Καταρχάς πάμε να δούμε τις διαφορές και να ξεκαθαρίσουμε τί είναι οι κιρσοί και η φλεβίτιδα.
Τι είναι οι κιρσοί;
Οι κιρσοί ή αλλιώς φλεβίτιδα είναι οι διογκωμένες φλέβες με οζώδη όψη, που παρουσιάζουν διαστολή και διόγκωση από μεγάλη ποσότητα αίματος που συσσωρεύεται. Η διαστολή στις φλέβες είναι μόνιμη, χαρακτηρίζεται παθολογική και είναι σε συνδυασμό με την εσωτερική αλλοίωση των τοιχωμάτων.
Η τυπική όψη τους είναι «πρησμένη», εμφανώς να εξέχουν από το δέρμα, με χρώμα μπλε / μωβ ή και βαθύ κόκκινο. Συχνά κατά την ψηλάφηση πονάνε.
Υπολογίζεται πως το ¼ περίπου των ενηλίκων θα εμφανίσει κιρσούς. Στις περισσότερες φορές κάνουν την εμφάνισή τους στα κάτω άκρα.
Αιτίες που προκαλούν τους κιρσούς και τη φλεβίτιδα
Οι κιρσοί κάνουν την εμφάνισή τους όταν οι φλέβες μας δεν λειτουργούν σωστά. Οι φλέβες μας διαθέτουν βαλβίδες που επιτρέπουν την ροή του αίματος προς μια κατεύθυνση. Το αίμα μέσα στις φλέβες δεν μπορεί να πηγαίνει μια μπρος και μια πίσω.
Όταν κάποιες βαλβίδες παύουν να λειτουργούν σωστά, ποσότητα αίματος συσσωρεύεται σε κάποια σημεία των φλεβών αντί να συνεχίζει τη ροή του προς την καρδιά. Ως αποτέλεσμα οι φλέβες διαστέλλονται.
Η συγκεκριμένη βαλβιδική δυσλειτουργία μεταφράζεται σε παλινδρόμηση του αίματος στην όρθια στάση το οποίο αντί να επιστρέφει στην καρδιά λιμνάζει στην προβληματική φλέβα.
Τι περισσότερες φορές οι κιρσοί, εμφανίζεται στα κάτω άκρα. Ο λόγος είναι πως εκείνα τα σημεία του σώματός μας βρίσκονται μακριά από την καρδιά και λόγω της βαρύτητας υπάρχει μεγαλύτερη δυσκολία στη ροή του αίματος επάνω προς το στήθος όπου βρίσκεται η καρδιά.
Μερικές από τις βασικές αιτίες και παράγοντες που προκαλούν κιρσούς και την εμφάνιση φλεβίτιδας είναι:
- Το φύλο. Ως επί το πλείστον οι γυναίκες πάσχουν περισσότερο από ότι οι άντρες.
- Εγκυμοσύνη. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης υπάρχει συμπίεση των φλεβών στην πυελική ζώνη προκαλώντας μεγαλύτερη πίεση στα κάτω άκρα.
- Εμμηνόπαυση
- Ηλικίες άνω των 50. Η συχνότητα των κιρσών αυξάνει με την πάροδο των χρόνων.
- Παρατεταμένη ορθοστασία σε καθημερινή βάση (κυρίως λόγω επαγγέλματος)
- Παχυσαρκία, καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης
- Κληρονομικότητα. Συχνά υπάρχει οικογενειακό ιστορικό φλεβίτιδας σε πολλούς ασθενείς
Τα βασικά συμπτώματα της φλεβίτιδας
Οι δικτυωτοί κιρσοί και οι ευρυαγγείες δεν δίνουν συμπτώματα και συνήθως αποτελούν μόνο αισθητικό πρόβλημα.
Τα κυριότερα συμπτώματα προβληματικών των κιρσών είναι εμφανή με το μάτι. Φλέβες διογκωμένες που εξέχουν από το δέρμα με ακανόνιστο σχήμα κυρίως στα κάτω άκρα.
Συχνά η φλεβίτιδα συνοδεύεται από πόνο, ενώ αισθανόμαστε τα πόδια μας βαριά και κουρασμένα, με ερεθισμένη της περιοχή γύρω από τους κιρσούς
Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται δυσμορφία στις φλέβες και αποκτούν έντονο χρώμα. Σε σπάνιες περιπτώσεις υπάρχει αιμορραγία και δημιουργούνται πληγές.
Τα βασικά συμπτώματα των κιρσών επιγραμματικά είναι:
- πρήξιμο και βάρος στα κάτω άκρα
- φαγούρα και αίσθημα καψίματος
- κράμπες μυϊκές
- πόνος και οίδημα μετά από λίγη ώρα ορθοστασίας
- αλλαγές στο χρώμα του δέρματος προς το σκούρο
- τοπική δερματική πάθηση όπως δερματίτιδα, έκζεμα ή έλκος
Τα συμπτώματα χειροτερεύουν κατά το τέλος της ημέρας καθώς και κατά τους ζεστούς μήνες του χρόνου.
Κίνδυνοι που συνδέονται με τους προβληματικούς κιρσούς
Οι προβληματικοί κιρσοί απαιτούν αντιμετώπιση καθώς με τον καιρό χειροτερεύουν τόσο σε αριθμό όσο και σε μέγεθος.
Όταν υπολειτουργεί μια φλέβα επιβαρύνονται οι γειτνιάζουσες καθώς αναγκαστικά υπερ-λειτουργούν.
Εάν δεν γίνουν αλλαγές στη διατροφή, στις καθημερινές συνήθειες και στο lifestyle είναι σίγουρο πως οι υπάρχοντες κιρσοί θα μεγαλώσουν και θα εμφανιστούν νέοι σε γειτονικά σημεία.
Οι πιθανές επιπλοκές και οι κίνδυνοι που μπορεί να παρουσιαστούν εάν δεν αντιμετωπιστούν οι κιρσοί είναι:
- Φλεβική θρόμβωση. Η επιπλοκή δεν είναι σοβαρή, ωστόσο μεσομακροπρόθεσμα υπάρχει κίνδυνος γενικότερης θρόμβωσης ή ακόμη και πνευμονικής εμβολής.
- Αιμορραγία. Συνήθως προκύπτει από τραυματισμό ή χτύπημα.
- Χρόνια φλεβική ανεπάρκεια.
Πως γίνεται η διάγνωση από τους κιρσούς; Πότε έχουμε φλεβίτιδα;
Η διάγνωση της φλεβίτιδας γίνεται από το γιατρό σας κατόπιν εξέτασης σε καθιστή αλλά και όρθια στάση, με την εξέταση των φλεβών που έχουν αρχίσει να κάνουν εμφανώς την παρουσία τους πάνω από το δέρμα. Σίγουρα θα ερωτηθείτε για τα βασικά συμπτώματα που αντιμετωπίζετε.
Ο γιατρός σας ενδέχεται να χρησιμοποιήσει υπέρηχο για να εξετάσει τη μορφολογία των κιρσών και triplex (υπερηχογράφημα – doppler) κάτω άκρων για να ελέγξει τη ροή του αίματος (αιμοδυναμική) στις προβληματικές φλέβες.
Αναλόγως με το σημείο που υπάρχει το πρόβλημα συνήθως γίνεται φλεβογράφημα για πλήρη εικόνα και διάγνωση της κατάστασης.
Τα συγκεκριμένα τεστ πραγματοποιούνται ώστε ο γιατρός να αποκλείσει άλλες επικίνδυνες περιπτώσεις όπως θρόμβωση ή περιπτώσεις που χρειάζεται απόφραξη αρτηριών.
Οι φραγμένες αρτηρίες αλλά και η θρόμβωση δίνουν τα ίδια συμπτώματα: πόνο, αίσθημα βάρους, δυσφορίας και ζέστης στην περιοχή.
Πρόληψη και τρόποι αντιμετώπισης της φλεβίτιδας
Σε γενικές γραμμές οι γιατροί συνήθως προτείνουν συντηρητική προσέγγιση στην αντιμετώπιση των κιρσών. Συνήθως προτείνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής και στις καθημερινές συνήθειες.
Κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης
Ενδεχομένως ο γιατρός σας να σας προτείνει να φοράτε κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης. Ασκούν πίεση στα κάτω άκρα κατά τέτοιον τρόπο που το αίμα μπορεί να ρέει ευκολότερα προς την καρδιά, ενώ παράλληλα μειώνουν το πρήξιμο.
Υπάρχουν βαθμίδες αντίστασης ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος. Τέτοια προϊόντα μπορείτε να τα προμηθευτείτε στα φαρμακεία.
Χειρουργική αφαίρεση των κιρσών
Εάν οι αλλαγές στη διατροφή σας αλλά και στις καθημερινές σας συνήθειες δεν έχουν αποτέλεσμα και δεν μειώνουν τα συμπτώματα του πόνου και της δυσφορίας, και ενδέχεται να προκληθούν περαιτέρω βλάβες στην υγεία σας, ο γιατρός σας πιθανόν να σας προτείνει επεμβατικές μεθόδους αντιμετώπισης.
Συνήθεις ενδείξεις για να προβείτε σε χειρουργική επέμβαση των κιρσών είναι:
- Αλλοίωση δέρματος.
- Δερματοπάθεια.
- Αιμορραγία.
- Παρουσιάστηκε επεισόδιο θρομβοφλεβίτιδας.
- Έντονη ενόχληση
- Η εμφάνισή των κιρσών αποτελεί αισθητικό πρόβλημα
Η χειρουργική αφαίρεση κιρσών (σαφηνεκτομή) απαιτεί αναισθησία και δεν αφήνει ουλές και σημάδια. Η σαφηνεκτομή είναι η πιο παλιά μέθοδος θεραπείας η οποία ωστόσο στις μέρες μας έχει αντικατασταθεί από πιο σύγχρονες μεθόδους, λιγότερο επεμβατικές.
Εναλλακτικές θεραπείες κιρσών, λιγότερο επεμβατικές
Επί του παρόντος υπάρχουν μια σειρά από εναλλακτικές, ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες για τους κιρσούς. Ως επί το πλείστον είναι ανώδυνες, έχουν άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στην καθημερινότητά του. Μερικές από αυτές τις θεραπείες είναι:
- Σκληροθεραπεία.
- Μικρο-σκληροθεραπεία.
- Ενδοαυλικό laser.
- Ενδαγγειακή κόλλα
- Ενδοαυλικά ραδιοκύματα
Ο θεράπων ιατρός είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την καθοδήγηση του ασθενούς καθώς και για να προτείνει ποια από τις μεθόδους είναι κατάλληλη για την αντιμετώπιση της προβληματικής φλέβας.
Ακολουθήστε την αντιφλεγμονώδη ενεργειακή διατροφή ενάντια στους κιρσούς.
Είναι μια διατροφή που γραμμάριο προς γραμμάριο, θερμίδα προς θερμίδα περιέχει πληθώρα θρεπτικών συστατικών που λειτουργούν συνεργιστικά. Έχουν μεγάλη απορροφητικότητα και ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.
Η συγκεκριμένη διατροφή είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά και μικροθρεπτικά συστατικά, σε φυτικές ίνες και φυτοχημικές ενώσεις.
Μεσοπρόθεσμα θα έχει τεράστιο αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση των κιρσών και στη λείανση της όψης του φλεβίτη που απασχολεί όλους τους πάσχοντες.
Πάμε να δούμε την αναλυτική λίστα των λειτουργικών τροφών που πρέπει να συμπεριλάβετε από σήμερα στο διαιτολόγιό σας.
Τρόφιμα, βότανα και μπαχαρικά που καταπολεμούν τη φλεβίτιδα και τους κιρσούς:
- Λιπαρά ψάρια: Γεμάτα από ωφέλιμα λιπαρά οξέα με ιδιαίτερες αντιφλεγμονώδης ιδιότητες.
- Πράσινα φυλλώδη λαχανικά: Τα περισσότερα ζαρζαβατικά και οι υπερτροφές είναι φορτωμένα με φυτοχημικά, ένζυμα και μικροθρεπτικά συστατικά. Στοιχεία που συμβάλλουν στην αλκαλοποίηση του αίματος, επιδιορθώνουν τις βλάβες των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες, τη γήρανση και τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Το καλύτερο είναι να λαμβάνουμε τα συγκεκριμένα θρεπτικά στοιχεία τις πρωϊνές ώρες με άδειο στομάχι. Ιδανική λύση είναι οι χυμοί πράσινων λαχανικών.
- Σπόροι και ξηροί καρποί: Οι ηλιόσποροι είναι ιδιαίτερα πλούσιοι στην αντιοξειδωτική αντιοξειδωτική βιταμίνη Ε. Γενικότερα όμως οι ξηροί καρποί είναι φορτωμένοι με αντιοξειδωτικές ουσίες που καταπολεμούν τη επικίνδυνη φλεγμονή και συμβάλλουν στην επιδιόρθωση των κυτταρικών μεμβρανών που έχουν υποστεί βλάβες από τις ελεύθερες ρίζες. Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι είναι εξαιρετική πηγή από πολύτιμες βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, πρωτεΐνες, φυτικές ίνες, αμινοξέα και ωφέλιμα λιπαρά οξέα.
- Παντζάρια: Ακόμη ένα ζαρζαβατικό ιδιαίτερα πλούσιο σε αντιοξειδωτικά με μεγάλη θρεπτική αξία. Τα παντζάρια καταπολεμούν αποτελεσματικά τη φλεγμονή και αραιώνουν το αίμα. Είναι επίσης ιδιαίτερα πλούσια σε βιταμίνη C.
- Μούρα Acai και Raspberry ketones: Όλα τα άγρια μούρα περιέχουν αντιοξειδωτικά και πολυάριθμα θρεπτικά συστατικά. Στην κορυφή όμως είναι τα μούρα ACAI και τα Raspberries που αποδεδειγμένα έχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά τα οποία μειώνουν τις φλεγμονές.Πέραν τούτου είναι είναι πεντανόστιμα. Είναι όμως δυσεύρετα.
- Μανιτάρια: Χρησιμοποιούνται εδώ και χιλιάδες χρόνια για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες (4). Τα μανιτάρια είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στη μείωση των φλεγμονών. Οι ποικιλίες που ξεχωρίζουν είναι τα μανιτάρια reishi, τα caterpillar fungus, οι μύκητες bamboo fungus, τα μανιτάρια maitake, almond και lion’s mane.
- Σκόρδο: Μελέτες έδειξαν πως το σκόρδο μειώνει την παραγωγή της κυτοκίνης στα λευκοκύτταρα κατατάσσοντάς το ένα ισχυρό όπλο στη φαρέτρα μας ενάντια στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου καθώς και άλλες καταστάσεις χρόνιων φλεγμονών. Σίγουρα χρήσιμο για την αντιμετώπιση των κιρσών και των ευρυαγγειών.
- Ωμές ντομάτες: Περιέχουν ισχυρά αντιφλεγμονώδη συστατικά όπως τα καροτενοειδή και τα βιοφλαβονοειδή με πιο γνωστό το λυκοπένιο. Έχουμε εξαιρετικής ποιότητας ντομάτες στην Ελλάδα, είναι φθηνές και μπορούμε να τις προμηθευτούμε από το μανάβη της γειτονιάς μας.
- Τουρμερίκ: Υπάρχουν πάνω από 1000 μελέτες που δείχνουν την τεράστια διατροφική αξία, τις ιδιότητες και τα οφέλη που έχουν τα κουρκουμινοειδή, τα δραστικά συστατικά του turmeric. Εκτός από την αντικαρκινική του δράση είναι ένα από τα πιο ισχυρά αντιφλεγμονώδη στον πλανήτη.
- Τζίντερ: Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο PubMed, «οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες καθώς και η διατροφική αξία του τζίντζερ είναι γνωστές εδώ και αιώνες». Το τζίντζερ περιέχει αντιφλεγμονώδη φυτοχημικά στοιχεία που ονομάζονται τζιντζεροειδή (gingerols) και χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική ως παυσίπονο για την αρθρίτιδα και άλλες καταστάσεις χρόνιων φλεγμονών. Για αιώνες η ρίζα τζίντζερ χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση πόνου, φουσκωμάτων, αλλεργιών, στομαχικών διαταραχών με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα στις ανατολικές χώρες.
- Άγρια κεράσια: Τα άγρια κεράσια της ποικιλίας Montmorency έχουν την υψηλότερη αντιφλεγμονώδη ικανότητα από όλες τις τροφές! Έρευνα που έγινε στο Oregon Health & Science University δείχνει πως μια τάρτα με κεράσια έχει καλύτερη και ασφαλέστερη δράση σε σχέση με πολλά αντιφλεγμονώδη που πωλούνται στα φαρμακεία.
- Κόκκινο πιπέρι καγιέν: Περιέχει ένα ενεργό δραστικό συστατικό με το όνομα capsaicin, υπεύθυνο για την καυτερή γεύση της πιπεριάς και γνωστό ως «καταστροφέας» της φλεγμονής.
- Coconut Oil: Το λαυρικό οξύ στο αφιλτράριστο λάδι καρύδας έχει αποδεδειγμένα αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Εκτός αυτού περιέχει από τα πιο «ωφέλιμα» λιπαρά που μπορούμε να συναντήσουμε στη φύση. Τροφοδοτούν με ενέργεια το σώμα μας και τον εγκέφαλό μας ενώ μελέτες έδειξαν πως μας βοηθά να μειώσουμε το σπλαχνικό λίπους και τα ψωμάκια γύρω από τη μέση.
- Ελαιόλαδο: Μια ουσία που συναντάμε στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο έχει αποδειχθεί πως έχει αντιφλεγμονώδη δράση. Ωστόσο το λάδι ελιάς οξειδώνεται με το μαγείρεμα, οπότε τα πρέπει να το καταναλώνουμε ωμό κατά προτίμηση για να έχουμε τα ευεργετικά του οφέλη.
- Πράσινο τσάι: Περιέχει ισχυρά αντιοξειδωτικά γνωστά με το όνομα κατεχίνες. Η πιο ισχυρή δραστική ουσία είναι η επιγαλοκατεχίνη (EGCG) που εκτός των άλλων έχει αντιφλεγμονώδη και αντικαρκινική δράση. Για να έχετε τα ευεργετικά οφέλη του πράσινου τσαγιού όμως πρέπει να πίνετε τουλάχιστον 2-3 φλυτζάνια την ημέρα για ένα μήνα.
- Βότανα: Ειδικά το δενδρολίβανο, το φασκόμηλο και το ashwagandha.
Φλεβίτιδα. Τι πρέπει να αποφεύγετε στην καθημερινότητά σας.
- Περιορίστε το βάρος σας. Τα περιττά κιλά στις περισσότερες περιπτώσεις επιδεινώνουν την κατάσταση
- Μην κάθεστε σταυροπόδι, ειδικά πάνω από το γόνατο. Οι φλέβες όχι μόνο ζορίζονται. Σχεδόν «ασφυκτιούν».
- Αποφύγετε τα στενά παπούτσια και τα ψηλά τακούνια.
- Γυναίκες που έχουν κιρσούς καλό είναι να μην λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια.
- Αποφύγετε την ορθοστασία.
- Εάν έχετε καθιστική εργασία ή καθιστική ζωή, μη κάθεστε πολύ ώρα στην ίδια θέση. Σηκωθείτε και κάνετε ελαφριές διατάσεις και περπατήστε για λίγα μέτρα.
- Αποφύγετε τα ζεστά μπάνια, τη σάουνα και το χαμάμ.
- Αποφύγετε την ηλιοθεραπεία για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
- Εάν υπάρχει επιδαπέδια θέρμανση μη περπατάτε ξυπόλυτοι.
Όταν μια φλέβα δεν λειτουργεί σωστά στην περιοχή επιβαρύνονται και οι υπόλοιπες φλέβες. Εάν ήδη έχετε φλεβίτιδα καλό θα είναι να ακολουθήστε τις παραπάνω οδηγίες προς αποφυγή δημιουργίας νέων κιρσών.
Μη παραλείπετε να έχετε τα πόδια σας σε ψηλό σημείο κάθε φορά που κάθεστε ή ξαπλώνετε στο κρεβάτι.
Τροφές που επιδεινώνουν τη φλεβίτιδα.
- Λευκή ζάχαρη και όλα τα προϊόντα που περιέχουν αυτή.
- Λευκό αλεύρι καθώς και όλα τα προϊόντα που το περιέχουν
- Προϊόντα που περιέχουν σιρόπι γλυκόζης υψηλής φρουκτόζης
- Αλλαντικά, καπνιστά προϊόντα και αλίπαστα
- Κονσέρβες κρεάτων, καθώς περιέχουν νιτρικά άλατα
- Κονσερβοποιημένα τρόφιμα, καθώς περιέχουν πολλά τρανς λιπαρά οξέα
- Ζυμαρικά (όχι παραπάνω από 1 φορά την εβδομάδα)
- Σοκολάτες και γλυκά
Σας προτείνουμε για καλύτερα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση των κιρσών και της φλεβίτιδας να υιοθετήσετε της παρακάτω συνήθειες:
- Κολύμβηση. Σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα να ξεκινήσετε κολυμβητήριο. Σε περίπτωση που αυτό είναι δύσκολο, προτιμήστε το στατικό ποδήλατο ή το περπάτημα σε μαλακό ταρτάν. Αποφύγετε το περπάτημα για πολύ ώρα στο τσιμέντο, ενώ μη ξεχνάτε να φοράτε πάντοτε κατάλληλα παπούτσια με αερόσολες ή μαλακούς πάτους.
- Ξεκουράστε τα πόδια σας όταν ξαπλώνετε στον καναπέ επάνω σε ένα μαξιλάρι σε μεγαλύτερο ύψος από το στήθος.
- Κάντε διατάσεις για τα πόδια σε καθημερινή βάση
- Να φοράτε κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης
- Κάντε μπάνιο με κρύο νερό στα πόδια
Συμπληρώματα διατροφής για φλεβίτιδα, κιρσούς και ευρυαγγείες
Με γνώμονα τα παραπάνω η Ελληνική εταιρία συμπληρωμάτων διατροφής Healthia έχει σχεδιάσει μια εξειδικευμένη σειρά προϊόντων για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της φλεβίτιδας.
Φυτικά συμπληρώματα διατροφής, φόρμουλες με εκχυλίσματα βοτάνων, βιταμίνες και ισχυρά αντιοεξειδωτικά σε φόρμουλες έρχονται να καλύψουν τυχόν διατροφικά κενά.
Συγκεκριμένα προϊόντα ωστόσο έχουν άμεση δράση τόσο στην πρόληψη εμφάνισης κιρσών όσο και στην αντιμετώπιση των δυσάρεστων συμπτωμάτων.