Νέα έρευνα υποδεικνύει πως η απώλεια της οπτικής ευαισθησίας μπορεί να προβλέψει την άνοια 12 χρόνια πριν αυτή εκδηλωθεί.
Πώς διεξήχθη η έρευνα
Στην αρχή της μελέτης, ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να κάνουν ένα τεστ οπτικής ευαισθησίας. Για το τεστ, όταν έβλεπαν να σχηματίζεται ένα τρίγωνο σε ένα πεδίο κινούμενων κουκκίδων έπρεπε να πατήσουν ένα κουμπί. Όσοι αργούσαν να πατήσουν το κουμπί είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σχέση με εκείνα που το πατούσαν πιο γρήγορα.
Τα πρώιμα σημάδια
Τα οπτικά προβλήματα αποτελούν πρώιμο δείκτη γνωστικής εξασθένησης καθώς οι τοξικές πλάκες β-αμυλοειδούς, που σχετίζονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, επηρεάζουν πρώτα τις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την όραση καθώς και τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη. Έτσι, τα τεστ όρασης μπορεί να βρουν ελλείμματα πριν τα τεστ μνήμης. Πιο συγκεκριμένα:
Προβλήματα οπτικής επεξεργασίας όπως η ικανότητα:
- να βλέπεις περιγράμματα αντικειμένων (ευαισθησία αντίθεσης)
- να διακρίνεις ορισμένα χρώματα (η ικανότητα να βλέπεις το μπλε-πράσινο φάσμα επηρεάζεται νωρίς στην άνοια).
Ανεπάρκεια στον ανασταλτικό έλεγχο των κινήσεων των ματιών. Τα άτομα με Αλτσχάιμερ δεν μπορούν να αγνοούν ερεθίσματα που αποσπούν την προσοχή, τα οποία εμφανίζονται ως προβλήματα ελέγχου στην κίνηση των ματιών.
Αναγνώριση προσώπων: Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι τα άτομα με άνοια δεν μπορούν να επεξεργαστούν τα πρόσωπα νέων ανθρώπων αποτελεσματικά. Δεν ακολουθούν δηλαδή το συνηθισμένο μοτίβο σάρωσης του προσώπου του ατόμου με το οποίο μιλάνε.
Τα υγιή άτομα όταν γνωρίζουν ένα νέον άνθρωπο σαρώνουν από τα μάτια και τη μύτη μέχρι στο στόμα του. Αυτό συμβαίνει για να αποτυπώσει το πρόσωπο και να το θυμόται αργότερα. Οι άνθρωποι καταλαβαίνουν πότε το άτομο με το οποίο μιλάνε δεν το κάνει αυτό. Μάλιστα, ορισμένοι γιατροί που εργάζονται με άτομα με άνοια αναγνωρίζουν ότι κάποιος έχει άνοια επειδή δεν κινούν τα μάτια τους για να σαρώσουν το περιβάλλον ή τους ίδιους.
Μπορεί η κίνηση των ματιών να βελτιώσει τη μνήμη;
Καθώς η οπτική ευαισθησία σχετίζεται με την απόδοση της μνήμης, οι ερευνητές δοκιμάζουν εάν oi περισσότερες κινήσεις των ματιών θα συμβάλλουν στη βελτίωση της μνήμης. Προηγούμενες έρευνες για το θέμα είναι μικτές, αλλά ορισμένες μελέτες διαπίστωσαν ότι η κίνηση των ματιών μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη. Ίσως αυτό εξηγεί τη διαπίστωση ότι εκείνοι που βλέπουν περισσότερη τηλεόραση και διαβάζουν περισσότερο έχουν καλύτερη μνήμη και λιγότερο κίνδυνο άνοιας από αυτούς που δεν το κάνουν.
Ενώ παρακολουθούμε τηλεόραση ή διαβάζουμε, τα μάτια μας κινούνται δεξιά αριστερά στη σελίδα και την οθόνη της τηλεόρασης. Ωστόσο, οι άνθρωποι που διαβάζουν συχνά τείνουν επίσης να έχουν εκπαιδεύσει τον εγκέφαλό τους περισσότερο. Η εκπαίδευση μειώνει την αρνητική επίδραση των συνάψεων στον εγκέφαλο που είναι κατεστραμμένες.
Σε άλλες μελέτες, οι κινήσεις των ματιών από αριστερά προς τα δεξιά και από δεξιά προς τα αριστερά που έγιναν γρήγορα (δύο κινήσεις των ματιών ανά δευτερόλεπτο) βρέθηκε ότι βελτιώνουν την αυτοβιογραφική μνήμη (την ιστορία της ζωής σου). Ωστόσο, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι αυτή η ευεργετική επίδραση της κίνησης των ματιών ωφελεί μόνο τους δεξιόχειρες.
