Τα τελευταία χρόνια η παγκόσμια αγορά καπνικών προϊόντων έχει αλλάξει σημαντικά, με την εμφάνιση των εναλλακτικών μορφών καπνίσματος, όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα συστήματα θέρμανσης καπνού και τα νικοτινούχα φακελάκια. Οι εταιρείες τα παρουσιάζουν ως λιγότερο βλαβερά σε σχέση με το παραδοσιακό τσιγάρο, ωστόσο η επιστημονική κοινότητα τονίζει ότι τα δεδομένα είναι πιο περίπλοκα και απαιτούν προσεκτική ανάλυση.
Λιγότερες τοξικές ουσίες, αλλά όχι ακίνδυνα
Σύμφωνα με μελέτες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και ανεξάρτητων πανεπιστημιακών κέντρων, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού φαίνεται να περιέχουν λιγότερες τοξικές ουσίες από τον παραδοσιακό καπνό. Αυτό μπορεί να μειώνει την άμεση έκθεση σε ορισμένες καρκινογόνες ουσίες. Ωστόσο, οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν ότι «λιγότερο βλαβερά» δεν σημαίνει «ακίνδυνα», καθώς η εισπνοή χημικών ουσιών συνεχίζει να επηρεάζει την υγεία των πνευμόνων και του καρδιαγγειακού συστήματος.
Εξάρτηση από τη νικοτίνη
Ένα κρίσιμο σημείο είναι η διατήρηση ή και ενίσχυση της εξάρτησης από τη νικοτίνη. Τα εναλλακτικά προϊόντα μπορεί να προσελκύσουν νεότερες ηλικίες, ακόμη και άτομα που δεν είχαν καπνίσει ποτέ. Οι μελέτες δείχνουν ότι η νικοτίνη εξακολουθεί να προκαλεί εθισμό, αυξάνει την αρτηριακή πίεση και μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες.
Μακροχρόνιες επιπτώσεις: Άγνωστες ακόμη
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι, επειδή τα προϊόντα αυτά κυκλοφορούν σχετικά πρόσφατα, δεν υπάρχουν ακόμη πλήρη δεδομένα για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις τους στην υγεία. Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν πιθανή αύξηση κινδύνου για αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, όμως η συνολική εικόνα θα διαμορφωθεί σε βάθος χρόνου.
Το μήνυμα της ιατρικής κοινότητας
Οι γιατροί συμφωνούν ότι η ασφαλέστερη επιλογή παραμένει η πλήρης αποχή από κάθε μορφή καπνού και νικοτίνης. Τα εναλλακτικά προϊόντα μπορεί να βοηθήσουν ορισμένους καπνιστές στη μετάβαση μακριά από το τσιγάρο, αλλά δεν αποτελούν λύση για την προστασία της υγείας. Η ενημέρωση και η πρόληψη παραμένουν τα πιο αποτελεσματικά «όπλα» απέναντι στο κάπνισμα και τις νέες του εκδοχές.
