Η μουσική στα ακουστικά αποτελεί για πολλούς καθημερινή συνήθεια — είτε στο γυμναστήριο, είτε στη διαδρομή για τη δουλειά, είτε για χαλάρωση στο σπίτι. Ωστόσο, η υπερβολική ένταση ή η πολύωρη χρήση τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην ακοή, ακόμη και μόνιμη απώλεια, αν δεν υπάρχει σωστή προφύλαξη.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η παρατεταμένη έκθεση σε ήχο πάνω από 85 ντεσιμπέλ (dB) — ένα επίπεδο που αντιστοιχεί περίπου στον θόρυβο της πυκνής κυκλοφορίας — αρχίζει να προκαλεί βλάβες στα ευαίσθητα κύτταρα του εσωτερικού αυτιού. Όταν η ένταση των ακουστικών φτάνει το 100 dB, κάτι που συμβαίνει εύκολα με τα περισσότερα κινητά, η ασφάλεια μειώνεται δραματικά: η βλάβη μπορεί να προκληθεί μέσα σε μόλις 15 λεπτά.
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο επικίνδυνη όταν χρησιμοποιούνται in-ear ακουστικά, καθώς ο ήχος φτάνει απευθείας στον ακουστικό πόρο χωρίς διασπορά. Αντίθετα, τα over-ear ακουστικά παρέχουν καλύτερη ηχομόνωση, επιτρέποντας τη μείωση της έντασης χωρίς απώλεια ποιότητας.
Τα πρώτα σημάδια υπερβολικής έκθεσης στον ήχο περιλαμβάνουν βούισμα στα αυτιά (εμβοές), δυσκολία στην κατανόηση ομιλίας και αίσθηση πίεσης ή «βουλώματος». Αυτά τα συμπτώματα, αν επαναλαμβάνονται, μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμη απώλεια ακοής.
Για την πρόληψη, οι ειδικοί προτείνουν τον «κανόνα 60/60»: να ακούτε μουσική στο 60% της μέγιστης έντασης για όχι περισσότερο από 60 λεπτά συνεχόμενα. Στη συνέχεια, να κάνετε διάλειμμα τουλάχιστον 10-15 λεπτών για να ξεκουραστούν τα αυτιά. Επίσης, η χρήση λειτουργίας noise cancelling (ακύρωση θορύβου) βοηθά να μειώνετε την ένταση, αφού δεν χρειάζεται να υπερισχύσετε του εξωτερικού ήχου.
Η απώλεια ακοής από ήχο είναι ύπουλη, γιατί εξελίσσεται σταδιακά και χωρίς πόνο. Η προστασία της ακοής ξεκινά από την καθημερινή συνήθεια του υπεύθυνου χειρισμού της έντασης — μια απλή προφύλαξη που μπορεί να κάνει τη διαφορά για το μέλλον της ακουστικής μας υγείας.
