Οι επιστήμονες προτείνουν να κρατάτε το μυαλό σας ενεργό για να μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας σχετικής έρευνας. Πνευματικές δραστηριότητες, όπως το σκάκι και άλλα παιχνίδια που απαιτούν σκέψη, λειτουργούν προστατευτικά έναντι της άνοιας.
Σχεδόν 6 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ πάσχουν από Αλτσχάιμερ και συναφείς μορφές άνοιας, με περίπου 200.000 από αυτούς να είναι κάτω των 65 ετών, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Παρά την απουσία φαρμάκου που να θεραπεύει πλήρως την άνοια, η σύγχρονη ιατρική διαθέτει φαρμακευτικές επιλογές που επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου και βελτιώνουν τα συμπτώματα.
Ήδη παλαιότερες έρευνες έχουν αποδείξει ότι η άνοια δεν είναι αναπόφευκτη εξέλιξη της βιολογικής γήρανσης και ο τρόπος ζωής μπορεί να δράσει προστατευτικά. Η φυσική δραστηριότητα, η διατήρηση υγιούς βάρους, η αποφυγή του καπνίσματος και η αντιμετώπιση τυχόν υψηλής αρτηριακής πίεσης είναι μερικές από τις προληπτικές παρεμβάσεις που αποδεδειγμένα μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
Πρόσφατη έρευνα τεκμηριώνει τώρα και την αξία της πνευματικής εγρήγορσης ως έναν ακόμα τρόπο να μεγαλώσουμε διατηρώντας την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου μας.
Η μελέτη αυτή έδειξε ότι “η διανοητική δραστηριότητα, ιδιαίτερα αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν “δραστηριότητες αλφαβητισμού”, προστατεύει τη γνωστική υγεία των ηλικιωμένων”, δήλωσε ο Δρ Gary Small, πρόεδρος ψυχιατρικής στο Hackensack Meridian Health στο New Jersey.
Τα αποτελέσματα συνάδουν με πολλές άλλες έρευνες που έχουν γίνει, υποδεικνύοντας ότι όσο το μυαλό χρησιμοποιείται δεσμεύει τα νευρωνικά δίκτυα κρατώντας τα λειτουργικά, προσθέτουν οι ειδικοί.
Κρατώντας το μυαλό “σε κίνηση”
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network OpenTrusted Source, είχε ως δείγμα περισσότερους από 10.000 ενήλικες Αυστραλούς 65-70 ετών και άνω, με στοιχεία που οι μελετητές κατέγραφαν από το 2010 έως το 2020. Κατά την έναρξη της μελέτης κανένας από τους συμμετέχοντες δεν παρουσίαζε κάποια σημαντική γνωστική έκπτωση ή καρδιαγγειακή νόσο.
Μεταξύ άλλων οι συμμετέχοντες έδιναν στοιχεία για τις κοινωνικές τους δραστηριότητες, την επαφή τους με τον οικογενειακό ή φιλικό περίγυρο και τις δραστηριότητες αναψυχής τους.
Οι ερευνητές έλαβαν υπόψιν και παράγοντες όπως την ηλικία, το φύλο, την φυλή και την εθνικότητα, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ, αλλά και στοιχεία όπως ο δείκτης μάζας σώματος, τυχόν χρόνια προβλήματα υγείας και το επίπεδο της σωματικής δραστηριότητας.
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η συχνή συμμετοχή σε δραστηριότητες όπως εκπαιδευτικά μαθήματα, χρήση υπολογιστή και γράψιμο συσχετίστηκε με 11% χαμηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση άνοιας.
Παράλληλα, όφελος είχαν και εκείνοι που αρέσκονταν σε δραστηριότητες όπως παιχνίδια με τράπουλα, σκάκι, λύσιμο σταυρόλεξων και παζλ, αφού και εκείνοι υπολογίστηκε ότι κινδυνεύουν λιγότερο κατά 9% να παρουσιάσουν άνοια.
Δημιουργικές καλλιτεχνικές δραστηριότητες όπως η ζωγραφική και η ξυλουργική συνδέθηκαν επίσης με μείωση του κινδύνου, σε μικρότερο πάντως ποσοστό.
Οι συντάκτες της έρευνας ωστόσο επισημαίνουν ότι πρόκειται για μελέτη παρατήρησης που δεν μπορεί να συμπεριλάβει όλους τους παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση άνοιας.
Ο Δρ Keith Vossel, διευθυντής του Mary S. Easton Center for Alzheimer’s Research and Care στο UCLA, τόνισε επίσης ότι οι συγγραφείς της μελέτης αναγνωρίζουν ότι δεν μπορούσαν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο ορισμένοι από τους συμμετέχοντες που ανέπτυξαν άνοια κατά τη διάρκεια της μελέτης να είχαν ήδη ήπια γνωστική εξασθένηση στην έναρξη της έρευνας.
Ωστόσο, όταν οι ερευνητές απέκλεισαν άτομα που ανέπτυξαν άνοια μέσα στα πρώτα τρία χρόνια της μελέτης, οι ενεργές νοητικές δραστηριότητες εξακολουθούσαν να συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Τα συμπεράσματα της μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν ηλικιωμένους και φροντιστές να εντάξουν τέτοιες νοητικές δραστηριότητες στην καθημερινή ρουτίνα ζωής ως επιπλέον προστασία της γνωστικής υγείας.
Θετική στάση ζωής και πνευματική υγεία
Ο Δρ Majid Fotuhi, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο George Washington και ιατρικός διευθυντής του NeuroGrow Brain Fitness Center προσθέτει ακόμα μια παράμετρο των ευρημάτων της έρευνας, επισημαίνοντας ότι αυτή ενισχύει συναφείς μελέτες που δείχνουν ότι τα άτομα που κρατούν θετική διάθεση καθώς μεγαλώνουν αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο ήπιας γνωστικής εξασθένησης και είναι πιο πιθανό να βελτιώσουν επιπλέον τις γνωστικές τους ικανότητες.
Το μυστικό για να διατηρηθεί σε καλή κατάσταση η εγκεφαλική λειτουργία είναι η θετική στάση απέναντι στην ζωή προσθέτει, προτείνοντας μια ολιστική προσέγγιση που αφορά σε συνέχιση πνευματικής και σωματικής δραστηριότητας καθώς τα χρόνια περνούν.
