Πολλοί από εμάς έχουμε παρατηρήσει ότι τα συμπτώματα διάφορων ασθενειών, όπως ο πυρετός, ο βήχας και ο πόνος, εντείνονται κατά τις νυχτερινές ώρες. Αλλά τι προκαλεί αυτή την επιδείνωση; Η απάντηση βρίσκεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως οι φυσιολογικές αλλαγές του σώματός μας κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι αλλαγές στο ανοσοποιητικό μας σύστημα και η επίδραση της κυτταρικής ανανέωσης στον πόνο και τα συμπτώματα.
Ο ρόλος του κιρκαδικού ρυθμού
Ο ανθρώπινος οργανισμός ακολουθεί έναν «βιολογικό ρολόι» γνωστό ως κιρκαδικός ρυθμός, ο οποίος καθορίζει πολλές από τις βασικές μας λειτουργίες. Τη νύχτα, το σώμα μας μειώνει τον μεταβολικό του ρυθμό, τις ορμονικές εκκρίσεις και τη θερμοκρασία του, ενώ το ανοσοποιητικό σύστημα δραστηριοποιείται περισσότερο. Αυτός ο νυχτερινός κύκλος ενισχύει την αντίδραση του ανοσοποιητικού απέναντι σε λοιμώξεις, κάτι που μπορεί να προκαλέσει πιο έντονα συμπτώματα, όπως πυρετό και φλεγμονές, καθώς το σώμα πολεμάει τους παθογόνους μικροοργανισμούς.
Η αύξηση του πόνου τη νύχτα
Ο πόνος συχνά εντείνεται τη νύχτα, κάτι που οφείλεται εν μέρει στην έλλειψη άλλων εξωτερικών ερεθισμάτων που θα μπορούσαν να αποσπάσουν την προσοχή μας. Όταν το σώμα χαλαρώνει, παρατηρούμε πιο έντονα τον πόνο ή την ενόχληση, γεγονός που κάνει τα συμπτώματα πιο δυσάρεστα. Επιπλέον, η οριζόντια θέση του σώματος κατά την ανάπαυση μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στην αναπνοή ή αυξημένη πίεση σε φλεγμονώδεις περιοχές, όπως στους βρόγχους, κάτι που επιδεινώνει τον βήχα και τον πόνο στο στήθος.
Ο ρόλος των ορμονών
Οι ορμόνες όπως η κορτιζόλη, η οποία καταστέλλει τις φλεγμονές, μειώνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας. Έτσι, όταν τα επίπεδα κορτιζόλης πέφτουν, το σώμα δεν διαθέτει τον ίδιο αριθμό μηχανισμών για την ανακούφιση των συμπτωμάτων, και αυτό επιτρέπει στις φλεγμονές και τον πυρετό να αυξηθούν. Παράλληλα, η μελατονίνη, η ορμόνη που ρυθμίζει τον ύπνο, αυξάνει κατά τη νύχτα και καταπραΰνει το σώμα, γεγονός που ενισχύει την επίδραση του ανοσοποιητικού.
Προτάσεις για τη διαχείριση των συμπτωμάτων
Η διαχείριση των νυχτερινών συμπτωμάτων περιλαμβάνει συχνά στρατηγικές όπως η χρήση κατάλληλων μαξιλαριών για τη διατήρηση της σωστής θέσης του σώματος, η ενυδάτωση και η λήψη φαρμάκων πριν τον ύπνο. Σε σοβαρότερα συμπτώματα, καλό είναι να ζητηθεί η καθοδήγηση ενός επαγγελματία υγείας, ώστε να διαμορφωθεί ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα αντιμετώπισης.
Η κατανόηση της νυχτερινής επιδείνωσης των συμπτωμάτων μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη αντιμετώπισή τους και στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, κάνοντας τις ασθένειες πιο ανεκτές και το σώμα καλύτερα προετοιμασμένο για ανάρρωση.
