Ο Ντόναλντ Α. Χέντερσον (1928–2016) ήταν ένας από τους πιο εξέχοντες Αμερικανούς επιδημιολόγους του 20ού αιώνα, γνωστός κυρίως για τον καθοριστικό ρόλο του στην εξάλειψη της ευλογιάς, μίας από τις πιο θανατηφόρες ασθένειες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η ευλογιά, που προκαλούσε υψηλό πυρετό, σοβαρά εξανθήματα και συχνά θάνατο, αποτελούσε απειλή για εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Ο Χέντερσον ξεκίνησε την καριέρα του στην αμερικανική Δημόσια Υγεία και γρήγορα εντάχθηκε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), όπου ανέλαβε το παγκόσμιο πρόγραμμα εξάλειψης της ευλογιάς τη δεκαετία του 1960. Το έργο του απαιτούσε όχι μόνο επιστημονική γνώση αλλά και εξαιρετική οργανωτική ικανότητα. Ο Χέντερσον πίστευε ότι η επιτυχία του προγράμματος θα εξαρτιόταν από τη στρατηγική «εντοπισμού και εμβολιασμού», η οποία επικεντρωνόταν στον εντοπισμό κρουσμάτων και την άμεση προστασία των γύρω κοινοτήτων αντί για μαζικούς εμβολιασμούς σε ολόκληρες χώρες.
Υπό την καθοδήγηση του Χέντερσον, οι ομάδες του ΠΟΥ ταξίδεψαν σε απομακρυσμένες περιοχές της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, αντιμετωπίζοντας δύσκολες συνθήκες, πολιτικές εντάσεις και περιορισμένη πρόσβαση σε υποδομές. Παρά τις προκλήσεις, η προσέγγιση αυτή απέδωσε αποτελέσματα: η μετάδοση της ευλογιάς μειώθηκε δραματικά μέσα σε λίγα χρόνια. Το 1980, ο ΠΟΥ ανακήρυξε την παγκόσμια εξάλειψη της ευλογιάς, καθιστώντας την την πρώτη ανθρώπινη ασθένεια που εξαλείφθηκε πλήρως μέσω εμβολιασμού.
Η συνεισφορά του Χέντερσον δεν περιορίστηκε μόνο στην ευλογιά. Αργότερα εργάστηκε σε προγράμματα αντιμετώπισης επιδημιών, όπως η πολιομυελίτιδα, και συνέβαλε στη διαμόρφωση πολιτικών δημόσιας υγείας διεθνώς. Η στρατηγική του, που συνδύαζε επιστημονική ακρίβεια με πρακτική εφαρμογή, εξακολουθεί να εμπνέει γενιές επιδημιολόγων.
Ο Ντόναλντ Χέντερσον θεωρείται σύμβολο της δύναμης της δημόσιας υγείας και της διεθνούς συνεργασίας. Η ζωή και το έργο του αποδεικνύουν ότι με συντονισμένη προσπάθεια, στρατηγική και αποφασιστικότητα, οι άνθρωποι μπορούν να νικήσουν ακόμη και τις πιο επικίνδυνες ασθένειες. Η εξάλειψη της ευλογιάς παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ιατρικής ιστορίας, και το όνομα του Χέντερσον είναι συνυφασμένο με αυτή την παγκόσμια νίκη.
