Η κρεατινίνη είναι μια ουσία που παράγεται φυσιολογικά στον οργανισμό, κυρίως από τη διάσπαση της κρεατίνης στους μύες. Καθώς αποβάλλεται αποκλειστικά από τους νεφρούς μέσω των ούρων, τα επίπεδά της στο αίμα αποτελούν έναν από τους πιο αξιόπιστους δείκτες για τη λειτουργία των νεφρών. Οι γιατροί συχνά ζητούν εξετάσεις κρεατινίνης για να αξιολογήσουν την ικανότητα των νεφρών να φιλτράρουν τα απόβλητα και να διαγνώσουν έγκαιρα τυχόν νεφρική δυσλειτουργία.
Φυσιολογικά, οι τιμές της κρεατινίνης στο αίμα κυμαίνονται ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τη μυϊκή μάζα του ατόμου. Όταν οι νεφροί δεν λειτουργούν σωστά, η κρεατινίνη δεν απομακρύνεται αποτελεσματικά από το σώμα, με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται στο αίμα. Η αύξηση αυτή αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι για πιθανή νεφρική βλάβη ή χρόνια νεφρική νόσο.
Τα συμπτώματα της αυξημένης κρεατινίνης μπορεί να είναι αρχικά ήπια ή ακόμη και να απουσιάζουν. Ωστόσο, καθώς το πρόβλημα εξελίσσεται, μπορεί να εμφανιστούν σημάδια όπως κόπωση, πρήξιμο στα πόδια και τους αστραγάλους, μείωση της ποσότητας ούρων, ναυτία, μυϊκές κράμπες και δυσκολία στη συγκέντρωση. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η συσσώρευση τοξινών στο αίμα μπορεί να προκαλέσει απώλεια όρεξης, εμετούς ή σύγχυση.
Η αύξηση της κρεατινίνης δεν σημαίνει πάντοτε μόνιμη νεφρική βλάβη. Μπορεί να οφείλεται σε αφυδάτωση, έντονη σωματική άσκηση, χρήση ορισμένων φαρμάκων ή ακόμα και σε μεγάλη κατανάλωση κρέατος. Γι’ αυτό, οι γιατροί αξιολογούν τα αποτελέσματα σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις, όπως ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης (GFR) και οι αναλύσεις ούρων, για να διαπιστώσουν την πραγματική κατάσταση των νεφρών.
Η πρόληψη παίζει καθοριστικό ρόλο. Επαρκής ενυδάτωση, ισορροπημένη διατροφή με μέτρο στην κατανάλωση πρωτεΐνης, αποφυγή αλόγιστης χρήσης φαρμάκων και τακτικές εξετάσεις αίματος μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση υγιών νεφρών. Σε κάθε περίπτωση, αν οι εξετάσεις δείξουν αυξημένη κρεατινίνη, είναι απαραίτητη η έγκαιρη συμβουλή ιατρού ώστε να αντιμετωπιστεί η αιτία και να αποφευχθούν επιπλοκές.
