Δεν ακούμε συχνά γι’ αυτή την πάθηση, ωστόσο η δυσβίωση του εντέρου είναι κάτι που συμβαίνει συχνά. Αφορά σε μια ανισορροπία των μικροοργανισμών του εντέρου και οι ειδικοί λένε ότι μπορεί να προκαλέσει ντόμινο παθήσεων.
Μια ισορροπημένη χλωρίδα του εντέρου (μικροβίωμα) υποστηρίζει λειτουργίες όπως η πέψη και η ανοσοαπόκριση. Τα άτομα με δυσβίωση του εντέρου έχουν συνήθως πολύ λίγα “καλά” βακτήρια ή πάρα πολλά “κακά” βακτήρια στο μικροβίωμά τους.
Η συχνή χρήση αντιβιοτικών είναι η πιο κοινή αιτία δυσβίωσης του εντέρου. Οι λοιμώξεις του γαστρεντερικού σωλήνα και η διατροφή είναι άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν.
Αέρια, κοιλιακό άλγος, διάρροια και δυσκοιλιότητα είναι κοινά συμπτώματα. Η δυσβίωση εντέρου μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο γαστρεντερικών καταστάσεων όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS).
Δεν υπάρχει σαφής τρόπος για τη θεραπεία της δυσβίωσης του εντέρου, αλλά η μεταμόσχευση μικροβίων κοπράνων έχει δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα. Τα προβιοτικά μπορεί επίσης να βοηθήσουν.
Τύποι εντερικής δυσβίωσης
Ο καθένας έχει ένα μοναδικό μικροβίωμα του εντέρου. Αποτελείται κυρίως από βακτήρια καθώς και από μερικούς μύκητες και πρωτόζωα. Το έντερο περιέχει με φυσικό τρόπο τόσο επιβλαβή, όσο και ωφέλιμα βακτήρια, τα οποία συνήθως ζουν σε αρμονία.
Τρεις τύποι δυσβίωσης μπορούν να προκαλέσουν ανισορροπία της εντερικής χλωρίδας:
- Η χλωρίδα του εντέρου σας στερείται υγιών επιπέδων ευεργετικών βακτηρίων. Εάν έχετε αυτό το είδος δυσβίωσης, έχετε χάσει πάρα πολλά “καλά” βακτήρια.
- Τα επιβλαβή βακτήρια υπεραναπτύσσονται στο έντερο, φτάνοντας σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα.
- Χάνετε επιβλαβή και ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου, μειώνοντας σημαντικά την ποικιλομορφία του μικροβιώματος.
Δυσβίωση εντέρου: Συμπτώματα
Τα εκτός ισορροπίας βακτήρια μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας αφομοιώνει τις τροφές, κάτι που οδηγεί σε συσσώρευση αερίων και δυσφορία.
Ως αποτέλεσμα, τα άτομα με δυσβίωση του εντέρου συχνά εμφανίζουν συμπτώματα γαστρεντερικού τύπου όπως:
- Φούσκωμα
- Αέρια
- Ναυτία
- Εμετός
- Διάρροια
- Δυσκοιλιότητα
Η δυσβίωση μπορεί να βλάψει το έντερο και να προκαλέσει φλεγμονή. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να επηρεάσει τη διαπερατότητα του εντέρου, επιτρέποντας σε βακτήρια και τοξίνες να διαπεράσουν την εντερική επένδυση. Αυτό μπορεί να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα και να μειώσει την ικανότητά σας να καταπολεμάτε τις λοιμώξεις.
Ένα μη ισορροπημένο μικροβίωμα μπορεί επίσης να συμβάλει σε δερματικές παθήσεις, όπως:
- ατοπική δερματίτιδα
- ακμή
- πιτυρίδα και
- ψωρίαση
Δυσβίωση εντέρου: Αίτια
Η πάθηση εμφανίζεται όταν αλλάζει η ποσότητα ή ο τύπος των μικροβίων του εντέρου. Συχνά προκαλείται από λοίμωξη του γαστρεντερικού σωλήνα που αυξάνει τα επιβλαβή βακτήρια. Τα επιβλαβή βακτήρια εξουδετερώνουν τα καλά βακτήρια με την πάροδο του χρόνου.
Η χρήση αντιβιοτικών (ειδικά με αυξημένη συχνότητα ή για παρατεταμένες περιόδους) είναι η πιο κοινή αιτία δυσβίωσης του εντέρου. Τα αντιβιοτικά αντιμετωπίζουν τις βακτηριακές λοιμώξεις σκοτώνοντας ή μειώνοντας τα επιβλαβή βακτήρια, αλλά μειώνουν και τα ωφέλιμα βακτήρια. Μπορούν επίσης να μειώσουν τη συνολική εντερική χλωρίδα που απαιτείται για ένα υγιές έντερο.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου για δυσβίωση του εντέρου:
- Γενετική: Κάθε άτομο έχει ένα μοναδικό μικροβίωμα του εντέρου, αλλά μερικοί μπορεί να είναι πιο ευαίσθητοι σε ανισορροπίες λόγω της υπάρχουσας χλωρίδας τους.
- Διατροφή: Οι υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη, εξαιρετικά επεξεργασμένες τροφές και χαμηλή σε φυτικές ίνες διατροφή μπορεί να αλλάξει τη χλωρίδα του εντέρου. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην προώθηση των ωφέλιμων βακτηριδίων του εντέρου, ενώ οι εξαιρετικά επεξεργασμένες τροφές και η ζάχαρη τροφοδοτούν τα επιβλαβή βακτήρια.
- Κάπνισμα και αλκοόλ: Το κάπνισμα και η συχνή κατανάλωση αλκοόλ μειώνουν την ευεργετική χλωρίδα του εντέρου.
- Ηλικία: Η ποικιλομορφία του μικροβιώματος μειώνεται με την ηλικία, πιθανότατα λόγω αλλαγών στη διατροφή και λόγω λήψης φαρμάκων.
Πώς να αποτρέψετε τη δυσβίωση εντέρου
Οι φιλικές προς το έντερο αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσετε το μικροβίωμα του εντέρου σας ισορροπημένο. Τρόποι που υποστηρίζονται από έρευνες για να την πρόληψη της δυσβίωσης και τη βελτίωση της υγείας του εντέρου είναι η καλή διατροφή, η προσεκτική χρήση αντιβιοτικών και η τακτική άσκηση.
Διατροφή και χρήση αντιβιοτικών
- Τρώτε περισσότερες φυτικές ίνες: Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της βακτηριακής ποικιλομορφίας του εντέρου. Εισαγάγετε σταδιακά περισσότερες φυτικές ίνες για να αποφύγετε πιθανά συμπτώματα του γαστρεντερικού συστήματος και πίνετε άφθονο νερό.
- Περιορίστε τις υπερεπεξεργασμένες και ζαχαρούχες τροφές: Μειώνουν τα ωφέλιμα και αυξάνουν τα επιβλαβή βακτήρια.
- Όταν παίρνετε αντιβιοτικά, πάρτε μαζί και προβιοτικά: Η συμπερίληψη πλούσιων σε προβιοτικά και πρεβιοτικά τροφών κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία με αντιβιοτικά μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση των καλών βακτηρίων του εντέρου. Έρευνες δείχνουν ανάμεικτα αποτελέσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα προβιοτικών συμπληρωμάτων.
- Αποφύγετε τη χρόνια χρήση αντιβιοτικών: Εάν είναι δυνατόν, προσέξτε τη μακροχρόνια ή συχνή χρήση αντιβιοτικών, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υπερανάπτυξη επιβλαβών μικροοργανισμών. Μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με άλλες θεραπευτικές επιλογές που μπορεί να είναι εφικτές με βάση τη διάγνωσή σας.
Τρόπος ζωής
- Αποφύγετε το κάπνισμα και το αλκοόλ: Αυτές οι συνήθειες μπορούν να αλλάξουν τα βακτήρια του εντέρου και να αυξήσουν τη διαπερατότητα του εντέρου. Τα άτομα με χρόνια κατανάλωση αλκοόλ έχουν συχνά περισσότερα επιβλαβή βακτήρια σε σύγκριση με εκείνους που δεν πίνουν πολύ.
- Καλή στοματική υγιεινή: Το τακτικό βούρτσισμα και καθάρισμα των δοντιών και του στόματος γενικότερα μπορεί να επηρεάσει την υγεία του εντέρου. Εντούτοις, απαιτείται περισσότερη έρευνα σε αυτόν τον τομέα.
- Ασκηθείτε τακτικά: Η άσκηση για τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα μπορεί να σας βοηθήσει να διατηρήσετε ένα υγιές έντερο.
Δυσβίωση εντέρου: Με ποιες άλλες παθήσεις συνδέεται
Τα εκτός ισορροπίας εντερικά βακτήρια μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ως αποτέλεσμα, η δυσβίωση εντέρου μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και βλάβες, που οδηγούν σε γαστρεντερικές καταστάσεις όπως:
- Σύνδρομο διαρρέοντος εντέρου: Ο εξασθενημένος εντερικός φραγμός επιτρέπει σε βακτήρια και τις τοξίνες να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος.
- Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου: Τα άτομα με νόσο του Crohn και ελκώδη κολίτιδα έχουν συχνά χαμηλότερη ποικιλία βακτηρίων και υψηλότερα φλεγμονώδη βακτήρια, όπως το E. Coli, στα έντερά τους.
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Η δυσβίωση του εντέρου μπορεί να συμβάλλει στη φλεγμονή: το διαπερατότητα του εντέρου και το στρες που πυροδοτούν αυτήν τη χρόνια πάθηση του γαστρεντερικού συστήματος.
Η φλεγμονή που προκαλείται από δυσβίωση εντέρου μπορεί επίσης να επηρεάσει άλλα συστήματα του σώματος, όπως το δέρμα και τις αρθρώσεις. Μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο φλεγμονωδών καταστάσεων, όπως:
- Διαβήτης τύπου 2: Το μη ισορροπημένο μικροβίωμα έχει συνδεθεί με τον διαβήτη τύπου 2. Φάρμακα για τον διαβήτη, όπως η μετφορμίνη, φαίνεται επίσης να μεταβάλλουν τα βακτήρια του εντέρου.
- Έκζεμα: Τα άτομα με αυτήν τη φλεγμονώδη πάθηση του δέρματος έχουν συχνά δυσβίωση εντέρου και του δέρματος, που αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας των αντιστοίχων μικροβιωμάτων και των ανοσολογικών τους αποκρίσεων.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα: Δείγματα κοπράνων από άτομα με αυτήν τη χρόνια φλεγμονώδη διαταραχή των αρθρώσεων δείχνουν σημάδια δυσβίωσης και διαρροής του εντέρου.
- Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα: Η δυσβίωση εντέρου έχει συνδεθεί με γενετικούς παράγοντες, φλεγμονή του εντέρου και ανοσολογικές αποκρίσεις που εκδηλώνουν συχνά τα άτομα με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα: μια φλεγμονώδης κατάσταση που επηρεάζει τις αρθρώσεις και τους συνδέσμους της σπονδυλικής στήλης.
- Παχυσαρκία: Οι παχύσαρκοι μπορεί να έχουν υψηλότερα ή χαμηλότερα επίπεδα συγκεκριμένων βακτηρίων του εντέρου σε σύγκριση με όσους έχουν υγιές σωματικό βάρος. Η δυσβίωση μπορεί επίσης να συμβάλλει στην παχυσαρκία, επομένως η σχέση δεν είναι πλήρως κατανοητή. Το βάρος επηρεάζεται από διάφορους βιολογικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες.
