Η καρδιά και ο νους είναι πιο συνδεδεμένοι απ’ όσο φανταζόμαστε. Τα τελευταία χρόνια, η επιστήμη αναδεικνύει μια στενή και αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στην καρδιακή νόσο και την κατάθλιψη, μια σχέση που συχνά παραμένει αφανής αλλά επηρεάζει σημαντικά τη συνολική υγεία και την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Η κατάθλιψη ως παράγοντας κινδύνου
Η κατάθλιψη δεν είναι μόνο ψυχική ασθένεια, αλλά και ένας παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση καρδιακής νόσου. Άτομα με καταθλιπτικά συμπτώματα παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης υπέρτασης, διαβήτη, παχυσαρκίας και φλεγμονών – όλες καταστάσεις που επιβαρύνουν την καρδιαγγειακή λειτουργία.
Η χρόνια ενεργοποίηση του άξονα στρες (υποθάλαμος – υπόφυση – επινεφρίδια) αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης και αδρεναλίνης, οδηγώντας σε αυξημένη αρτηριακή πίεση και φθορά των αγγείων. Επιπλέον, η κατάθλιψη συχνά συνοδεύεται από καθιστική ζωή, κακή διατροφή, κάπνισμα και έλλειψη συμμόρφωσης με τη φαρμακευτική αγωγή – όλα παράγοντες που επιβαρύνουν την καρδιά.
Κατάθλιψη μετά από έμφραγμα ή διάγνωση καρδιοπάθειας
Η αμφίδρομη σχέση γίνεται πιο εμφανής όταν κάποιος παθαίνει έμφραγμα ή διαγιγνώσκεται με σοβαρή καρδιοπάθεια. Οι ασθενείς αυτοί αντιμετωπίζουν σε υψηλό ποσοστό καταθλιπτικά συμπτώματα, είτε λόγω της σωματικής κατάστασης είτε εξαιτίας του ψυχολογικού σοκ και του φόβου για το μέλλον.
Η κατάθλιψη, όμως, επιβραδύνει την ανάρρωση, μειώνει τη συμμετοχή σε προγράμματα αποκατάστασης και αυξάνει τον κίνδυνο επαναφοράς καρδιακών επεισοδίων.
Η σημασία της ολιστικής προσέγγισης
Η αναγνώριση και θεραπεία της κατάθλιψης σε καρδιοπαθείς δεν είναι «πολυτέλεια», αλλά απαραίτητο στοιχείο της καρδιολογικής φροντίδας. Η συνεργασία καρδιολόγων, ψυχολόγων και ψυχιάτρων, σε συνδυασμό με υποστήριξη από την οικογένεια και αλλαγές στον τρόπο ζωής, μπορεί να σώσει ζωές – όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχικά. Διότι μια υγιής καρδιά χρειάζεται και έναν ήρεμο νου.
