Η ξαφνική ζάλη όταν σηκωνόμαστε από το κρεβάτι ή από καθιστή θέση είναι ένα φαινόμενο που πολλοί έχουν βιώσει – και συχνά προκαλεί ανησυχία. Η αίσθηση αυτή μπορεί να διαρκεί από λίγα δευτερόλεπτα έως και περισσότερο, και συνοδεύεται μερικές φορές από σκοτοδίνη ή και αστάθεια. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό;
Η πιο συχνή αιτία είναι η ορθοστατική υπόταση. Πρόκειται για μια παροδική πτώση της αρτηριακής πίεσης όταν αλλάζουμε στάση από ξαπλωμένη σε όρθια. Καθώς σηκωνόμαστε, το αίμα τείνει να κατευθυνθεί προς τα κάτω άκρα λόγω της βαρύτητας, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αιμάτωση του εγκεφάλου για λίγες στιγμές, προκαλώντας αίσθημα ζάλης ή σκοτοδίνης.
Ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να επιδεινώσουν αυτήν την κατάσταση είναι:
- Αφυδάτωση: Η μειωμένη ποσότητα υγρών στο σώμα οδηγεί σε χαμηλότερη αρτηριακή πίεση.
- Παρατεταμένη ανάπαυση: Όταν έχουμε μείνει ξαπλωμένοι για πολλή ώρα, το κυκλοφορικό μας σύστημα χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί.
- Ορισμένα φάρμακα: Αντιυπερτασικά, διουρητικά ή αγχολυτικά μπορεί να επηρεάσουν την πίεση.
- Νευρολογικές παθήσεις: Σε σπάνιες περιπτώσεις, διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνια ορθοστατική υπόταση.
Αν η ζάλη εμφανίζεται σποραδικά και διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα, συνήθως δεν προκαλεί ανησυχία. Ωστόσο, αν είναι συχνή, συνοδεύεται από λιποθυμικά επεισόδια ή διαρκεί περισσότερο, καλό είναι να συμβουλευτείτε γιατρό.
Τι μπορείτε να κάνετε:
- Σηκώνεστε αργά από το κρεβάτι: πρώτα καθίστε για λίγα δευτερόλεπτα, έπειτα σταθείτε.
- Πίνετε αρκετό νερό καθημερινά.
- Αποφύγετε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ ή βαριά γεύματα πριν τον ύπνο.
- Αν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, συζητήστε με τον γιατρό αν ενδέχεται να σχετίζεται.
Η ζάλη κατά την έγερση μπορεί να είναι απλώς μια φυσιολογική αντίδραση του σώματος, αλλά δεν πρέπει να αγνοείται όταν επιμένει ή επιδεινώνεται.
