Η υπνική παράλυση είναι μια κατάσταση που βιώνουν αρκετοί άνθρωποι, αν και συχνά προκαλεί σύγχυση και φόβο. Πρόκειται για την προσωρινή αδυναμία κίνησης ή ομιλίας που συμβαίνει κατά τη μετάβαση ανάμεσα στον ύπνο και την εγρήγορση. Αν σας έχει τύχει να ξυπνήσετε και να μην μπορείτε να κινηθείτε ή να μιλήσετε, ίσως έχετε βιώσει υπνική παράλυση.
Πώς συμβαίνει;
Η υπνική παράλυση εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του σταδίου REM (ταχεία κίνηση ματιών) του ύπνου, όταν το σώμα μας φυσιολογικά παραλύει για να αποτρέψει τις κινήσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τραυματισμούς κατά τη διάρκεια των ονείρων. Ωστόσο, μερικές φορές ο εγκέφαλος ξυπνά ενώ το σώμα παραμένει σε αυτήν την “παράλυτη” κατάσταση. Αυτό οδηγεί στην αίσθηση εγκλωβισμού.
Συμπτώματα
– Αδυναμία κίνησης ή ομιλίας, παρά την αίσθηση ότι είστε ξύπνιοι.
– Αίσθημα πίεσης στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή.
– Οπτικές ή ακουστικές ψευδαισθήσεις, όπως σκιές ή φωνές, που εντείνουν τον φόβο.
– Συνήθως διαρκεί μερικά δευτερόλεπτα έως λίγα λεπτά.
Αίτια
Η υπνική παράλυση συνδέεται συχνά με:
– Διαταραγμένο ύπνο, όπως ακανόνιστα ωράρια ή έλλειψη ύπνου.
– Άγχος και στρες, που επηρεάζουν τα στάδια του ύπνου.
– Ναρκοληψία, μια διαταραχή ύπνου που προκαλεί έντονη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.
– Ύπνος ανάσκελα, που φαίνεται να αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης.
Είναι επικίνδυνη;
Παρά τον τρόμο που προκαλεί, η υπνική παράλυση δεν είναι επικίνδυνη. Δεν οδηγεί σε σωματική βλάβη και συνήθως ξεπερνιέται χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, αν συμβαίνει συχνά και επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν ειδικό.
Πώς να την αποτρέψετε;
– Καθιερώστε σταθερό πρόγραμμα ύπνου.
– Μειώστε το στρες και δημιουργήστε ένα χαλαρωτικό περιβάλλον ύπνου.
– Αποφύγετε την κατανάλωση καφεΐνης ή βαριών γευμάτων πριν τον ύπνο.
Η υπνική παράλυση είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο που, αν και τρομακτικό, μπορεί να διαχειριστεί με σωστή φροντίδα ύπνου και χαλάρωση. Αν σας έχει συμβεί, δεν είστε μόνοι – εκατομμύρια άνθρωποι το έχουν βιώσει!
