Οι περισσότεροι γνωρίζουν πως το κάπνισμα τσιγάρων έχει συνδεθεί με την απώλεια βάρους, αλλά και το αντίστροφο. Η διακοπή του δηλαδή τις περισσότερες φορές οδηγεί στην αύξηση του βάρους.
Ισχύει όμως αυτό και για το άτμισμα; Και τι γίνεται με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα που δεν περιλαμβάνουν νικοτίνη, όπως αυτά με έλαιο κανναβιδιόλης (CBD);
Μια ερευνητική ανασκόπηση του 2021 πρότεινε ότι η νικοτίνη μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του βάρους, συμβάλλοντας στην μείωση της όρεξης και της πρόσληψης τροφής, πιθανώς επηρεάζοντας την απελευθέρωση ή τη δραστηριότητα του νευροπεπτιδίου Y (NPY) και της προοπιομελανοκορτίνης (POMC).
Τα ποσοστά καπνίσματος έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια και εκείνα της παχυσαρκίας έχουν αυξηθεί, δύο στοιχεία που πιστεύεται ότι συνδέονται μεταξύ τους. Ωστόσο, είναι ακόμα λίγο ασαφές εάν το άτμισμα με νικοτίνη έχει την ίδια επίδραση με το τσιγάρο στη διαχείριση βάρους.
Σε μια ανασκόπηση του 2022 που εξέτασε ειδικά τον αντίκτυπο της χρήσης ηλεκτρονικού τσιγάρου στο σωματικό βάρος, τα ευρήματα διέφεραν σε μελέτες in vitro, σε ανθρώπους και σε ζώα.
Ορισμένες in vitro μελέτες δεν βρήκαν σημαντική συσχέτιση μεταξύ των ηλεκτρονικών τσιγάρων και των αλλαγών του σωματικού βάρους. Μελέτες σε ανθρώπους κατέδειξαν μικτά αποτελέσματα σχετικά με τις συμπεριφορές διαχείρισης βάρους και τη χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου.
Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι το άτμισμα βοηθά στη διαχείριση του βάρους ή στη διαχείριση της αύξησης βάρους μετά τη διακοπή του καπνίσματος κανονικών τσιγάρων. Σε μια μελέτη του 2016, στην οποία συμμετείχαν ενήλικες χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων με στόχο τη διαχείριση του βάρους, το 13,5% χρησιμοποίησε ηλεκτρονικά τσιγάρα γι’ αυτόν τον σκοπό.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι εκείνοι που άτμιζαν συγκεκριμένα με σκοπό να χάσουν κιλά είχαν την τάση να ατμίζουν περισσότερο, να περιορίζουν τις θερμίδες, να δυσκολεύονται να διαχειριστούν τις παρορμήσεις τους και να προτιμούν γεύσεις όπως ο καφές ή η βανίλια.
Μια μελέτη του 2018 εξέτασε το πώς οι ανησυχίες για το βάρος σχετίζονται με τη χρήση κανονικού και ηλεκτρονικού τσιγάρου μεταξύ των φοιτητών. Βρήκε μια ισχυρή σχέση μεταξύ της ανησυχίας για το βάρος και του καπνίσματος τσιγάρων, επηρεάζοντας τη συχνότητα και την πιθανότητα να καπνίζουν οι μαθητές.
Αλλά όσον αφορά τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, οι ανησυχίες για το βάρος συνδέονταν μόνο με τη συχνότερη χρήση τους από τους σημερινούς χρήστες, όχι με την έναρξη ή τη σκέψη να τα χρησιμοποιήσουν.
Άτμισμα χωρίς νικοτίνη και διαχείριση βάρους
Δεν περιέχουν νικοτίνη όλα τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Ορισμένα περιλαμβάνουν υγρό χωρίς νικοτίνη ή CBD. Η κάνναβη είναι γνωστή για τις ιδιότητές της που αυξάνουν την όρεξη, ωστόσο η έρευνα για το πώς το άτμισμα της κάνναβης επηρεάζει συγκεκριμένα το βάρος είναι περιορισμένη.
Όσον αφορά το CBD, μια ανασκόπηση του 2022 διερεύνησε την επίδραση του ατμίσματος CBD στο βάρος. Η πλειοψηφία αυτών των δοκιμών ανέφερε ότι το CBD οδήγησε σε μείωση της όρεξης ή του σωματικού βάρους. Ωστόσο, ορισμένες μελέτες δεν βρήκαν σημαντικές αλλαγές, ενώ μία περιέγραψε ακόμη και αυξημένη όρεξη.
Είναι επίσης πιθανό οι μηχανισμοί διαχείρισης βάρους που σχετίζονται με το άτμισμα να εκτείνονται πέρα από τις επιδράσεις της νικοτίνης, περιλαμβάνοντας παράγοντες όπως η αντίληψη της γεύσης, η φυσική αίσθηση στο στόμα και αλλαγές στην συμπεριφορά. Αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν ενδεχομένως να ισχύουν για οποιοδήποτε είδος ηλεκτρονικού τσιγάρου.
Θεωρείται το άτμισμα αποτελεσματικό εργαλείο απώλειας βάρους;
Αν και ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η νικοτίνη στο άτμισμα μπορεί να καταστείλει την όρεξη και να επηρεάσει το βάρος, τα στοιχεία εξακολουθούν να είναι περιορισμένα και δεν υποστηρίζουν το άτμισμα ως αξιόπιστη μέθοδο απώλειας βάρους.
Επιπλέον, το άτμισμα μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία, όπως αναπνευστικά προβλήματα και μειωμένη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων και τα πιθανά αποτελέσματά του στη διαχείριση του βάρους δεν θα υπερβαίνουν απαραίτητα αυτούς τους κινδύνους.
Συνδέεται η διακοπή του ατμίσματος με την αύξηση βάρους;
Όταν οι άνθρωποι σταματούν να ατμίζουν, μπορεί να εμφανίσουν αλλαγές στην όρεξη ή στις διατροφικές τους συνήθειες, που οδηγούν σε κάποια αύξηση βάρους. Ωστόσο, δεν θα πάρουν βάρος όλοι όσοι σταματούν το άτμισμα ενώ και τα κιλά που αποκτώνται διαφέρουν πολύ από άτομο σε άτομο.
Μια μελέτη του 2022 σε αρουραίους διαπίστωσε ότι το άτμισμα και το κάπνισμα είχαν συγκρίσιμα αποτελέσματα στην αύξηση βάρους. Ωστόσο, μετά τη διακοπή του καπνίσματος, η αύξηση βάρους ήταν χαμηλότερη στην ομάδα που άτμιζε.