Ο Αλόις Αλτσχάιμερ ήταν ο Γερμανός νευρολόγος που έδωσε το όνομά του σε μια από τις πιο γνωστές και τραγικές ασθένειες του εγκεφάλου, η οποία πλήττει κυρίως τα ηλικιωμένα άτομα: τη νόσο Αλτσχάιμερ. Γεννημένος το 1864 στη Βαυαρία, ο Αλτσχάιμερ αφιέρωσε τη ζωή του στη μελέτη των παθήσεων του εγκεφάλου και ειδικότερα σε εκείνες που σχετίζονταν με τη νοητική εξασθένηση και την άνοια.
Η ιστορία της νόσου ξεκίνησε το 1901, όταν ο Αλτσχάιμερ παρακολούθησε την πορεία της Άουγκουστε Ντέτερ, μιας 51χρονης γυναίκας που εμφάνιζε σοβαρές διαταραχές μνήμης, σύγχυση και αλλαγές στη συμπεριφορά. Μετά τον θάνατό της, ο Αλτσχάιμερ εξέτασε τον εγκέφαλό της και ανακάλυψε χαρακτηριστικά παθολογικά ευρήματα: τις γνωστές σήμερα πλάκες β-αμυλοειδούς και τα νευροϊνιδιακά πλέγματα, που αποτελούν τα κύρια σημάδια της νόσου.
Η εργασία του Αλτσχάιμερ παρουσιάστηκε το 1906 σε συνέδριο νευρολόγων και θεωρείται σταθμός στην κατανόηση των εκφυλιστικών νόσων του εγκεφάλου. Η ασθένεια που περιέγραψε ονομάστηκε αρχικά «προγεροντική άνοια», αλλά οι συνάδελφοί του καθιέρωσαν γρήγορα τον όρο «νόσος Αλτσχάιμερ» προς τιμήν του.
Η συμβολή του Αλόις Αλτσχάιμερ δεν περιορίστηκε μόνο στην ανακάλυψη της νόσου. Ήταν πρωτοπόρος στην εφαρμογή νευροπαθολογικών τεχνικών και μελέτησε διεξοδικά τη σχέση μεταξύ βιολογικών αλλοιώσεων του εγκεφάλου και ψυχικών διαταραχών.
Σήμερα, η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η συχνότερη μορφή άνοιας και αφορά εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Η κληρονομιά του Αλόις Αλτσχάιμερ συνεχίζει να εμπνέει την επιστήμη στην αναζήτηση θεραπειών και μεθόδων πρόληψης για αυτή την εξουθενωτική ασθένεια που επηρεάζει όχι μόνο τους ασθενείς αλλά και τις οικογένειές τους.
