Το χασμουρητό είναι μια από τις πιο “κολλητικές” συμπεριφορές του ανθρώπου. Πόσες φορές έχει τύχει να δεις κάποιον να χασμουριέται και, χωρίς καν να το καταλάβεις, να κάνεις ακριβώς το ίδιο; Ακόμα κι αν δεν νυστάζεις ή δεν βαριέσαι, το χασμουρητό φαίνεται να μεταδίδεται σαν… ιός! Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό;
Οι επιστήμονες έχουν ερευνήσει εκτενώς το φαινόμενο και φαίνεται πως η απάντηση κρύβεται στον εγκέφαλο και την ενσυναίσθηση. Σύμφωνα με μελέτες, η τάση να “αντιγράφουμε” το χασμουρητό των άλλων συνδέεται με τον καθρέφτισμα της συμπεριφοράς – ένα φαινόμενο που σχετίζεται με τους λεγόμενους νευρώνες-καθρέφτες. Οι νευρώνες αυτοί ενεργοποιούνται όταν παρατηρούμε κάποιον να κάνει μια ενέργεια, και μας ωθούν να μιμηθούμε τη συμπεριφορά του.
Αυτό το φαινόμενο ερμηνεύεται ως μια κοινωνική αντίδραση. Το “μεταδοτικό” χασμουρητό φαίνεται να είναι σημάδι συναισθηματικής σύνδεσης. Μάλιστα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι είναι πιο πιθανό να χασμουρηθούμε όταν δούμε κάποιον κοντινό μας – φίλο, συγγενή – να το κάνει, παρά έναν άγνωστο. Αυτό υποδηλώνει πως η ενσυναίσθηση παίζει ρόλο.
Υπάρχουν και βιολογικές θεωρίες. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν πως το χασμουρητό βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του εγκεφάλου ή στην οξυγόνωση του οργανισμού, και ίσως να αποτελεί ένα “σήμα” προς την ομάδα ότι είναι ώρα να ξεκουραστεί ή να συγχρονιστεί σωματικά.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι, παρόλο που το χασμουρητό φαίνεται ασήμαντο, φέρνει στην επιφάνεια πολύπλοκους μηχανισμούς του εγκεφάλου και της κοινωνικής συμπεριφοράς μας. Την επόμενη φορά που θα χασμουρηθεί κάποιος δίπλα σου, θυμήσου: ίσως απλά σε νοιάζεται… εγκεφαλικά!