Οι εμβοές είναι ένα πολύ ενοχλητικό αίσθημα, αφού πρόκειται για ήχους ξαφνικούς και συχνά ενοχλητικούς, που δεν προέρχονται από το περιβάλλον, αλλά “τους ακούμε” μόνο στο κεφάλι μας.
Κυρίως διακρίνονται σε δύο είδη:
Αντικειμενικές, οι οποίες είναι αντιληπτές τόσο από τον ασθενή όσο και από τον εξεταστή.
Υποκειμενικές, οι οποίες γίνονται αντιληπτές αποκλειστικά και μόνο από τον ασθενή.
Πώς προκαλούνται οι εμβοές;
Κάθε είδος εμβοών κρύβει ένα διαφορετικό παθολογικό μηχανισμό που πιθανόν τις προκαλεί. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αντικειμενικές εμβοές, συνήθως μπορούν να προκύψουν λόγω:
Aγγειακών δυσπλασιών του έσω ωτός.
Mυοκλονικών συσπάσεων των μυών του μέσου ωτός ή της υπερώας.
Aρτηριοφλεβικής επικοινωνίας.
Aνευρυσμάτων.
Aγγειακών στενώσεων.
Eνδοκράνιας υπέρτασης.
Παθολογίας της ευσταχιανής σάλπιγγας.
Αντίστοιχα, οι υποκειμενικές εμβοές εμφανίζονται συχνότερα και ταλαιπωρούν περίπου το 5-15% του πληθυσμού παγκοσμίως. Στα αίτια που φαίνεται ότι προκαλούν εμβοές συμπεριλαμβάνονται:
Απώλεια ακοής κυρίως νευροαισθητήρια βαρηκοΐα από (χρόνια έκθεση σε θορυβώδες περιβάλλον ή πρεσβυακουσία).
Σύνδρομο MENIERE.
Απόφραξη του ωτός από (κυψελίδα ή ωτίτιδα).
Ωτοσκλήρυνση.
Τραύμα κεφαλής και τραχήλου.
Διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης.
Βαρότραυμα.
Μεταβολικά νοσήματα πχ υποθυρεοειδισμός.
Αυτοάνοσα νοσήματα.
Αιματολογικά νοσήματα.
Όγκοι κεφαλής και τραχήλου πχ ακουστικό νευρίνωμα.
Υπέρταση.
Διαταραχές της αιματικής ροής.
Μικροαγγειακές δυσπλασίες.
Ψυχιατρικά νοσήματα.
Χρήση ωτοτοξικών φαρμάκων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται αντιβιοτικά (όπως polymyxin B, erythromycin, vancomycin και neomycin), αντινεοπλασματικά (όπως methotrexate και cisplatin), διουρητικά, αντιελονοσιακά, αντικαταθλιπτικά, ασπιρίνη σε υψηλές δόσεις.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;
Συνολικά, οι μελέτες δείχνουν ότι οι εμβοές μπορούν να εμφανιστούν εν δυνάμει σε οποιοδήποτε προφίλ ατόμου. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που μπορεί να δράσουν επιβαρυντικά όπως:
Έκθεση σε περιβάλλον με έντονους θορύβους.
Ηλικία: Mε την πάροδο της ηλικίας.
Φύλο: Oι άνδρες υποφέρουν περισσότερο.
Κάπνισμα.
Υψηλή κατανάλωση αλκοόλ.
Καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Οι εμβοές μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Πολύ συχνά οι ασθενείς παραπονιούνται ότι έχουν έλλειψη ενέργειας ενώ δυσκολεύονται στη συγκέντρωση και στη μνήμη. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι οι εμβοές συνδέονται συχνά με διαταραχές της διάθεσης, όπως επιθετικότητα και ευερεθιστότητα, αλλά και με κατάθλιψη. Τέλος, μεγάλο ποσοστό ασθενών υποφέρει από διαταραχές στον ύπνο.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο ΩΡΛ προβαίνει σε εξετάσεις στα αυτιά, την κεφαλή και τον τράχηλο προκειμένου να εντοπίσει κάποια βλάβη, η οποία πιθανόν να ευθύνεται για τις εμβοές. Ο κύκλος εξετάσεων περιλαμβάνει:
Ακοολογικός έλεγχος.
Κινήσεις, ο γιατρός ίσως σας ζητήσει να κάνετε ορισμένες κινήσεις όπως του κεφαλιού του τραχήλου των άνω και κάτω άκρων προκειμένου να διαπιστώσει εάν οι εμβοές αλλάζουν, αυξάνονται ή μειώνονται.
Απεικονιστικός έλεγχος, όπως μαγνητική τομογραφία ή αξονική τομογραφία ή triplex αγγείων.
Εξετάσεις αίματος.
Ακόμη, τo είδος του θορύβου μπορεί να βοηθήσει το γιατρό να διαπιστώσει την πιθανή αιτία των εμβοών
Κλικ. Οι μυϊκές συσπάσεις μέσα ή γύρω από το αυτί μπορεί να προκαλέσουν οξείς ήχους που να μοιάζουν με μικρές εκρήξεις οι οποίες μπορεί να κρατήσουν από μερικά δευτερόλεπτα έως λεπτά.
Βόμβος. Αυτές οι ηχητικές διακυμάνσεις είναι συνήθως αγγειακής αιτιολογίας και πολλές φορές μπορεί να αλλάξουν χαρακτήρα σε διαφορετική θέση και στάση του σώματος.
Σφύζουσες εμβοές. Συμβαίνει σε αγγειακά προβλήματα όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, ανευρύσματα, όγκοι, απόφραξη του έξω ακουστικού πόρου ή της ευσταχιανής σάλπιγγας.
Τέλος, οι εμβοές κατηγοριοποιούνται με βάση την έντασή τους σε:
Eμβοές χαμηλών συχνοτήτων, κάτω από 750 Hz (νόσος Meniere).
Eμβοές μέσων συχνοτήτων, 1-2 kHz (ωτοσκλήρυνση).
Eμβοές υψηλών συχνοτήτων, πάνω από 2 kHz έως 10 ή ακόμα και 12 kHz.
Υπάρχει θεραπεία;
Σαν μία πρώτη θεραπευτική προσέγγιση είναι το να μπορέσουμε να βρούμε κάποια πιθανή αιτία εμβοών και τότε ίσως να λύσουμε το πρόβλημα, όπως με αφαίρεση της κυψελίδας από τον έξω ακουστικό πόρο, θεραπεία των αγγειακών προβλημάτων ή αλλαγή φαρμακευτικής αγωγής. Ωστόσο, εστιάζουμε στη θεραπεία και την ανακούφιση των συμπτωμάτων καθώς η οριστική θεραπεία δεν είναι εφικτή.
Ηχητική κάλυψη
Σε μερικές περιπτώσεις ο λευκός θόρυβος μπορεί να βοηθήσει στην ηχοκάλυψη. Σε αυτή την περίπτωση ο γιατρός μπορεί να συστήσει κάποια ηλεκτροακουστική συσκευή που θα καλύψει τον ήχο (συσκευές ηχοκάλυψης, ακουστικά). Μία εξωτερική συσκευή εκπέμπει προγραμματισμένα έναν ήχο σε συγκεκριμένες συχνότητες για μεγάλο χρονικό διάστημα και στην ουσία εκπαιδεύει τον εγκέφαλο να αγνοεί τις εμβοές .
Φάρμακα
Στη φαρμακευτική φαρέτρα του ιατρού ανήκουν φάρμακα που αντιμετωπίζουν κάποια συμπτώματα και εκδηλώσεις της νόσου, όπως αγχολυτικά, αντικαταθλιπτικά, βηταϊστίνη, περιφερικά αγγειοδιασταλτικά. Μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον με καλά αποτελέσματα δείχνει η χορήγηση φυσικών συστατικών με αντιοξειδωτική δράση, όπως βιταμίνες, μέταλλα, φλαβονοειδή και καροτενοειδή.
Αλλαγή τρόπου ζωής
Υπάρχουν αλλαγές στην καθημερινότητα και στον τρόπο ζωής που μπορεί να δράσουν αποτελεσματικά. Συγκεκριμένα, η αποφυγή έκθεσης σε έντονους θορύβους, η μείωση της καφεΐνης και η διακοπή του καπνίσματος είναι συνήθειες που μπορούν να δράσουν ανακουφιστικά. Ακόμη, σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της νόσου παίζει το άγχος. Για αυτό το λόγο η αποτελεσματική διαχείρισή του μπορεί να αποτελέσει κλειδί για την ανακούφιση από τις εμβοές.
Ισορροπημένη διατροφή
Μελέτες δείχνουν ότι η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στα προβλήματα ακοής και στις εμβοές. Μια διατροφή με ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά, κάποιες τροφικές αλλεργίες αλλά και τα χημικά συντηρητικά που χρησιμοποιούνται στην τεχνολογία τροφίμων φαίνεται ότι μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση ή και την εξέλιξη της νόσου. Από την άλλη πλευρά, μελέτες υποστηρίζουν ότι μια πλήρης και ισορροπημένη διατροφή μπορεί να προλάβει ή ακόμη και να διορθώσει την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
