Το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την υγεία παγκοσμίως, ευθύνεται για εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο και συνδέεται άμεσα με καρκίνο, καρδιαγγειακά νοσήματα και αναπνευστικές παθήσεις. Αν και συχνά δίνεται έμφαση στον αριθμό των τσιγάρων που καταναλώνονται καθημερινά, έρευνες δείχνουν ότι η διάρκεια του καπνίσματος, δηλαδή πόσα χρόνια καπνίζει κάποιος, είναι ακόμη πιο καθοριστικός παράγοντας για τη συνολική επιβάρυνση της υγείας.
Η παρανόηση με τη «μικρή ποσότητα»
Πολλοί καπνιστές θεωρούν ότι αν περιορίζουν τον αριθμό των τσιγάρων σε 2-3 την ημέρα ή καπνίζουν «μόνο περιστασιακά», μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο. Ωστόσο, οι επιστημονικές μελέτες αποκαλύπτουν ότι ακόμη και η χαμηλή κατανάλωση, όταν διαρκεί για πολλά χρόνια, συσσωρεύει βλάβες στον οργανισμό, ιδιαίτερα στους πνεύμονες και στα αγγεία.
Γιατί η διάρκεια είναι πιο κρίσιμη
Η βλάβη από το κάπνισμα είναι αθροιστική, δηλαδή συσσωρεύεται με τον χρόνο. Τα τοξικά συστατικά του καπνού, όπως η πίσσα, η νικοτίνη και τα βαρέα μέταλλα, δημιουργούν φλεγμονές, βλάβες στο DNA και στένωση των αγγείων, ακόμη και με μικρή καθημερινή έκθεση, όταν αυτή επαναλαμβάνεται για δεκαετίες.
Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που καπνίζει 5 τσιγάρα την ημέρα για 30 χρόνια κινδυνεύει περισσότερο από κάποιον που κάπνιζε 15 τσιγάρα την ημέρα για 5 χρόνια και στη συνέχεια σταμάτησε.
Το μήνυμα των ειδικών
Η μόνη πραγματική μείωση του κινδύνου έρχεται με τη διακοπή του καπνίσματος, ανεξαρτήτως ποσότητας. Όσο νωρίτερα διακόψει κανείς τη συνήθεια, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να επανέλθει ο οργανισμός σε καλύτερη κατάσταση και να περιοριστούν οι μακροχρόνιες επιπτώσεις.
Συμπερασματικά, η διάρκεια του καπνίσματος είναι πιο καθοριστική από την καθημερινή ποσότητα. Η έγκαιρη διακοπή είναι το πιο ισχυρό όπλο για την προστασία της υγείας.
