Προφανώς και δεν προκαλεί πρόβλημα στον εγκέφαλο αυτό καθ’ εαυτό το άθλημα, ωστόσο μελέτη που δημοσιεύθηκε στο “JAMA” Network Open” τα συχνά χτυπήματα στα οποία εκτίθενται τα κεφάλια των ποδοσφαιριστών που παίζουν ράγκμπι αφήνουν ίχνη στον εγκέφαλο, τα οποία ήταν ήδη ανιχνεύσιμα σε μαγνητική τομογραφία στην εφηβική ηλικία.
Τα σπρωξίματα αποτελούν μέρος της τακτικής του παιχνιδιού στο αμερικανικό football. Τα κεφάλια των παικτών συγκρούονται επίσης τακτικά. Παρόλο που οι παίκτες φορούν κράνη, θλάσεις με ή χωρίς σύντομη απώλεια συνείδησης συμβαίνουν ξανά και ξανά. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι αθλητίατροι θεωρούσαν ότι οι αθλητές ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν αυτές τις ήπιες εγκεφαλικές κακώσεις λόγω της καλής φυσικής τους κατάστασης.
Οι αναφορές για χρόνιες τραυματικές εγκεφαλοπάθειες (CTE) σε ποδοσφαιριστές που είχαν πεθάνει από άλλα αίτια έδειξαν ότι αυτή η αισιοδοξία δεν δικαιολογείται: παθολόγοι από τη διοίκηση βετεράνων των ΗΠΑ διαπίστωσαν αλλαγές στον εγκέφαλο που υποδήλωναν την εμφάνιση CTE σε 63 από τους 152 στρατιώτες (41,4%) που είχαν πεθάνει από άλλα αίτια μέχρι την ηλικία των 23 ετών και είχαν παίξει αθλήματα επαφής (αμερικανικό football, αλλά και χόκεϊ επί πάγου και ποδόσφαιρο) στα νεανικά τους χρόνια (JAMA Neurology, 2023)
Μια ομάδα με επικεφαλής τον Keisuke Kawata από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Μπλούμινγκτον εξέτασε τώρα 205 εφήβους που έπαιζαν ράγκμπι στο σχολείο για 5,6 χρόνια σε μέση ηλικία 15,8 ετών. Περίπου το ένα τέταρτο είχε υποστεί διάσειση μία (21,9 %) ή περισσότερες φορές, αλλά είχε αναρρώσει στη συνέχεια – ή τουλάχιστον έτσι νόμιζαν.
Ωστόσο, η εξέταση με μαγνητικό τομογράφο 3T Prisma έδειξε ότι οι έφηβοι (παρόλο που 3 στους 4 δεν είχαν ιστορικό κλινικής τραυματικής εγκεφαλικής βλάβης) είχαν ήδη υποστεί αρκετές αλλαγές στον εγκέφαλο που υποδήλωναν μόνιμη βλάβη.
Σε σύγκριση με 70 συμμαθητές τους της ίδιας ηλικίας που δεν συμμετείχαν στο αμερικανικό ποδόσφαιρο, ο εγκεφαλικός φλοιός των αθλητών επαφής ήταν σημαντικά αραιωμένος στις πρόσθιες και οπίσθιες περιοχές, οι οποίες συγκρούονται με τον κρανιακό θόλο σε περίπτωση πρόσκρουσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκε αυξημένο πάχος του φλοιού στον πρόσθιο και οπίσθιο φλοιό του φλοιού του cingulate.
Τα εγκεφαλικά αυλάκια ήταν βαθύτερα στον φλοιό του cingulate cortex, στον προκοιλιακό και στον προκεντρικό gyrus στους αθλητές επαφής, γεγονός που αποτελεί μια περαιτέρω ένδειξη δομικών αλλαγών στον εγκέφαλο που θα μπορούσαν να είναι μόνιμες.
Τα αποτελέσματα των λειτουργικών εξετάσεων μαγνητικής τομογραφίας υποδεικνύουν επίσης πιθανή βλάβη. Αυτές περιλαμβάνουν μείωση της ALFF στον μετωπιαίο λοβό και στον φλοιό του φλοιού των πτερυγίων.
Το ALFF (πλάτος των διακυμάνσεων χαμηλής συχνότητας) μετρά τις αυθόρμητες διακυμάνσεις των σημάτων της μαγνητικής τομογραφίας στον εγκέφαλο σε κατάσταση ηρεμίας. Στους αθλητές που έρχονται σε επαφή, το ALFF ήταν μειωμένο στον μετωπιαίο λοβό και στον φλοιό του φλοιού των κερατοειδών, αλλά αυξημένο στον ινιακό λοβό (sulcus calcarinus και γλωσσική έλικα).
Η περιφερειακή ομοιογένεια (ReHo), ένα μέτρο της συνδεσιμότητας στον εγκέφαλο (δηλαδή η ποσότητα των συναπτικών συνδέσεων), βρέθηκε να είναι εξασθενημένη στην προκεντρική έλικα και στα μεσαία τμήματα του εγκεφάλου, όπως ο προκοιλιακός, η νησίδα και το cingulum, ενώ η ReHO ήταν επίσης αυξημένη στις ινιακές-κροταφικές περιοχές. Δεν είναι σαφές τι ακριβώς δείχνουν αυτά τα ακτινολογικά ευρήματα.
Η διατομεακή μελέτη αφήνει επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο οι έφηβοι να ανακάμψουν μετά την αποχώρηση από το σχολείο. Ωστόσο, οι ενδείξεις μόνιμης βλάβης στις αυτοψίες από την προηγούμενη μελέτη στην επιθεώρηση JAMA Neurology εγείρουν ανησυχίες ότι οι τραυματισμοί στο κεφάλι που υφίστανται στα σχολικά αθλήματα θα μπορούσαν να έχουν δια βίου συνέπειες.