Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ευαίσθητος σε ορισμένους ήχους που προκαλούν έντονη αντίδραση και δυσαρέσκεια. Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχουν συγκεκριμένοι ήχοι που είναι ιδιαίτερα δυσάρεστοι για το ανθρώπινο αυτί, καθώς προκαλούν άμεση αντίδραση αηδίας ή ενόχλησης. Ο ήχος που έχει ταυτοποιηθεί ως ο πιο δυσάρεστος είναι το ξύσιμο των νυχιών πάνω σε μαυροπίνακα. Ακολουθούν άλλοι ενοχλητικοί ήχοι, όπως το τρίξιμο των δοντιών, το σκίσιμο ενός φελιζόλ και ο ήχος από γυάλινες επιφάνειες που τριβούν η μία την άλλη.
Γιατί το ξύσιμο στον μαυροπίνακα είναι τόσο δυσάρεστο;
Ο ήχος από τα νύχια που ξύνουν μια τραχιά επιφάνεια, όπως ο μαυροπίνακας, θεωρείται σχεδόν παγκοσμίως ως ένας από τους πιο ανυπόφορους ήχους. Αυτό συμβαίνει λόγω της έντασης του ήχου σε συχνότητες από 2.000 έως 5.000 Hz, όπου το ανθρώπινο αυτί είναι πιο ευαίσθητο. Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται αυτούς τους ήχους ως «απειλητικούς», με αποτέλεσμα να προκαλούνται έντονα συναισθήματα αποστροφής και στρες. Η αμυγδαλή, το μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με την επεξεργασία των συναισθημάτων, ενεργοποιείται και στέλνει σήματα άμεσης αντίδρασης, ώστε να απομακρυνθούμε από τον ήχο.
Άλλοι δυσάρεστοι ήχοι και η επιστημονική εξήγηση
Εκτός από το ξύσιμο στον μαυροπίνακα, έρευνες έχουν δείξει ότι και άλλοι ήχοι δημιουργούν αντίστοιχες αντιδράσεις. Το τρίξιμο της κιμωλίας, το τρύπημα του δοντιού στον οδοντίατρο και το κλάμα ενός μωρού προκαλούν επίσης δυσφορία, αν και σε μικρότερο βαθμό. Οι ήχοι αυτοί τείνουν να έχουν υψηλή συχνότητα και προκαλούν τη λεγόμενη «φυσιολογική δυσφορία», καθώς ενεργοποιούν την προστατευτική μας αντίδραση, ίσως ως εξέλιξη για την αποφυγή δυνητικών κινδύνων.
Γιατί αντιδρούμε τόσο έντονα σε αυτούς τους ήχους;
Οι ειδικοί θεωρούν ότι αυτές οι έντονες αντιδράσεις είναι αποτέλεσμα φυσικής επιλογής. Στην αρχαιότητα, ο εγκέφαλος ανέπτυξε μηχανισμούς άμεσης απόκρισης σε δυσάρεστους ήχους για να μας προστατεύσει από πιθανούς κινδύνους. Η ένταση των ήχων αυτών ενεργοποιεί ένστικτα επιβίωσης, ακόμη κι αν σήμερα δεν έχουν άμεσο κίνδυνο.
Συμπέρασμα
Ο ήχος από το ξύσιμο των νυχιών σε μαυροπίνακα, μαζί με άλλους υψηλής συχνότητας ήχους, παραμένει ο πιο δυσάρεστος για το ανθρώπινο αυτί. Αυτή η αντίδραση είναι εν μέρει αποτέλεσμα της φυσικής μας εξέλιξης, καθώς τέτοιοι ήχοι μας προειδοποιούν και κινητοποιούν το αμυντικό μας σύστημα. Αν και ενοχλητικοί, αυτοί οι ήχοι είναι ένα παράδειγμα του πόσο περίπλοκα λειτουργεί η αντίληψη του εγκεφάλου μας.
