Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι δεν είναι ενημερωμένοι για τα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ και της άνοιας. Στην Ελλάδα, η άνοια επηρεάζει κυρίως άτομα άνω των 80 ετών, με ποσοστό έως και 40%, και σύμφωνα με προβλέψεις, ο αριθμός των ατόμων που πάσχουν από την ασθένεια, που αυτή τη στιγμή υπολογίζεται μεταξύ 300.000 και 500.000, αναμένεται να διπλασιαστεί τα επόμενα 20 χρόνια. Επομένως, είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε τα πρώιμα σημάδια της άνοιας ώστε να μπορείτε να τα εντοπίζετε εγκαίρως.
Παρά το πόσο διαδεδομένη είναι η νόσος Αλτσχάιμερ, η επίγνωσή της εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλή, με μόνον ένα στους δύο ανθρώπους να μπορεί να ονομάσει την απώλεια μνήμης ως αιτία άνοιας, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που έκανε το Alzheimer’s Research UK μαζί με το YouGov για την Ημέρα Ευαισθητοποίησης για το Αλτσχάιμερ.
Ωστόσο, η απώλεια μνήμης είναι μόνο ένα από τα πολλά συμπτώματα της νόσου του Αλτσχάιμερ και υπάρχουν πολλά λιγότερο γνωστά σημάδια που περνούν απαρατήρητα. Αλλά πρέπει να γνωρίζετε τι να αναζητήσετε και τι να παρατηρήσετε. Σύμφωνα με τη Δρ Σούζαν Μίτσελ, Επικεφαλής Πολιτικής στο Alzheimer’s Research UK, υπάρχει ένα συγκεκριμένο σημάδι που μπορεί να παρατηρήσετε ενώ το αγαπημένο σας πρόσωπο κάνει πράγματα καθημερινά, όπως όταν πηγαίνει στο σούπερ μάρκετ.
Το σημάδι άνοιας που θα σας υποψιάσει
Μιλώντας αποκλειστικά στη Mirror, η Σούζαν εξήγησε ότι ενώ το πιο κοινό σύμπτωμα είναι η απώλεια μνήμης, υπάρχει ένα άλλο σημάδι που πρέπει να αναζητήσετε στο αγαπημένο σας πρόσωπο: να θυμάται πού βρίσκονται τα πράγματα, ιδιαίτερα αν είναι κρυμμένα.Ή ακόμα, να θυμάται πώς να περιηγηθεί στο οικείο περιβάλλον. Έτσι, το πώς θα φτάσει στο σούπερ μάρκετ ή το να βρει το γάλα στο ράφι για παράδειγμα είναι δείγμα καλής μνήμης.
Σύμφωνα με το Alzheimer’s Research UK η νόσος Αλτσχάιμερ μπορεί να επηρεάσει τη χωρική αντίληψη, οδηγώντας σε δυσκολία στην εκτίμηση των αποστάσεων, στην πλοήγηση γνωστών διαδρομών ή στην αναγνώριση αντικειμένων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει το άτομο να χαθεί στο οικείο του περιβάλλον ή να έχει προβλήματα με την αντίληψη του βάθους.
Επιπλέον, αν παρατηρήσετε ότι το αγαπημένο σας πρόσωπο αργεί πολύ στο σούπερ μάρκετ έχετε αυτό υπόψη σας: τα άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να χάσουν την αίσθηση του χρόνου.
Γιατί πρέπει να γνωρίζετε τα σημάδια της άνοιας
Το να παρακολουθείτε τις αλλαγές στη συμπεριφορά των αγαπημένων σας προσώπων, είναι σημαντικό γιατί μπορεί να αναγνωρίσετε τα συμπτώματα της πάθησης. Η Σούζαν, η οποία ηγείται του έργου της φιλανθρωπικής οργάνωσης σχετικά με το πώς να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας, είπε ότι «είναι απογοητευτικό το ότι οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τα συμπτώματα». Και πρόσθεσε: «Χωρίς να καταλαβαίνουν τι συμβαίνει, δεν ξέρουν πώς να υποστηρίξουν τους αγαπημένους τους. Γνωρίζουμε ότι ένας στους δύο ανθρώπους θα επηρεαστεί από άνοια, είτε αναπτύσσοντας οι ίδιοι είτε υποστηρίζοντας και φροντίζοντας έναν αγαπημένο τους.»
«Κάποιος με άνοια είναι αρκετά ευάλωτος, συχνά δεν έχει την αυτογνωσία του τι συμβαίνει στον εαυτό του και χρειάζεται τα αγαπημένα του πρόσωπα να τον βοηθήσουν για να λάβουν φροντίδα και υποστήριξη.»
Τα σημάδια άνοιας μπορεί να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: γνωστικά και συμπεριφορικά.
Γνωστικά σημάδια: Όταν υπάρχει δυσκολία στην:
- ανάμνηση νέων πληροφοριών ή την ανάκληση παλαιών αναμνήσεων
- επίλυση προβλημάτων ή την λήψη αποφάσεων
- κατανόηση νέων πληροφοριών ή ιδεών
- εκτέλεση καθημερινών εργασιών
- συγκέντρωση ή την προσοχή
- οργάνωση ή την επίβλεψη των οικονομικών
- κατανόηση του χρόνου ή της θέσης
- ταξινόμηση ή την ανάκληση λέξεων
- χρήση εργαλείων ή συσκευών
- οδήγηση ή την πλοήγηση
Συμπεριφορικά σημάδια: Όταν υπάρχουν:
- Αλλαγές στη διάθεση ή την προσωπικότητα
- Απώλεια ενδιαφέροντος για αγαπημένες δραστηριότητες
- Απώλεια της αυτονομίας ή της ανεξαρτησίας
- Αλλαγές στον ύπνο
- Αλλαγές στην όρεξη
- Αλλαγές στην αίσθηση του χρόνου
- Παραισθήσεις ή ψευδαισθήσεις
- Επιθετική ή βίαιη συμπεριφορά
- Φυγή ή περιπλάνηση
Τα σημάδια της άνοιας μπορεί να είναι ήπια στην αρχή και να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου.