Πολλοί πιστεύουν ότι τα μάτια αλλάζουν χρώμα όσο μεγαλώνουμε, όμως στην πραγματικότητα αυτός είναι ένας διαδεδομένος μύθος με μικρή δόση αλήθειας. Το χρώμα των ματιών καθορίζεται από τη γενετική και τη μελανίνη, τη χρωστική ουσία που ρυθμίζει την απόχρωση της ίριδας — όπως κάνει και με το δέρμα και τα μαλλιά.
Κατά τη βρεφική ηλικία, είναι φυσιολογικό τα μάτια να φαίνονται πιο ανοιχτά. Τα περισσότερα μωρά γεννιούνται με γαλάζια ή γκρι μάτια, επειδή η παραγωγή μελανίνης δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα. Μέχρι την ηλικία των 3 ετών, το τελικό χρώμα σταθεροποιείται και παραμένει ουσιαστικά το ίδιο σε όλη τη ζωή.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, το χρώμα μπορεί να φαίνεται πως αλλάζει ελαφρώς με τα χρόνια. Αυτό δεν οφείλεται σε πραγματική μεταβολή της χρωστικής, αλλά σε παράγοντες φωτισμού, διάμετρο της κόρης ή αντανάκλαση από ρούχα και περιβάλλον. Έτσι, κάποιος με πράσινα μάτια μπορεί να τα βλέπει πιο σκούρα ή πιο ανοιχτά ανάλογα με το φως.
Η γήρανση επίσης μπορεί να επηρεάσει την εμφάνιση των ματιών, όχι όμως το ίδιο το χρώμα της ίριδας. Με την πάροδο του χρόνου, οι ιστοί γύρω από τα μάτια λεπταίνουν και οι αποχρώσεις του προσώπου αλλάζουν, κάνοντας τα μάτια να δείχνουν διαφορετικά. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ιατρικές καταστάσεις όπως η ιρίτιδα, το γλαύκωμα ή η χρήση ορισμένων φαρμάκων μπορεί να προκαλέσουν πραγματική μεταβολή στην απόχρωση. Αυτές όμως είναι εξαιρέσεις και όχι φυσιολογική διαδικασία.
Οι οφθαλμίατροι επισημαίνουν ότι το σταθερό χρώμα της ίριδας αποτελεί ένδειξη υγείας και ισορροπίας του ματιού. Αν κάποιος παρατηρήσει ξαφνική ή έντονη αλλαγή χρώματος, πρέπει να απευθυνθεί άμεσα σε ειδικό, γιατί μπορεί να υποδηλώνει πρόβλημα.
Συνοψίζοντας, τα μάτια δεν αλλάζουν πραγματικά χρώμα καθώς μεγαλώνουμε — απλώς το φως, το περιβάλλον και η ηλικία επηρεάζουν τον τρόπο που τα βλέπουμε. Οπτικά ίσως φαίνονται διαφορετικά, αλλά το DNA παραμένει σταθερό και… δεν σηκώνει αλλαγές χρωμάτων.
