Η μεταμορφοψία ή προσωπομεταμορφοψία είναι μια σπάνια πάθηση που συχνά διαγιγνώσκεται ως σχιζοφρένεια, κάτι εντελώς λανθασμένο φυσικά.
Η προσωπομεταμορφοψία είναι μια εξαιρετικά σπάνια νευρολογική διαταραχή που αλλάζει την οπτική αντίληψη, αναγκάζοντας τους ασθενείς να βλέπουν παραμορφωμένα τα πρόσωπα των άλλων, συμπεριλαμβανομένου του σχήματος, του μεγέθους, της υφής και του χρώματος. Η πάθηση έχει διαγνωστεί σε λιγότερες από 100 περιπτώσεις παγκοσμίως.
Αν και το ακριβές έναυσμα παραμένει άγνωστο, οι ειδικοί πιστεύουν ότι προέρχεται από δυσλειτουργία στο δίκτυο του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την επεξεργασία του προσώπου. Ορισμένες περιπτώσεις PMO έχουν συσχετιστεί με τραύμα στο κεφάλι, εγκεφαλικό επεισόδιο, επιληψία ή ημικρανίες, ενώ κάποιοι ασθενείς βιώνουν την κατάσταση χωρίς εμφανείς δομικές αλλαγές στον εγκέφαλό τους.
Ο 58χρονος Sharrah βλέπει παραμορφωμένα τα πρόσωπα όσων συναντάει και τα περιγράφει ως “δαιμονικά”. Αντιλαμβάνεται τα χαρακτηριστικά του προσώπου με έντονα τεντωμένες και βαθιές αυλακώσεις στο μέτωπο, τα μάγουλα και το πηγούνι. Ωστόσο, ο Sharrah δεν βλέπει καμία αλλαγή στην όραση όταν κοιτάζει αντικείμενα όπως σπίτια ή αυτοκίνητα. Η παραμόρφωση συμβαίνει μόνο όταν βλέπει πρόσωπα ανθρώπων μπροστά του, αλλά όχι όταν τα βλέπει σε μια φωτογραφία ή στην τηλεόραση ή στην οθόνη του υπολογιστή.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι αλλαγές στην οπτική του αντίληψη δεν συνοδεύονταν από παραληρητικές πεποιθήσεις σχετικά με τις ταυτότητες των ανθρώπων που συναντάει.
Για να δημιουργήσουν την αναπαράσταση των όσων “βλέπει” ο 58χρονος, οι ερευνητές του ζήτησαν να περιγράψει τις διαφορές στο πρόσωπο πραγματικών ανθρώπων μπροστά του και μιας φωτογραφίας τους στα χέρια του. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν λογισμικό επεξεργασίας εικόνων για να προσαρμόσουν τις εικόνες ώστε να ευθυγραμμιστούν με τις περιγραφές του Sharrah.
Η περίπτωση του 58χρονου θα μπορούσε ενδεχομένως να πυροδοτηθεί από δύο παράγοντες, σύμφωνα με τους ερευνητές:
- Πρώτον, υπέστη δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα 4 μήνες πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων.
- Δεύτερον, υπέστη σημαντικό τραυματισμό στο κεφάλι σε ηλικία 43 ετών και οι μαγνητικές τομογραφίες αποκάλυψαν μια βλάβη στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου του.
Πολλές περιπτώσεις PMO συχνά διαγιγνώσκονται εσφαλμένα ως σχιζοφρένεια, σύμφωνα με τον Brad Duchaine, συν-συγγραφέα της μελέτης:
“Έχουμε ακούσει από πολλά άτομα με προσωπομεταμορφοψία ότι έχουν διαγνωστεί από ψυχιάτρους ότι πάσχουν από σχιζοφρένεια και έχουν λάβει αντιψυχωσικά, ενώ η κατάστασή τους είναι πρόβλημα με το οπτικό σύστημα. Και δεν είναι ασυνήθιστο για άτομα με προσωπομεταμορφοψία να μην λένε σε άλλους για το πρόβλημά τους, επειδή φοβούνται το κοινωνικό στίγμα ότι είναι σημάδι ψυχιατρικής διαταραχής. Είναι ένα πρόβλημα που οι περισσότεροι δεν καταλαβαίνουν”.
Ωστόσο, ο Sharrah έχει μάθει να αντιμετωπίζει την κατάστασή του. Χρησιμοποιεί φακούς με πράσινο χρώμα όταν βγαίνει έξω, καθώς αυτό μοιάζει να ανακουφίζει τα συμπτώματά του, αν και οι ερευνητές δεν μπορούν να εξηγήσουν το φαινόμενο.
“Έφτασα τόσο κοντά στο να μπω εθελοντικά σε ίδρυμα. Αν μπορώ να βοηθήσω κάποιον από το τραύμα που βίωσα με αυτό και να σώσω άλλους με το ίδιο πρόβλημα, τότε αυτός είναι ο #1 στόχος μου στη ζωή”, είπε ο Sharrah στο NBC News.
