Η φαγούρα (ή κνησμός) είναι ένα από τα πιο κοινά και ενοχλητικά αισθήματα που μπορεί να βιώσει κάποιος. Όλοι μας έχουμε νιώσει κάποια στιγμή την ανάγκη να ξύσουμε ένα σημείο στο δέρμα μας λόγω φαγούρας. Αλλά, ίσως να μην γνωρίζετε ότι η φαγούρα μπορεί να είναι “κολλητική” και να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο με τρόπους που δεν είναι πάντα προφανείς.
Γιατί η φαγούρα μπορεί να είναι κολλητική;
Η φαγούρα δεν είναι μόνο φυσιολογικό αντανακλαστικό του σώματος, αλλά μπορεί να γίνει και… μολυσματική, σε κοινωνικό επίπεδο. Όταν βλέπουμε κάποιον να ξύνεται, το μυαλό μας μπορεί να “ενεργοποιηθεί” και να προκαλέσει την ίδια επιθυμία για ξύσιμο, ακόμα και αν δεν έχουμε φαγούρα αρχικά. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται κοινωνική φαγούρα.
Οι ψυχολογικοί μηχανισμοί πίσω από αυτό το φαινόμενο δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητοί, αλλά ερευνητές πιστεύουν ότι πρόκειται για έναν τύπο “συμπαθητικού μιμητισμού”, όπου το σώμα μας μιμείται τη συμπεριφορά των άλλων. Η ίδια διαδικασία εξηγεί γιατί, όταν βλέπουμε άλλους να ξύνονται ή να αγγίζουν το δέρμα τους με φαγούρα, το μυαλό μας ενεργοποιεί το αίσθημα της φαγούρας και θέλουμε να το κάνουμε κι εμείς.
Η επιστημονική εξήγηση της φαγούρας
Η φαγούρα προκαλείται από την ενεργοποίηση συγκεκριμένων υποδοχέων του δέρματος που στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο. Αυτά τα σήματα μπορεί να προκληθούν από διάφορους παράγοντες, όπως αλλεργίες, ερεθιστικά συστατικά, ξηρό δέρμα ή ακόμα και φλεγμονές. Όταν ξύνεται το δέρμα, το αίσθημα της φαγούρας ανακουφίζεται προσωρινά, αλλά αυτή η αίσθηση ενδέχεται να επιδεινωθεί και να γίνει πιο έντονη λόγω της εκκρίσεως χημικών ουσιών στο δέρμα, όπως η ισταμίνη, που προκαλούν επιπλέον φαγούρα.
Πως να αποφύγετε την κοινωνική φαγούρα
Το πρώτο βήμα για την αποφυγή της “κολλητικής” φαγούρας είναι η αντίληψη. Απλώς παρατηρώντας τη συμπεριφορά των άλλων και συνειδητοποιώντας ότι η φαγούρα μπορεί να είναι αποτέλεσμα ψυχολογικών παραγόντων, μπορούμε να μειώσουμε την ανάγκη να ξύσουμε τον εαυτό μας. Επίσης, αν υποφέρετε από φαγούρα που δεν οφείλεται σε κοινές αιτίες, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν γιατρό για να αποκλείσετε ιατρικά προβλήματα.
Συμπεράσματα
Η φαγούρα μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από μια απλή αίσθηση ενόχλησης στο δέρμα μας. Όχι μόνο είναι φυσικό να εμφανίζεται ως αντανακλαστικό του σώματος, αλλά μπορεί επίσης να γίνει “κολλητική” μέσω κοινωνικών και ψυχολογικών παραγόντων. Έχοντας συνείδηση αυτής της “μεταδοτικότητας”, μπορούμε να αποφύγουμε τις ανεπιθύμητες συνέπειες του ξύσιμου και να εντοπίσουμε τις αιτίες της φαγούρας πιο αποτελεσματικά.
