Η κάνναβη, ένα από τα πιο διαδεδομένα ψυχοδραστικά φυτά παγκοσμίως, συνδέεται πλέον με σοβαρές επιπτώσεις στη γνωστική λειτουργία, ειδικά όταν η χρήση είναι συχνή ή ξεκινά σε νεαρή ηλικία. Νεότερες μελέτες δείχνουν ότι η παρατεταμένη χρήση κάνναβης μπορεί να μειώσει τον δείκτη νοημοσύνης (IQ), επηρεάζοντας την ικανότητα μάθησης, μνήμης και συγκέντρωσης. Η επίδραση αυτή φαίνεται να είναι πιο έντονη όταν η χρήση ξεκινά πριν την ηλικία των 18 ετών, δηλαδή κατά την περίοδο της ανάπτυξης του εγκεφάλου.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι ψυχοδραστικές ουσίες της κάνναβης, κυρίως η τετραϋδροκανναβινόλη (THC), επηρεάζουν τις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την εκμάθηση και την αναμνηστική λειτουργία. Μακροχρόνια έκθεση μπορεί να μειώσει την πλαστικότητα του εγκεφάλου, δηλαδή την ικανότητά του να δημιουργεί νέες συνδέσεις, γεγονός που εξηγεί τη σταδιακή πτώση των νοητικών δεξιοτήτων. Παράλληλα, οι χρήστες συχνά παρατηρούν δυσκολίες στη συγκέντρωση και στην επίλυση σύνθετων προβλημάτων, καθώς και μειωμένη ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών.
Η συχνή χρήση κάνναβης συνδέεται επίσης με ψυχολογικές επιπτώσεις που επιβαρύνουν την καθημερινή λειτουργικότητα. Άτομα που κάνουν τακτική χρήση συχνά εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και διαταραχές ύπνου. Αυτές οι καταστάσεις, σε συνδυασμό με τη μείωση του IQ, μπορεί να δυσχεράνουν την ακαδημαϊκή και επαγγελματική τους πορεία, αλλά και τις κοινωνικές τους σχέσεις.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η μείωση του δείκτη νοημοσύνης δεν είναι πάντα μόνιμη. Στους ενήλικες που σταματούν τη χρήση κάνναβης, παρατηρείται μερική ανάκαμψη των γνωστικών λειτουργιών με την πάροδο του χρόνου, αλλά η πλήρης αποκατάσταση δεν είναι εγγυημένη, ιδιαίτερα όταν η χρήση ήταν έντονη και μακροχρόνια.
Οι ειδικοί προτείνουν έγκαιρη ενημέρωση των νέων και υποστήριξη για τη διακοπή της χρήσης, ώστε να προστατευθεί η γνωστική ανάπτυξη και η ποιότητα ζωής. Η πρόληψη και η υπεύθυνη ενημέρωση παραμένουν τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της κάνναβης στον εγκέφαλο.
