώπιση είναι κυρίως υποστηρικτική, με ξεκούραση, υγρά και φάρμακα για τον πυρετό, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να δοθούν αντιιικά. Σε ευάλωτες ομάδες, η νοσηλεία είναι συχνά απαραίτητη για χορήγηση οξυγόνου ή ενδοφλέβιας θεραπείας.
Οι επιπλοκές της πνευμονίας μπορεί να είναι σοβαρές, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους, βρέφη και άτομα με χρόνια νοσήματα. Περιλαμβάνουν πλευρίτιδα, αποστήματα στους πνεύμονες, σηψαιμία και οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια. Γι’ αυτό η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι κρίσιμη.
Η πρόληψη παίζει σημαντικό ρόλο. Ο εμβολιασμός κατά της γρίπης και του πνευμονιόκοκκου, η καλή υγιεινή, η αποφυγή καπνίσματος και η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συμβάλλουν στην προστασία. Η πνευμονία παραμένει μια σοβαρή νόσος, αλλά με την κατάλληλη φροντίδα οι περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται με επιτυχία.
