Η πρόσληψη τροφών πλούσιων σε φλαβονοειδή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrition & Diabetes.
Ο διαβήτης τύπου 2 έχει καταστεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας λόγω του σταθερά αυξανόμενου επιπολασμού του παγκοσμίως. Επί του παρόντος, 415 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με διαβήτη και περισσότεροι από 4 εκατομμύρια θάνατοι σχετίζονται με αυτήν την κατάσταση παγκοσμίως.
Ορισμένοι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου, όπως η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος, σχετίζονται με την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, ο οποίος στη συνέχεια αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων επιπλοκών στην υγεία, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, της νεφρικής νόσου, της άνοιας και ορισμένων τύπων καρκίνου.
Η υψηλότερη πρόσληψη φυτικής διατροφής είναι γνωστό ότι μειώνει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Τα φυτά είναι πλούσιες πηγές διαφόρων πολυφαινολικών ενώσεων με διαφορετική βιοδιαθεσιμότητα και βιοδραστικότητα. Τα φλαβονοειδή είναι μια κατηγορία πολυφαινολικών ενώσεων που ομαδοποιούνται σε έξι κύριες υποκατηγορίες: φλαβανόνες, φλαβόνες, φλαβαν-3-όλες, φλαβονόλες, ανθοκυανίνες και ισοφλαβόνες.
Στοιχεία από τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές (RCTs) δείχνουν ότι η υψηλότερη πρόσληψη φλαβονοειδών σχετίζεται με αυξημένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, μειωμένη αντίσταση στην ινσουλίνη και βελτιωμένο προφίλ λιπιδίων στο αίμα.
Σε αυτή τη μελέτη, οι επιστήμονες διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ μιας πλούσιας σε φλαβονοειδή διατροφής και του διαβήτη τύπου 2 σε έναν πληθυσμό μεγάλης κλίμακας του Ηνωμένου Βασιλείου.
Σχεδιασμός μελέτης
Συνολικά 113.097 συμμετέχοντες στη UK Biobank εγγράφηκαν στη μελέτη. Η UK Biobank είναι μια μεγάλης κλίμακας, πληθυσμιακή προοπτική μελέτη κοόρτης περισσότερων από 500.000 ενηλίκων συμμετεχόντων που προσλήφθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 2006 και 2010.
Δύο ή περισσότερες 24ωρες διατροφικές αξιολογήσεις που ελήφθησαν από τους συμμετέχοντες αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας τις βάσεις δεδομένων του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ για τον υπολογισμό της πρόσληψης φλαβονοειδών. Δέκα τρόφιμα πλούσια σε φλαβονοειδή επιλέχθηκαν με βάση τη μέση ημερήσια πρόσληψη (ημερήσιες μερίδες). Ένα συνολικό άθροισμα φλαβονοειδών (FDS) υπολογίστηκε αθροίζοντας τον συνολικό αριθμό μερίδων που καταναλώθηκαν στα δέκα επιλεγμένα είδη διατροφής.
Πραγματοποιήθηκαν κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις λαμβάνοντας υπόψη πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες για τον προσδιορισμό της συσχέτισης μεταξύ διατροφικής έκθεσης και περιστατικού διαβήτη τύπου 2.
Σημαντικές παρατηρήσεις
Κατά τη διάρκεια της μέσης περιόδου παρακολούθησης της μελέτης των 12 ετών, εντοπίστηκαν 2.628 περιστατικά διαβήτη τύπου 2.
Μια συγκριτικά υψηλότερη πρόσληψη πλούσιας σε φλαβονοειδή διατροφής παρατηρήθηκε μεταξύ των γυναικών συμμετεχόντων, των μεγαλύτερων σε ηλικία συμμετεχόντων, των σωματικά ενεργών συμμετεχόντων ή εκείνων με υψηλότερο εκπαιδευτικό υπόβαθρο.
Η μέση συνολική πρόσληψη φλαβονοειδών ανά ημέρα ήταν 805,7 χιλιοστόγραμμα. Μεταξύ διαφορετικών υποκατηγοριών, τα πολυμερή, συμπεριλαμβανομένων των προανθοκυανιδινών και των φλαβαν-3-ολών, συνέβαλαν στο 67% και 22% της συνολικής πρόσληψης φλαβονοειδών, αντίστοιχα. Η πρόσληψη τσαγιού ήταν η κύρια πηγή για αυτές τις δύο υποκατηγορίες.
Η χαμηλότερη υποκατηγορία που συνέβαλε στο σύνολο των φλαβονοειδών ήταν οι φλαβόνες, που προέρχονται κυρίως από πιπεριές.
Συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης φλαβονοειδών και του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2
Η ανάλυση που προσαρμόστηκε για τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και τα χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής των συμμετεχόντων αποκάλυψε ότι ένα υψηλότερο FDS (έξι μερίδες τροφών πλούσιων σε φλαβονοειδή την ημέρα) συνδέεται με 28% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, σε σύγκριση με χαμηλότερο FDS (μία μερίδα τροφών πλούσιων σε φλαβονοειδή ανά ημέρα).
Η ανάλυση δόσης-απόκρισης αποκάλυψε ότι η αύξηση μιας μερίδας ημερησίως τροφών πλούσιων σε φλαβονοειδή σχετίζεται με 6% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
Όσον αφορά συγκεκριμένα τρόφιμα πλούσια σε φλαβονοειδή, η μελέτη διαπίστωσε ότι η υψηλότερη πρόσληψη μαύρου ή πράσινου τσαγιού, μούρων και μήλων σχετίζεται με 21%, 15% και 12% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, αντίστοιχα.
Όσον αφορά συγκεκριμένες υποκατηγορίες φλαβονοειδών, η υψηλότερη πρόσληψη ανθοκυανινών, φλαβαν-3-ολών, φλαβονολών, φλαβόνων, πολυμερών και προανθοκυανιδινών βρέθηκε να σχετίζεται με 19%, 26%, 28%, 19%, 26% και 27% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, αντίστοιχα.
Μηχανιστική ανάλυση
Η μελέτη ανέλυσε διάφορους πιθανούς βιοδείκτες που σχετίζονται με τον διαβήτη τύπου 2 για να εντοπίσει τους βιολογικούς μηχανισμούς που ευθύνονται για τις παρατηρούμενες συσχετίσεις.
Η ανάλυση διαμεσολάβησης προσδιόρισε τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), τον ινσουλινοειδή αυξητικό παράγοντα 1 (IGF-1), την C-αντιδρώσα πρωτεΐνη, την κυστατίνη C, το ουρικό, τη γ-γλουταμυλοτρανσφεράση (GGT) και την αμινοτρανσφεράση της αλανίνης (ALT) ως πιθανούς μεσολαβητές.
Συγκεκριμένα, τα ευρήματα έδειξαν ότι οι ευεργετικές επιδράσεις μιας πλούσιας σε φλαβονοειδή διατροφής στη διαχείριση του σωματικού βάρους, στο μεταβολισμό της γλυκόζης, στη βασική φλεγμονή και στις λειτουργίες των νεφρών και του ήπατος είναι εν μέρει υπεύθυνες για τη μείωση του κινδύνου διαβήτη τύπου 2 που παρατηρήθηκε στη μελέτη.
Σημασία μελέτης
Η μελέτη διαπιστώνει ότι τα πλούσια σε φλαβονοειδή τρόφιμα μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 ρυθμίζοντας την παχυσαρκία, το μεταβολισμό της γλυκόζης, τη φλεγμονή, τη λειτουργία των νεφρών και τη λειτουργία του ήπατος.
Η υπάρχουσα βιβλιογραφία δείχνει ότι τα φλαβονοειδή, ειδικά οι ανθοκυανίνες, οι φλαβαν-3-όλες και οι φλαβονόλες, μπορούν να ασκήσουν αντιδιαβητικά αποτελέσματα βελτιώνοντας την έκκριση ινσουλίνης και τη σηματοδότηση και διευκολύνοντας τη μεταφορά γλυκόζης και το μεταβολισμό.
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, ο πληθυσμός της μελέτης περιλαμβάνει μεσήλικες Βρετανούς ενήλικες, γεγονός που περιορίζει τη γενίκευση των ευρημάτων σε άλλους μη ευρωπαϊκούς πληθυσμούς.
Συνολικά, αυτή η μελέτη υποστηρίζει την τρέχουσα σύσταση για αύξηση της πρόσληψης φρούτων, ειδικά μούρων και μήλων, για τη μείωση του κινδύνου διαβήτη τύπου 2.