Το μελάνωμα είναι ένας από τους πιο επιθετικούς τύπους καρκίνου του δέρματος, αλλά και ένας από τους πιο αντιμετωπίσιμους, όταν διαγνωστεί νωρίς. Πρόκειται για κακοήθεια που προκύπτει από τα μελανινοκύτταρα, τα κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη, δηλαδή τη χρωστική που δίνει χρώμα στο δέρμα. Ωστόσο, δεν κινδυνεύουν όλοι το ίδιο από μελάνωμα. Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
1. Άτομα με Ανοιχτόχρωμο Δέρμα
Οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμο δέρμα, μαλλιά και μάτια είναι πιο ευαίσθητοι στη βλάβη από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV) και, συνεπώς, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν μελάνωμα.
2. Ιστορικό Έκθεσης στον Ήλιο
Η συχνή και παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, ειδικά χωρίς αντηλιακή προστασία, αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης μελανώματος. Τα ηλιακά εγκαύματα, ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία, αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους.
3. Ιστορικό Σολάριουμ
Η χρήση συσκευών μαυρίσματος (solarium) έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο μελανώματος. Το τεχνητό UV φως που χρησιμοποιείται στο σολάριουμ μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβές με τον ήλιο.
4. Οικογενειακό Ιστορικό
Αν υπάρχει ιστορικό μελανώματος σε στενούς συγγενείς, ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου αυξάνεται. Τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο, καθώς μπορεί να υπάρχουν κληρονομικές μεταλλάξεις που ενισχύουν την ευαισθησία.
5. Πολλές Ελιές στο Δέρμα
Η ύπαρξη μεγάλου αριθμού ελιών ή η παρουσία άτυπων ελιών (μεγάλα ή ασυνήθιστου σχήματος σημάδια) αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα κινδύνου.
6. Ιστορικό Καρκίνου του Δέρματος
Άτομα που έχουν ήδη διαγνωστεί με μελάνωμα ή άλλους τύπους καρκίνου του δέρματος έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν ξανά τη νόσο.
Πρόληψη και Ανίχνευση
- Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας και αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο κατά τις ώρες έντονης ακτινοβολίας.
- Φοράτε προστατευτικά ρούχα, καπέλα και γυαλιά ηλίου.
- Ελέγχετε τακτικά το δέρμα σας για αλλαγές στις ελιές ή την εμφάνιση νέων.
Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές. Εάν ανήκετε σε κάποια από τις παραπάνω ομάδες κινδύνου, συμβουλευτείτε τακτικά έναν δερματολόγο. Η πρόληψη και η ενημέρωση είναι τα πιο ισχυρά όπλα κατά του μελανώματος.