Οι αλλεργίες στα φάρμακα αποτελούν μια σοβαρή αντίδραση του οργανισμού σε συγκεκριμένες ουσίες που περιέχονται σε αυτά. Παρότι είναι σχετικά σπάνιες σε σύγκριση με τις ανεπιθύμητες ενέργειες, μπορεί να προκαλέσουν από ήπια συμπτώματα μέχρι απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις.
Οι περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις οφείλονται στην υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο αντιμετωπίζει το φάρμακο ως «εχθρό». Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν εξανθήματα, κνησμό, κοκκίνισμα του δέρματος, δακρύρροια ή ρινική καταρροή. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να παρουσιαστεί δύσπνοια, ζάλη, πρήξιμο στα χείλη και στο πρόσωπο ή ακόμη και αναφυλαξία – μια κατάσταση που απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.
Συνηθέστερα, αλλεργίες εμφανίζονται με αντιβιοτικά (π.χ. πενικιλίνη), ορισμένα παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη και αντιεπιληπτικά. Δεν σημαίνει ότι κάθε παρενέργεια είναι αλλεργία· πολλές φορές πρόκειται για παρενέργεια που σχετίζεται με τη δόση ή τον τρόπο λήψης. Η διάκριση είναι σημαντική και πρέπει να γίνεται από γιατρό.
Η διάγνωση γίνεται με λεπτομερές ιστορικό, κλινική εξέταση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικές δερματικές ή αιματολογικές εξετάσεις. Είναι σημαντικό να ενημερώνουμε πάντα τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό για τυχόν γνωστές αλλεργίες πριν τη χορήγηση φαρμάκων.
Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει διακοπή του υπεύθυνου φαρμάκου και χορήγηση αντιισταμινικών ή κορτικοστεροειδών, ενώ στις βαριές αντιδράσεις μπορεί να χρειαστεί επινεφρίνη. Ορισμένες φορές υπάρχει δυνατότητα «απευαισθητοποίησης» υπό ιατρική παρακολούθηση, ώστε να μπορεί να ληφθεί απαραίτητο φάρμακο.
Η πρόληψη είναι το κλειδί: κρατήστε πάντα γραπτή λίστα με τα φάρμακα στα οποία έχετε παρουσιάσει αντίδραση και ενημερώνετε για αυτήν σε κάθε νέα ιατρική επίσκεψη. Οι αλλεργίες στα φάρμακα δεν πρέπει να προκαλούν πανικό, αλλά απαιτούν υπευθυνότητα και σωστή ενημέρωση για την αποφυγή επικίνδυνων καταστάσεων.
