Ο τρόπος με τον οποίο περνάμε τα τελευταία λεπτά πριν τον ύπνο φαίνεται πως επηρεάζει όχι μόνο την ποιότητα του ύπνου, αλλά και τη συνολική μας ψυχική και σωματική υγεία. Νέα επιστημονική έρευνα αποκαλύπτει ότι οι συνήθειες χαλάρωσης πριν από τον ύπνο μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στο πόσο εύκολα αποκοιμιόμαστε, στο αν θα ξυπνήσουμε μέσα στη νύχτα και στο κατά πόσο θα νιώσουμε ξεκούραστοι το επόμενο πρωί. Με άλλα λόγια, η ρουτίνα χαλάρωσης δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τις βραδινές συνήθειες πάνω από 3.500 ενηλίκων και παρατήρησαν ότι όσοι χρησιμοποιούν τεχνολογία λίγο πριν πέσουν στο κρεβάτι —όπως κινητό, τηλεόραση ή tablet— έχουν πιο διαταραγμένο ύπνο και μεγαλύτερη δυσκολία να κλείσουν μάτι. Η μπλε ακτινοβολία από τις οθόνες καταστέλλει την παραγωγή μελατονίνης, της ορμόνης του ύπνου, με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να παραμένει «σε εγρήγορση» αντί να χαλαρώνει.
Αντίθετα, όσοι υιοθετούν ήρεμες ρουτίνες χαλάρωσης —όπως ανάγνωση βιβλίου, ζεστό ντους, χαλαρωτική μουσική ή τεχνικές βαθιάς αναπνοής— είχαν καλύτερη ποιότητα ύπνου και αίσθημα ευεξίας το επόμενο πρωί. Η έρευνα μάλιστα δείχνει ότι αρκούν μόλις 20–30 λεπτά χαλαρωτικής δραστηριότητας για να ολοκληρωθεί η φυσική μετάβαση από την εγρήγορση στην κατάσταση ύπνου.
Παράλληλα, επιβεβαιώνεται ότι η ρουτίνα πριν από τον ύπνο λειτουργεί και ψυχολογικά: ο εγκέφαλος «μαθαίνει» ότι συγκεκριμένες δραστηριότητες σηματοδοτούν το τέλος της ημέρας και προετοιμάζουν το σώμα για ξεκούραση. Αυτό μειώνει τα επίπεδα στρες, την υπερδιέγερση και τις ανησυχίες που συνήθως κάνουν πολλά άτομα να στριφογυρίζουν στο κρεβάτι.
Οι ειδικοί προτείνουν να αποφεύγουμε κάθε οθόνη για τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο, να ελαττώνουμε τα βαριά φαγητά το βράδυ και να διατηρούμε ένα σταθερό ωράριο ύπνου. Ακόμη και μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα: βαθύτερος ύπνος, λιγότερα νυχτερινά ξυπνήματα, καλύτερη διάθεση και περισσότερη ενέργεια μέσα στην ημέρα.
Η αλήθεια είναι πως δεν είναι τόσο σημαντικό το «τι ώρα» κοιμόμαστε, αλλά το «πώς προετοιμάζουμε» το σώμα και το μυαλό μας. Μια ήρεμη ρουτίνα πριν τον ύπνο μπορεί να είναι το πιο απλό και αποτελεσματικό δώρο ευεξίας που μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας.
