Η τροφική δηλητηρίαση είναι μια κοινή αλλά δυσάρεστη κατάσταση που προκαλείται από κατανάλωση μολυσμένων ή ακατάλληλα συντηρημένων τροφίμων. Συχνά περιλαμβάνει συμπτώματα όπως ναυτία, εμετό, διάρροια και κοιλιακούς πόνους. Στον δημόσιο διάλογο κυκλοφορεί ο μύθος ότι η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να «σκοτώσει τα μικρόβια» και να προλάβει τη δηλητηρίαση. Ωστόσο, η επιστημονική αλήθεια διαφέρει σημαντικά από αυτόν τον κοινό μύθο.
Αρχικά, πρέπει να καταλάβουμε ότι οι τροφικές δηλητηριάσεις προκαλούνται από βακτήρια, ιούς ή παράσιτα που αναπτύσσονται στα τρόφιμα. Το αλκοόλ μπορεί να έχει μικροβιοκτόνες ιδιότητες σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις – συνήθως πάνω από 60% – κάτι που δεν επιτυγχάνεται με ένα ποτήρι κρασί ή μπύρα. Τα επίπεδα αλκοόλ που καταναλώνουμε συνήθως δεν είναι αρκετά για να καταστρέψουν τους μικροοργανισμούς που προκαλούν τροφικές δηλητηριάσεις, είτε στο στομάχι είτε στο έντερο.
Επιπλέον, η κατανάλωση αλκοόλ πριν ή κατά τη διάρκεια ενός γεύματος μπορεί ακόμη και να αυξήσει τον κίνδυνο γαστρεντερικών προβλημάτων. Το αλκοόλ ερεθίζει τον στομάχο, επηρεάζει την πέψη και μειώνει την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να αντιμετωπίσει βακτήρια και ιούς. Σε περιπτώσεις που τα τρόφιμα είναι βαριά μολυσμένα, το αλκοόλ δεν παρέχει προστασία και μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα, προκαλώντας επιπλέον αφυδάτωση ή επιβάρυνση του ήπατος.
Η πραγματική πρόληψη της τροφικής δηλητηρίασης βασίζεται σε ασφαλείς πρακτικές τροφίμων: σωστό μαγείρεμα, ψύξη και αποθήκευση, καθαριότητα στην κουζίνα και προσοχή στην ημερομηνία λήξης. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών που έχουν πλυθεί καλά και η αποφυγή ωμών ή μη παστεριωμένων προϊόντων μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο.
Συμπερασματικά, το αλκοόλ δεν αποτελεί ασπίδα κατά της τροφικής δηλητηρίασης. Αντί να βασιζόμαστε σε μύθους, η σωστή ενημέρωση και η τήρηση κανόνων υγιεινής είναι η μόνη αποτελεσματική στρατηγική. Το ποτήρι κρασί μπορεί να συνοδεύει το γεύμα ευχάριστα, αλλά δεν προστατεύει το σώμα από μικρόβια ή τοξίνες.
