Τα μάτια αποτελούν ένα από τα πιο ευαίσθητα όργανα του σώματος, ωστόσο πολλές καθημερινές μας συνήθειες μπορούν, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, να τα επιβαρύνουν σοβαρά. Η φθορά δεν γίνεται πάντα άμεσα αντιληπτή, αλλά με την πάροδο του χρόνου μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμα προβλήματα όρασης.
Μία από τις πιο συχνές κακές συνήθειες είναι η υπερβολική χρήση ψηφιακών οθονών χωρίς διαλείμματα. Η συνεχής εστίαση σε κινητά, υπολογιστές ή τηλεοράσεις προκαλεί ξηροφθαλμία, πονοκεφάλους και κόπωση των ματιών. Οι ειδικοί συνιστούν τον «κανόνα 20-20-20»: κάθε 20 λεπτά να κοιτάμε για 20 δευτερόλεπτα σε απόσταση 6 μέτρων, ώστε να ξεκουράζονται οι οφθαλμοί.
Εξίσου επιβαρυντική είναι η κακή διατροφή. Διατροφές φτωχές σε βιταμίνες Α, C και Ε, ψευδάργυρο και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μειώνουν την άμυνα των ματιών απέναντι σε εκφυλιστικές παθήσεις όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Η έλλειψη νερού επίσης επιδεινώνει την ξηροφθαλμία.
Άλλη βλαβερή συνήθεια είναι η συχνή τριβή των ματιών με τα χέρια. Η πράξη αυτή μεταφέρει μικρόβια, αυξάνει τον κίνδυνο μολύνσεων και μπορεί να επιδεινώσει παθήσεις όπως ο κερατόκωνος. Εξίσου επικίνδυνη είναι η κακή χρήση φακών επαφής: παρατεταμένη χρήση, κακή καθαριότητα ή ύπνος με φακούς μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές φλεγμονές.
Η μη χρήση γυαλιών ηλίου είναι μια ακόμη συχνή παράλειψη. Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) βλάπτει τον κερατοειδή και τον φακό, αυξάνοντας τον κίνδυνο καταρράκτη και άλλων παθήσεων. Τα γυαλιά με φίλτρο UV είναι απαραίτητα όχι μόνο το καλοκαίρι, αλλά σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Τέλος, το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εχθρούς της όρασης. Οι τοξίνες του καπνού επιταχύνουν την εμφάνιση καταρράκτη, επιδεινώνουν την ξηροφθαλμία και αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρών εκφυλιστικών παθήσεων.
Η φροντίδα της όρασης απαιτεί προσοχή και αλλαγή καθημερινών συνηθειών. Μικρές κινήσεις, όπως τακτικά διαλείμματα, σωστή διατροφή, χρήση γυαλιών ηλίου και αποφυγή κακών πρακτικών, μπορούν να εξασφαλίσουν υγιή μάτια για πολλά χρόνια.
