Η βιταμίνη του ήλιου παίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές λειτουργίες του οργανισμού. Εδώ και πολλά χρόνια είναι γνωστό πως είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη και διατήρηση υγιών οστών, καθώς σχετίζεται με την οστική πυκνότητα και την ανανέωσή τους. Αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιείται ευρέως για την πρόληψη της οστεοπόρωσης και άλλων προβλημάτων του μυοσκελετικού συστήματος.
Η οστεοπόρωση είναι μία αρκετά συχνή πάθηση σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και, κυρίως, επηρεάζει τις γυναίκες μετά την έναρξη της εμμηνόπαυσης. Χαρακτηρίζεται από μείωση της οστικής μάζας και προοδευτική μείωση του οστικού ιστού, που έχουν ως αποτέλεσμα τα οστά να γίνονται πιο εύθραυστα και να αυξάνεται ο κίνδυνος καταγμάτων. Αποκαλείται από πολλούς και ως «σιωπηλή νόσος», καθώς στα αρχικά της στάδια δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Συνήθως, γίνεται αντιληπτή μετά από κάποιο κάταγμα που έχει προκληθεί από ελαφρού βαθμού τραυματισμό.
Θεωρείται πως η βιταμίνη D παίζει καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση της οστεοπόρωσης. Ένας από τους κυριότερους ρόλους της βιταμίνης D αποτελεί η συμβολή της στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου, δύο δομικών στοιχείων των οστών και απαραίτητων μετάλλων για την υγεία τους. Η ανεπάρκεια ή η έλλειψη αυτής της βιταμίνης μειώνει σημαντικά την απορρόφηση των παραπάνω μετάλλων. Συνεπώς, μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε αποδυνάμωση των οστών και εκδήλωση οστεοπόρωσης.
Πώς αυτή η σχέση γίνεται πιο σημαντική όσο πλησιάζεις την εμμηνόπαυση
Όπως προαναφέρθηκε, οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση είναι πολύ επιρρεπείς στην εμφάνιση οστεοπόρωσης. Υπολογίζεται πως το 50% του γυναικείου πληθυσμού άνω των 50 ετών ταλαιπωρείται από αυτή.
Αυτό συμβαίνει λόγω της παύσης παραγωγής οιστρογόνων και προγεστερόνης από τον οργανισμό. Οι ορμόνες αυτές παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία των οστών. Τα οιστρογόνα συμβάλλουν στην αποδόμηση του παλαιού οστού και η προγεστερόνη στην ανάπτυξη νέου. Επιπλέον, βοηθούν ώστε τα δομικά στοιχεία του οστού που αποδομείται να χρησιμοποιηθούν εκ νέου για τη δημιουργία του καινούργιου.
Όταν λοιπόν η γυναίκα εισέρχεται στην εμμηνόπαυση, η πτώση των ορμονών συνεπάγεται ελάττωση οστικής παραγωγής, απώλεια δομικών στοιχείων των οστών και αύξηση οστικής απώλειας. Σε αυτό το σημείο, η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου είναι απαραίτητη, ώστε να αναπληρωθεί αυτό που χάνεται και να διατηρηθούν τα οστά υγιή.
Όμως, αυτό δε γίνεται να επιτευχθεί χωρίς τη βιταμίνη D. Έχει αποδειχθεί, πως, ακόμα και αν το ασβέστιο στον οργανισμό είναι αρκετό, χωρίς την απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης D δε μπορεί να αφομοιωθεί σωστά. Έτσι, κρίνεται αναγκαία η μέτρηση των επιπέδων της μέσω αιματολογικής εξέτασης και σε περίπτωση ανεπάρκειας η λήψη συμπληρώματος διατροφής.
Αναπλήρωση της βιταμίνης D
Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τη συνολική υγεία του ανθρώπου. Για αυτό είναι σημαντική η διατήρηση ενός σταθερού επιπέδου στον οργανισμό. Τα επιθυμητά επίπεδα των συγκεντρώσεων της είναι από 30ng/ml και άνω.
Η αναπλήρωση της βιταμίνης D μπορεί να επιτευχθεί με τρεις τρόπους:
Έκθεση στον ήλιο
Η καθημερινή έκθεση στον ήλιο για 15 λεπτά θεωρείται αρκετή ώστε να παράξει ο οργανισμός επαρκή ποσότητα βιταμίνης D. Ο χρόνος αυτός διαφοροποιείται από άτομο σε άτομο βάση αρκετών παραγόντων, όπως ο τόνος και η ηλικία του δέρματος, η γεωγραφική θέση, η εποχή, η χρήση αντηλιακού κ.ά..
Διατροφή
Κάποιες από τις τροφές που περιέχουν ικανοποιητική ποσότητα βιταμίνης D αποτελούν τα λιπαρά ψάρια (τόνος, σολομός, σαρδέλα, ρέγγα κ.ά..), το μουρουνέλαιο, ο κρόκος του αυγού, τα μανιτάρια και το μοσχαρίσιο συκώτι. Επιπλέον, υπάρχουν και κάποιες τροφές που εμπλουτίζονται με βιταμίνη D. Σε αυτές ανήκουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα δημητριακά, τα φυτικά γάλατα όπως εκείνο της σόγιας και του αμυγδάλου, και το τόφου.
Συμπληρώματα διατροφής
Τα συμπληρώματα διατροφής είναι απαραίτητα όταν τα επίπεδα βιταμίνης D είναι πολύ χαμηλά ή όταν δε λαμβάνεται αρκετή μέσω του ήλιου και της διατροφής. Η επιλογή του κατάλληλου συμπληρώματος πρέπει να επιλέγεται με βάση τα τρέχοντα επίπεδα βιταμίνης D.
