Η αρτηριακή πίεση μετριέται σε δύο τιμές: τη συστολική, ή αλλιώς «μεγάλη» πίεση, και τη διαστολική, ή «μικρή» πίεση. Η απομονωμένη διαστολική υπέρταση χαρακτηρίζεται από αυξημένη διαστολική πίεση (συνήθως πάνω από 90 mmHg), ενώ η συστολική παραμένει φυσιολογική. Παρά το γεγονός ότι η συστολική πίεση συχνά τραβάει περισσότερο την προσοχή για τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων, η απομονωμένη διαστολική υπέρταση δεν είναι αμελητέα και έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία.
Τα αίτια της απομονωμένης διαστολικής υπέρτασης είναι ποικίλα. Συχνά συνδέεται με αυξημένη αντίσταση των μικρών αρτηριών, που μπορεί να οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, παχυσαρκία, κακή διατροφή πλούσια σε αλάτι, έλλειψη σωματικής άσκησης ή χρόνια στρεσογόνα περιβάλλοντα. Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν περιλαμβάνουν ορμονικές διαταραχές, όπως υπερθυρεοειδισμός ή υπερπαραθυρεοειδισμός, καθώς και χρόνια νεφρική νόσο.
Τα συμπτώματα είναι συχνά ασαφή ή απουσιάζουν, γεγονός που καθιστά τη διάγνωση δύσκολη χωρίς τακτική μέτρηση της πίεσης. Ωστόσο, μπορεί να εμφανιστούν πονοκέφαλοι, ζάλη, κόπωση ή αίσθημα παλμών. Ανεξέλεγκτη διαστολική υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά επεισόδια και βλάβες στα νεφρά, γι’ αυτό η έγκαιρη αναγνώριση είναι κρίσιμη.
Η διάγνωση γίνεται με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις πίεσης και καταγραφή της διαστολικής τιμής σε διαφορετικές ώρες και ημέρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, απαιτείται 24ωρη καταγραφή με φορητή συσκευή. Η θεραπεία περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως μείωση αλατιού, ισορροπημένη διατροφή, τακτική άσκηση και περιορισμό καπνίσματος και αλκοόλ. Όταν οι αλλαγές αυτές δεν επαρκούν, χορηγούνται αντιυπερτασικά φάρμακα, συνήθως β-αναστολείς, διουρητικά ή αναστολείς των διαύλων ασβεστίου, ανάλογα με το προφίλ του ασθενούς.
Η παρακολούθηση είναι απαραίτητη, καθώς η διαστολική υπέρταση μπορεί με τον χρόνο να εξελιχθεί σε συνδυασμένη υπέρταση ή να προκαλέσει βλάβες σε ζωτικά όργανα. Η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση μπορούν να μειώσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και να διασφαλίσουν καλύτερη ποιότητα ζωής.
