Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε διεθνή κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξαιτίας της εξάπλωσης της νόσου «mpox», γνωστής και ως «ευλογιά των πιθήκων», η οποία εξαπλώνεται γρήγορα στην Αφρική, επηρεάζοντας κυρίως γυναίκες και παιδιά. Κατά τον τελευταίο χρόνο έχουν καταγραφεί 17.000 κρούσματα και 524 θάνατοι σε 13 αφρικανικές χώρες. Υπολογίζεται ότι το 4% των περιστατικών καταλήγει θανατηφόρα.
Η επιδημία ξεκίνησε στο Κονγκό με την εξάπλωση ενός τοπικού στελέχους, του clade I, αλλά μια νέα παραλλαγή, το clade Ib, δείχνει να εξαπλώνεται ευκολότερα. Έχει ήδη διαδοθεί από το Κονγκό σε γειτονικές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Αφρικής, όπως το Μπουρούντι, η Κένυα, η Ρουάντα και η Ουγκάντα, προκαλώντας την παρέμβαση του ΠΟΥ.
Ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, γενικός διευθυντής Π.Ο.Υ. αναφέρει πως: «H επιτροπή έκτακτης ανάγκης συνεδρίασε και με ενημέρωσε ότι κατά την άποψή της, η κατάσταση αποτελεί μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο».
Το γεγονός ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού του ΠΟΥ προσδιορίζοντας την επιδημία ευλογιάς των πιθήκων ως «έκτακτη ανάγκη για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο» εντείνει τη διεθνή επαγρύπνηση, επιταχύνει την έρευνα, τη χρηματοδότηση και τα διεθνή μέτρα δημόσιας υγείας αλλά και τη συνεργασία για τον περιορισμό της επιδημίας.
Η Δρ. Ρασέλ Μαγκούρου, γενική παθολόγος στο νοσοκομείο της Γκόμα, επισημαίνει: «Ο φόβος ίσως συνδέεται με το γεγονός ότι απομονώνουμε άτομα που είναι άρρωστα, κάτι που μπορεί να ωθήσει τους άλλους να μην παρουσιάζονται στις δομές υγείας γνωρίζοντας ότι θα απομονωθούν. Αυτό είναι που μπορεί να προκαλέσει ραγδαία αύξηση μολύνσεων, επειδή θα παραμείνουν στο περιβάλλον τους. Προκαλεί πυρετό, εξανθήματα σε όλο το σώμα, πονοκεφάλους, οσφυαλγία, διογκωμένους λεμφαδένες και χαμηλή ενέργεια».
Η ευλογιά των πιθήκων είναι μία ιογενής ασθένεια και μεταδίδεται εύκολα από τα μολυσμένα ζώα στους ανθρώπους, αλλά και μεταξύ των ανθρώπων μέσω της στενής επαφής (άγγιγμα, φιλί, σεξουαλική επαφή, μολυσμένες βελόνες και ρούχα). Προκαλεί πυρετό, εξανθήματα σε όλο το σώμα, πονοκεφάλους, οσφυαλγία, διογκωμένους λεμφαδένες και χαμηλή ενέργεια, κυρίως σε γυναίκες και παιδιά κάτω των 15 ετών.
Ο καθηγητής Σαλίμ Αμπντούλ Καρίμ, πρόεδρος Συμβουλευτικής Ομάδας για την Πρόληψη Ασθενειών Αφρικής, επισημαίνει: «Τα κρούσματα αυξάνονται. Το ποσοστό θνησιμότητας είναι υψηλότερο από το ανεκτό. Υπάρχει η σκέψη ότι νέες χώρες αρχίζουν τώρα να αναφέρουν κρούσματα. Πρόκειται λοιπόν για χώρες που δεν είχαν κρούσματα τα τελευταία χρόνια και τώρα αναφέρουν κρούσματα. Και αρκετές από αυτές αναφέρουν περιπτώσεις της παραλλαγής της ευλογιάς των πιθήκων, που μόλις εξαπλώνεται στη Λ.Δ. Κονγκό».
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ήδη δρομολογήσει την επείγουσα χρήση των δύο εμβολίων και έχει αναπτύξει ένα σχέδιο αντιμετώπισης που απαιτεί 15 εκατ. δολάρια. Υπενθυμίζεται ότι και πριν δυο χρόνια είχε σημάνει και πάλι συναγερμός παγκοσμίως, λόγω της εμφάνισης κρουσμάτων ακόμα και σε Ασία και Ευρώπη.
Ο επικεφαλής του Π.Ο.Υ. στην Αθήνα Ζάο Μπρέντα μίλησε στο ΕΡΤΝews και τόνισε πως όπως στην Ελλάδα, έτσι και στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν έχουν αναφερθεί κρούσματα της ευλογιάς τύπου «mpox» και υπογράμμισε την προσοχή που πρέπει να δώσουν όσοι παρουσιάσουν εξάνθημα, πυρετό πονόλαιμο και πρησμένους λεμφαδένες. Η ευλογιά τύπου «mpox», είναι τις περισσότερες φορές ήπια, με ανάκαμψη σε λίγες εβδομάδες. Συνίσταται η αποφυγή σωματικής επαφής για τα άτομα με ευλογιά τύπου «mpox», επίσης να μένουν σπίτι όσο αυτό είναι εφικτό και να τηρούν μέτρα υγιεινής».
Σε ετοιμότητα βρίσκονται οι ελληνικές υγειονομικές αρχές, στη χώρα μας, ενώ δεν έχουν καταγραφεί κρούσματα. Υπάρχει εμβόλιο δύο δόσεων για προστασία από τον ιό, που μεταδίδεται μέσω της σωματικής επαφής. Συνίσταται εμβολιασμός σε άτομα ηλικίας άνω των 18 που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου. Εμβολιασμός γίνεται στα νοσοκομεία «Ανδρέας Συγγρός» και «Αττικόν».
