Η χοληστερίνη είναι γνωστή κυρίως για τον ρόλο της στην καρδιαγγειακή υγεία, όμως τα τελευταία χρόνια η επιστημονική έρευνα έχει αναδείξει μια πιο περίπλοκη σχέση: τη σύνδεσή της με την ψυχική υγεία, το άγχος και την κατάθλιψη. Η χημεία του σώματος και του εγκεφάλου είναι άρρηκτα συνδεδεμένες, και η χοληστερίνη —συχνά παρεξηγημένη— φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στη συναισθηματική ισορροπία.
Αν και η υψηλή χοληστερίνη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού, η πολύ χαμηλή χοληστερίνη έχει επίσης αρνητικές επιπτώσεις. Η χοληστερίνη είναι βασικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών του εγκεφάλου και απαραίτητη για την παραγωγή ορμονών και νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη — γνωστή και ως «ορμόνη της χαράς». Όταν τα επίπεδα χοληστερίνης πέφτουν υπερβολικά, μπορεί να μειωθεί η παραγωγή σεροτονίνης, γεγονός που συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα άγχους, κυκλοθυμίας και καταθλιπτικών επεισοδίων.
Από την άλλη πλευρά, το χρόνιο άγχος μπορεί να αυξήσει τη χοληστερίνη. Όταν το σώμα βρίσκεται σε κατάσταση στρες, εκκρίνει κορτιζόλη και αδρεναλίνη. Οι ορμόνες αυτές ωθούν το συκώτι να παράγει περισσότερα λιπίδια και γλυκόζη για «άμεση ενέργεια», δημιουργώντας προϋποθέσεις για αύξηση της χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων. Με την πάροδο του χρόνου, αυτός ο μηχανισμός μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση μεταβολικών και καρδιακών προβλημάτων.
Ανακύπτει λοιπόν ένας φαύλος κύκλος: η χαμηλή χοληστερίνη μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη διάθεση, ενώ το παρατεταμένο άγχος αυξάνει τη χοληστερίνη. Αυτή η αλληλεπίδραση εξηγεί γιατί πολλοί άνθρωποι με αγχώδεις ή καταθλιπτικές διαταραχές παρουσιάζουν και διαταραχές λιπιδίων.
Η λύση δεν βρίσκεται σε ακραία διατροφικά μέτρα, αλλά στη διατήρηση ισορροπημένων επιπέδων χοληστερίνης και υγιεινού τρόπου ζωής. Μια διατροφή πλούσια σε καλά λιπαρά (όπως ωμέγα-3), μεσογειακές επιλογές, άσκηση, καλός ύπνος και τεχνικές διαχείρισης στρες —όπως διαλογισμός, αναπνοές ή ψυχοθεραπεία— μπορούν να υποστηρίξουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία.
Τελικά, η χοληστερίνη δεν είναι απλώς ένας αριθμός σε μια εξέταση αίματος. Αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη ισορροπία στο σώμα και στον νου. Όταν φροντίζουμε το ένα, προστατεύουμε και το άλλο.
