Για χρόνια έχει επικρατήσει η αντίληψη ότι η πολύωρη χρήση υπολογιστών, κινητών και ταμπλετών είναι η βασική αιτία εμφάνισης μυωπίας. Ωστόσο, οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν: οι οθόνες από μόνες τους δεν προκαλούν μυωπία. Η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη και σχετίζεται με τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τις συσκευές και κυρίως με τον χρόνο που περνάμε σε εσωτερικούς χώρους.
Η μυωπία είναι μια πάθηση του ματιού κατά την οποία οι εικόνες εστιάζονται μπροστά από τον αμφιβληστροειδή, με αποτέλεσμα να θολώνει η μακρινή όραση. Οι έρευνες δείχνουν ότι το πρόβλημα έχει σαφή γενετική βάση: αν ένας ή και οι δύο γονείς έχουν μυωπία, αυξάνεται η πιθανότητα να την εμφανίσει και το παιδί. Παράλληλα, περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση.
Η υπερβολική χρήση οθονών μπορεί να προκαλέσει κόπωση, ξηροφθαλμία ή πονοκεφάλους, αλλά δεν ευθύνεται άμεσα για την ανάπτυξη μυωπίας. Αυτό που φαίνεται να έχει καθοριστικό ρόλο είναι η έλλειψη έκθεσης στο φυσικό φως και η παρατεταμένη εστίαση σε κοντινά αντικείμενα. Παιδιά και έφηβοι που περνούν τις περισσότερες ώρες τους σε κλειστούς χώρους διαβάζοντας ή χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικές συσκευές έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν μυωπία σε σχέση με συνομήλικους που περνούν χρόνο σε εξωτερικούς χώρους.
Οι οφθαλμίατροι προτείνουν απλές στρατηγικές για να προστατεύσουμε την όρασή μας. Ο κανόνας 20-20-20 είναι από τους πιο γνωστούς: κάθε 20 λεπτά χρήσης οθόνης, κάνουμε ένα διάλειμμα 20 δευτερολέπτων κοιτάζοντας κάτι που βρίσκεται τουλάχιστον 6 μέτρα μακριά. Επίσης, η καθημερινή παραμονή σε εξωτερικούς χώρους, ακόμη και για 1-2 ώρες, συμβάλλει σημαντικά στην καθυστέρηση ή στην πρόληψη της μυωπίας.
Τελικά, οι οθόνες δεν είναι ο «ένοχος» που πιστεύαμε. Η υπερβολική καθιστική ζωή και η έλλειψη φυσικού φωτός φαίνεται να παίζουν πολύ μεγαλύτερο ρόλο. Αντί, λοιπόν, να δαιμονοποιούμε την τεχνολογία, είναι προτιμότερο να υιοθετήσουμε υγιεινές συνήθειες που θα κρατήσουν τα μάτια μας ξεκούραστα και την όρασή μας υγιή.
