Είναι συχνό να αποδίδουμε την πρωινή δυσκαμψία στη γήρανση, σε ένα φθαρμένο στρώμα ή σε κακή ποιότητα ύπνου. Αυτοί οι παράγοντες πράγματι μπορούν να προκαλέσουν ακαμψία και πόνο κατά το ξύπνημα. Ωστόσο, αν η δυσκαμψία επιμένει ή είναι έντονη, μπορεί να αποτελεί ένδειξη κάποιας υποκείμενης ιατρικής κατάστασης. Η πρωινή δυσκαμψία αποτελεί σύμπτωμα αρκετών μορφών αρθρίτιδας, όπως η οστεοαρθρίτιδα, η οποία είναι η πιο κοινή μορφή της πάθησης και εμφανίζεται συχνά με την πάροδο της ηλικίας.
Είναι επίσης ένα προειδοποιητικό σημάδι φλεγμονωδών τύπων αρθρίτιδας όπως:
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Ψωριασική αρθρίτιδα
- Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η γήρανση και η οστεοαρθρίτιδα προκαλούν πρωινή δυσκαμψία. Η γήρανση προκαλεί ξηρότητα στους χόνδρους που προστατεύουν τις αρθρώσεις σας.
Παράλληλα, οι αρθρώσεις σας παράγουν λιγότερο από το αρθρικό υγρό που προσθέτει λίπανση, με αποτέλεσμα να αισθάνεστε δυσκαμψία και πόνο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι αρθρώσεις σκληραίνουν όπως η ζελατίνη όταν είστε αδρανείς για αρκετές ώρες.
Όταν έχετε ρευματοειδή αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα ή αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, η φλεγμονή είναι αυτή που προκαλεί την πρωινή δυσκαμψία.
Διαφορές στην πρωινή δυσκαμψία ανάλογα με την πάθηση
Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ της πρωινής δυσκαμψίας σε άτομα με οστεοαρθρίτιδα και σε εκείνα με φλεγμονώδη αρθρίτιδα είναι το πόσο διαρκεί. Για όσους πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα, η δυσκαμψία συχνά διαρκεί μόνο λίγα λεπτά και μειώνεται μόλις αρχίσετε να κινείστε. Εάν έχετε φλεγμονώδη αρθρίτιδα, μπορεί να χρειαστεί μια ώρα ή και περισσότερο για να υποχωρήσει.
Η πρωινή δυσκαμψία είναι το πιο κοινό σύμπτωμα της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας, η οποία επηρεάζει κυρίως τη σπονδυλική στήλη, τους γοφούς και τα γόνατα. Στην αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, τις περισσότερες φορές η δυσκαμψία παρατηρείται στη μέση και τον αυχένα.
Όπως συμβαίνει με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και την οστεοαρθρίτιδα, οι μεγάλες περίοδοι ανάπαυσης -όπως 8 ώρες ύπνου- επιδεινώνουν τη δυσκαμψία στα άτομα με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα. Αλλά η κατάσταση μπορεί να ανακουφιστεί με ένα ζεστό ντους ή ελαφριά άσκηση.
Άλλες καταστάσεις υγείας που μπορούν να προκαλέσουν πρωινή δυσκαμψία περιλαμβάνουν:
- Νόσο του θυρεοειδούς
- Ανεπάρκεια βιταμίνης D
- Ινομυαλγία
- Παχυσαρκία
Πότε να ζητήσετε ιατρική συμβουλή
Εάν όταν ξυπνάτε αισθάνεστε σοβαρή δυσκαμψία και πονάτε για περισσότερες από 3 συνεχόμενες ημέρες, κλείστε ραντεβού με το γιατρό σας.
Ο γιατρός μπορεί να ελέγξει τις αρθρώσεις σας, να κάνει αιματολογική εξέταση ή να εξετάσει το υγρό της άρθρωσης για να ελέγξει για φλεγμονή. Τα αποτελέσματα θα βοηθήσουν στον προσδιορισμό της αιτίας της πρωινής δυσκαμψίας και θα βοηθήσουν τον γιατρό σας να καταλάβει πώς να σας θεραπεύσει.
Εάν έχετε οστεοαρθρίτιδα, μπορείτε να πάρετε παυσίπονα χωρίς ιατρική συνταγή. Εάν ευθύνεται η φλεγμονώδης αρθρίτιδα, ο γιατρός σας πιθανότατα θα συνταγογραφήσει ένα αντιφλεγμονώδες φάρμακο. Μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται βιολογικά έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν την πρωινή δυσκαμψία, τον πόνο, το πρήξιμο και την κόπωση.
Όποια και αν είναι η αιτία της πρωινής δυσκαμψίας, ο γιατρός μπορεί επίσης να σας προτείνει:
- Άσκηση χαμηλής έντασης όπως γιόγκα ή τάι τσι
- Αλλαγή προς έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, όπως απώλεια βάρους ή μείωση του στρες
- Φυσικοθεραπεία
Κανείς δεν θέλει να ξεκινήσει τη μέρα νιώθοντας δυσκαμψία και πόνο. Η εύρεση της αιτίας της δυσκαμψίας και η καθιέρωση ενός σχεδίου θεραπείας μπορεί να σας βοηθήσει να ξυπνήσετε έτοιμοι να ξεκινήσετε τη μέρα.