Αν δυσκολεύεστε να θυμηθείτε τον δρόμο για ένα οικείο μέρος ή συχνά χάνεστε σε περιοχές που γνωρίζατε καλά, ίσως να μην πρόκειται απλώς για αφηρημάδα. Η κακή αίσθηση προσανατολισμού μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα «σιωπηλά» σημάδια μιας σοβαρής νευρολογικής πάθησης: της νόσου Αλτσχάιμερ.
Η ικανότητα προσανατολισμού σχετίζεται με συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, όπως ο ιππόκαμπος και ο βρεγματικός λοβός, που είναι υπεύθυνοι για την πλοήγηση στον χώρο, τη χωρική μνήμη και την αντίληψη. Στην αρχή της νόσου Αλτσχάιμερ, αυτές οι περιοχές αρχίζουν να παρουσιάζουν δυσλειτουργία, επηρεάζοντας τη δυνατότητα του ατόμου να κινείται με άνεση ακόμα και σε γνώριμα περιβάλλοντα.
Μάλιστα, πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η απώλεια της χωρικής αντίληψης προηγείται συχνά της γενικότερης απώλειας μνήμης. Άτομα που αρχίζουν να χάνουν τον προσανατολισμό τους σε καθημερινές διαδρομές ή να δυσκολεύονται να διαβάσουν χάρτες, μπορεί να βιώνουν τα πρώιμα στάδια γνωστικής έκπτωσης.
Βεβαίως, η κακή αίσθηση προσανατολισμού δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάποιος πάσχει από Αλτσχάιμερ. Το άγχος, η κόπωση, ο κακός ύπνος ή ακόμα και η έλλειψη συγκέντρωσης μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ικανότητα προσανατολισμού. Ωστόσο, όταν το φαινόμενο γίνεται επαναλαμβανόμενο και συνοδεύεται από άλλα σημάδια —όπως αφηρημάδα, απώλεια λέξεων, αλλαγές στη συμπεριφορά— είναι σημαντικό να ζητηθεί ιατρική αξιολόγηση.
Η έγκαιρη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξή της και να δώσει στον ασθενή και την οικογένειά του πολύτιμο χρόνο για προσαρμογή και υποστήριξη. Γι’ αυτό, μην αγνοείτε τα μικρά σημάδια. Ο εγκέφαλος στέλνει προειδοποιήσεις —το ζήτημα είναι να τις ακούσουμε.