Μπορεί να σας έχει συμβεί να νιώσετε ανεξήγητα κουρασμένοι κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού με το αυτοκίνητο, ακόμα και αν είστε ξεκούραστοι. Νέα επιστημονικά δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι αυτό δεν είναι τυχαίο: οι κραδασμοί του αυτοκινήτου πραγματικά προκαλούν υπνηλία.
Η επιστήμη πίσω από την υπνηλία
Σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιήθηκαν από επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο RMIT της Αυστραλίας, οι ρυθμικοί κραδασμοί που προκαλούνται από την κίνηση του αυτοκινήτου έχουν άμεση επίδραση στον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα. Πειράματα σε προσομοιωτές οδήγησης έδειξαν ότι μόλις 15 λεπτά έκθεσης σε αυτούς τους κραδασμούς μπορεί να μειώσουν την εγρήγορση και να αυξήσουν την αίσθηση κόπωσης, ενώ στα 30 λεπτά παρατηρείται σαφής υπνηλία.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Οι κραδασμοί που παράγονται από τον κινητήρα, τους τροχούς και την ανάρτηση έχουν συγκεκριμένη συχνότητα (περίπου 4-7 Hz), η οποία ταυτίζεται με τις φυσικές συχνότητες του ανθρώπινου σώματος. Αυτό δημιουργεί ένα είδος «ηρεμιστικής επίδρασης» στον εγκέφαλο, παρόμοια με τα λικνίσματα που βοηθούν τα μωρά να αποκοιμηθούν.
Ποιους επηρεάζει περισσότερο;
Οι οδηγοί που διανύουν μεγάλες αποστάσεις, ιδιαίτερα σε μονότονες διαδρομές ή σε αυτοκινητόδρομους, είναι πιο ευάλωτοι. Επίσης, οι οδηγοί νυχτερινών βαρδιών ή όσοι έχουν προηγουμένως έλλειψη ύπνου διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να επηρεαστούν από τους κραδασμούς.
Τι μπορείτε να κάνετε
- Κάντε συχνές στάσεις (ανά 1-2 ώρες) για τέντωμα και κίνηση.
- Ανοίξτε παράθυρα για φρέσκο αέρα.
- Αποφύγετε την οδήγηση όταν είστε ήδη κουρασμένοι.
- Ακούστε δυναμική μουσική ή συνομιλήστε με συνεπιβάτες για να κρατήσετε τον εγκέφαλο σε εγρήγορση.
Συμπέρασμα
Η υπνηλία κατά την οδήγηση δεν είναι πάντα αποτέλεσμα εξάντλησης — μπορεί να οφείλεται σε κάτι τόσο απλό όσο οι κραδασμοί του αυτοκινήτου. Γνωρίζοντας αυτό, μπορούμε να λάβουμε μέτρα για να μειώσουμε τον κίνδυνο και να οδηγήσουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια.
