Ο ανθρώπινος δείκτης νοημοσύνης (IQ) είναι ένα θέμα που εδώ και δεκαετίες απασχολεί τόσο τους επιστήμονες όσο και την κοινωνία. Πολλοί αναρωτιούνται τι ακριβώς καθορίζει τις γνωστικές μας ικανότητες: το περιβάλλον ή η κληρονομικότητα; Νέα έρευνα έρχεται να ρίξει φως στο γενετικό υπόβαθρο της νοημοσύνης, εντοπίζοντας 40 νέα γονίδια που σχετίζονται άμεσα με το IQ.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε σε κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό, βασίστηκε στην ανάλυση γενετικών δεδομένων από εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι ερευνητές εστίασαν στο γονιδίωμα και εντόπισαν συγκεκριμένες γενετικές παραλλαγές που φαίνεται να επηρεάζουν τη νοημοσύνη και τις γνωστικές επιδόσεις.
Συνολικά, τα νέα γονίδια που εντοπίστηκαν αφορούν διαδικασίες όπως η ανάπτυξη του εγκεφάλου, η μετάδοση νευρικών σημάτων και η λειτουργία των συνάψεων, δηλαδή των σημείων επικοινωνίας μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Οι επιστήμονες τονίζουν πως η νοημοσύνη είναι πολυπαραγοντική και κανένα μεμονωμένο γονίδιο δεν την καθορίζει απόλυτα. Ωστόσο, το άθροισμα αυτών των γενετικών παραλλαγών φαίνεται πως παίζει ρόλο στις διαφορές που παρατηρούνται από άτομο σε άτομο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα γονίδια είναι μόνο ένα κομμάτι του παζλ. Το περιβάλλον, η εκπαίδευση, η διατροφή και η κοινωνική στήριξη εξακολουθούν να αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες στην ανάπτυξη των γνωστικών δεξιοτήτων.
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω έρευνες που ίσως στο μέλλον οδηγήσουν σε πιο στοχευμένες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις ή σε καλύτερη κατανόηση νευρολογικών παθήσεων.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι τα ευρήματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για διαχωρισμούς ή ετικέτες, αλλά για να κατανοήσουμε καλύτερα τον ανθρώπινο εγκέφαλο και τις δυνατότητές του.