Στον σύγχρονο δυτικό κόσμο οι παθήσεις του προστάτη είναι πολύ συχνές και προσβάλλουν άντρες άνω των 40, φτάνοντας να έχουν προσβάλει σχεδόν τους μισούς άντρες άνω των 60 ετών. Οι κυριότερες παθήσεις του προστάτη είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, η προστατίτιδα και ο καρκίνος του προστάτη.
Μια διατροφή που περιλαμβάνει αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης, πλούσια σε ζωικά λίπη, με μεγάλη κατανάλωση κόκκινου κρέατος αλλά και γαλακτοκομικών αυξάνει πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών προβλημάτων του προστάτη.
Τα γαλακτοκομικά (έρευνες κατέληξαν στο ότι η υπερβολική κατανάλωση ασβεστίου προκαλεί καρκίνο στον προστάτη) θεωρούνται από τα τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγονται μαζί με το κόκκινο κρέας, γιατί σχετίζονται με αυξημένο ρίσκο εμφάνισης του καρκίνου του προστάτη. Ακολουθούν οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες όπως το άσπρο αλεύρι, τα ζυμαρικά, το άσπρο ρύζι, τα αρτοσκευάσματα, τα μπισκότα και οτιδήποτε αυξάνει απότομα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Η κατανάλωση ζάχαρής και αλκοόλ, ιδιαίτερα σε μεγάλες ποσότητες, είναι επιβαρυντική για την υγεία του προστάτη, το ίδιο και η καφεΐνη και η νικοτίνη. Ένα άλλο επιβαρυντικό στοιχείο είναι τα παραπάνω κιλά με τη συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα να σχετίζεται με φαινόμενα υπερπλασίας του προστάτη. Γι’ αυτό λοιπόν σημαντικό είναι να διατηρούμε το φυσιολογικό σωματικό μας βάρος, ενώ από έρευνες τα τελευταία 20 χρόνια σε άντρες που αθλούνταν αποδείχθηκε ότι η άσκηση μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων από 10-30%! Άρα η τακτική άσκηση, οποιασδήποτε μορφής (περπάτημα, κολύμβηση, ποδήλατο, τζόκινγκ κλπ) βοηθά όχι μόνο τη γενικότερη καλή υγεία μας, αλλά και τη λειτουργία του προστάτη. Το στρες είναι ένας άλλος παράγοντας επιβαρυντικός για τον προστάτη. Έρευνες σε πολλά πανεπιστήμια στο εξωτερικό έχουν δείξει ότι οι χρόνιες στρεσογόνες καταστάσεις καταπονούν τον οργανισμό, επιβαρύνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και φυσικά απ’ όλα αυτά δεν ξεφεύγει και ο προστάτης.
Με την πάροδο του χρόνου στους άντρες η ορμόνη τεστοστερόνη μειώνεται, με αποτέλεσμα να μειώνεται και η σεξουαλική ζωή και σε πιο σοβαρές μορφές να παρουσιάζεται και στυτική δυσλειτουργία. Είναι γεγονός ότι ο οργανισμός όταν βρίσκεται σε ορμονική ισορροπία, τότε και ο προστάτης είναι υγιής. Πρέπει λοιπόν να υπάρχει ενίσχυση της τεστοστερόνης και γι’ ακόμα μια φορά από έρευνές απεδείχθη ότι μια άσκηση σε τακτικά χρονικά διαστήματα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Επίσης η ομαλή λειτουργία των επινεφριδίων βοηθά στην ενίσχυση της τεστοστερόνης και κατά προέκταση του προστάτη. Θα πρέπει να καταναλώνετε τα παρακάτω τρόφιμα και βιταμίνες για υγιή επινεφρίδια: Καρύδα, Ελιές, Αβοκάντο και υγιή λίπη, Λαχανικά, Λιπαρά ψάρια (π.χ. σαρδέλα, άγριος σολομός), Ξηροί καρποί, καρύδια και αμύγδαλα, Σπόροι, όπως της κολοκύθας, τσάι, προβιοτικά. Ακόμα οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (ειδικά οι Β5 και Β6) αποτελούν τροφή για τα επινεφρίδια. Η Β12 και το φυλλικό οξύ είναι επίσης σημαντικά.
Σημαντική επίσης είναι η διατήρηση χαμηλών επιπέδων χοληστερίνης, μιας και η υψηλή χοληστερίνη εκτός από τις καρδιαγγειακές παθήσεις επηρεάζει αρνητικά και τα επίπεδα της τεστοστερόνης στον οργανισμό.
Σε πάρα πολλές επιστημονικές μελέτες και έρευνες καταδεικνύονται οι παρενέργειες που δημιουργούν οι στατίνες (Οι στατίνες είναι μια ομάδα φαρμάκων που η συμβατική ιατρική χρησιμοποιεί για τη μείωση της χοληστερίνης στο αίμα. Τα φάρμακα αυτά δρουν μπλοκάροντας τη δράση μιας χημικής ουσίας (ένζυμο) του ήπατος που είναι απαραίτητη για την παραγωγή χοληστερίνης. Το ένζυμο αυτό όμως είναι σημαντικό ώστε να παραχθεί το συνένζυμο Q10 που είναι απαραίτητο για την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα, για τη λειτουργία της καρδιάς και του εγκεφάλου. Σε σχετική έρευνα όμως (βλέπε βιβλιογραφία: “Carcinogenicity of lipid-lowering drugs”, Newman TB, Hulley SB., JAMA, 1996) προτείνεται να αποφεύγονται οι στατίνες ως επιζήμιες για την ομαλή λειτουργία των επινεφριδίων και κατ’ επέκταση του προστάτη.
Ποια είναι τα κατάλληλα τρόφιμα
Ανεπεξέργαστοι υδατάνθρακες, όπως το καστανό ρύζι, ψωμί ολικής άλεσης όπως και τα αντίστοιχα προϊόντα ολικής άλεσης, τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Το λυκοπένιο το βρίσκουμε άφθονο στις ντομάτες και ιδιαίτερα όταν μαγειρεύεται είναι ένα καροτενοειδές που δρα ενάντια στα καρκινικά κύτταρα του προστάτη. Το συναντάμε επίσης στο καρπούζι, στα βερίκοκα και σε πολλά άλλα φρούτα και λαχανικά.
Πολλές μελέτες σχετικά με τα Ω3 λιπαρά οξέα (σαρδέλες, σκουμπρί, σολομός, ρέγγα, χέλι) καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που διαθέτουν διαδραματίζουν προστατευτικό ρόλο.
Το ρόδι περιέχει και αυτό αντιοξειδωτικά στοιχεία που εμποδίζουν την ανάπτυξη του προστάτη. Οι κολοκυθόσποροι όπως και το έλαιο κολοκυθόσπορου εξαιτίας των καροτενοειδών και του ψευδάργυρου συντελούν στην υγεία του προστάτη και αυτά. Γενικότερα προτείνονται τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο, όπως θαλασσινά, ξηροί καρποί, σουσάμι, όσπρια και τροφές πλούσιες σε σελήνιο (θαλασσινά, φιστίκια Βραζιλίας, καρύδια κ.α.). Πολλές επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν ότι η υψηλή κατανάλωση σε σελήνιο είναι πολύ σημαντική για τη σωστή λειτουργία του προστάτη.
Αλλά και το πράσινο τσάι δρα ως αντιοξειδωτικό και χαρίζει προστασία κατά της εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Ασιάτες που καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες πράσινου τσαγιού, έχουν και λιγότερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Πολλές μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι κατεχίνες, ενώσεις που ανήκουν στην οικογένεια των φλαβονοειδών και βρίσκονται σε διάφορα τρόφιμα, όπως είναι το πράσινο και το μαύρο τσάι, το κόκκινο κρασί, το μήλο και ο χυμός του, το σταφύλι, η μαύρη σοκολάτα κ.α. έχουν ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες και καταπολεμούν τον καρκίνο του προστάτη.
Σχετικά με τη σόγια, οι μελέτες είναι αντικρουόμενες με άλλους να υποστηρίζουν ότι η κατανάλωσή της βοηθά στην αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη λόγω των ισοφλαβονών, ενώ άλλοι ισχυρίζονται ότι θεραπείες με ισοφλαβόνες δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα.
Τα κατάλληλα συμπληρώματα και βιταμίνες
Το Saw palmetto είναι από τα πιο δημοφιλή συμπληρώματα για τη θεραπεία της προστατίτιδας και της υπερπλασίας του προστάτη. Το saw palmetto ή serenoa repens μειώνει τον πόνο και τη συχνοουρία, επιδρά στα ανδρογόνα χωρίς να επηρεάζει τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη, ενώ αυξάνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης στον οργανισμό. Συνδυάζεται με ψευδάργυρο (που συμβάλλει στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων τεστοστερόνης στο αίμα), εκχύλισμα Τσουκνίδας και μανιτάρια Maitake & Reishi.
Ο ψευδάργυρος συνδυάζεται επίσης με λυκοπένιο, φυτικές στερόλες, τσουκνίδα, βιταμίνη D3, σελήνιο και γύρη.
Άλλα συμπληρώματα για την προστατίτιδα είναι ένα μίγμα αντιοξειδωτικών και μικροθρεπτικών συστατικών. Με συνδυασμό από εκχύλισμα Μπρόκολου, Ροδιού, Κουρκουμίνη (Turmeric) και Πράσινου Τσαγιού, Τζίντζερ και Σελήνιο συστατικών με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Το λάδι κολοκυθόσπορου (pumpkin seed oil) προστατεύει τον προστάτη από τον καρκίνο, μειώνει το μέγεθος, καταπολεμά τη δυσλειτουργία της ούρησης και την υπερδραστήρια ουροδόχο κύστη.
Οι βιταμίνη D η ισχυρότερη αντικαρκινική βιταμίνη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη αλλά και στην αντιμετώπιση των παθήσεων του προστάτη. Υπάρχουν εκατοντάδες μελέτες που καταδεικνύουν την έλλειψη της βιταμίνης D και την εμφάνιση πολλών τύπων καρκίνου στον οργανισμό. Καλό είναι τα συμπληρώματα της βιταμίνης D να συνοδεύονται με συμπληρώματα της βιταμίνης Κ2, μειώνοντας έτσι ακόμα περισσότερο την πιθανότητα να παρουσιαστεί καρκίνος του προστάτη. Επίσης ο συνδυασμός αυτών των βιταμινών προάγει τον μεταβολισμό της ινσουλίνης και τη ρύθμιση της έκκρισης ινσουλίνης από τα β-κύτταρα του παγκρέατος, την ενίσχυση του πολλαπλασιασμού των β-κυττάρων και την εξομάλυνση της παραθυρεοειδούς ορμόνης. Οι δύο βασικοί τύποι της βιταμίνης Κ είναι η Κ1 και η Κ2
Η Βιταμίνη Κ1 βρίσκεται στα πράσινα λαχανικά, ενώ η Βιταμίνη Κ2 παράγεται από βακτήρια. Βρίσκεται στο εσωτερικό των εντέρων μας αλλά δεν απορροφάται και περνάει στις κενώσεις μας. Η Κ2 πηγαίνει κατευθείαν στα τοιχώματα των αγγείων, στα κόκκαλα και σε ιστούς εκτός του ήπατος. Βρίσκεται σε φαγητά που έχουν υποστεί ζύμωση. Τέλος ενισχυτική της υγείας του προστάτη είναι και η βιταμίνη Ε, η οποία μετά από μελέτες που έγιναν σε άντρες που έπαιρναν συμπλήρωμα βιταμίνης Ε, αποδείχθηκε να προστατεύει από καρκίνο του προστάτη σε σχέση με άντρες που δεν ελάμβαναν καν τη συγκεκριμένη βιταμίνη.
