Είναι γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας έχει την ικανότητα να μαθαίνει από τα λάθη του. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι ο εγκέφαλος μπορεί να αξιολογεί την απόδοσή του κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μάθησης.
Η ικανότητά μας να μαθαίνουμε νέα πράγματα και να προσαρμόζουμε την προσέγγισή μας με βάση τις αποτυχίες και τις επιτυχίες φαίνεται να οφείλεται σε μια ομάδα νευρώνων ή σε κύτταρα που λειτουργούν ως αγγελιοφόροι στον εγκέφαλο, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα πρόσφατων εργαστηριακών εξετάσεων.
Τα νέα ευρήματα που δημοσιεύτηκαν αυτόν τον μήνα στο περιοδικό Science, προσφέρουν μια νέα ματιά στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας καταφέρνει να παρακολουθήσει και να προσαρμοστεί στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε σε μια σειρά από πολλές καταστάσεις, ακόμα και αν δοκιμάζουμε νέα πράγματα ή αν εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε δεξιότητες που δεν είναι εύκολο να μάθουμε. «Ένα μέρος της μαγείας του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι ότι μπορεί να προσαρμόζεται, λέει ο Ueli Rutishauser, καθηγητής και Διευθυντής του Κέντρου Νευρωνικής Επιστήμης και Ιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο του Λος Άντζελες Cedars-Sinai. «Σχεδιάσαμε την μελέτη μας ώστε να αποκρυπτογραφήσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος μπορεί να κάνει γενικεύσεις αλλά και να συγκεκριμενοποιεί την ίδια ώρα, διαδικασίες οι οποίες είναι εξίσου βασικές για να μας βοηθήσουν στην επιδίωξη ενός στόχου».
Για να το εξετάσουν αυτό, οι επιστήμονες μελέτησαν την δραστηριότητα αυτή σε 34 ενήλικες με επιληψία, οι οποίοι ίχαν ηλεκτρόδια εμφυτεμένα στους εγκεφάλους τους ώστε να τους βοηθήσουν να εντοπίσουν την προέλευση των κρίσεων. Αυτά τα ηλεκτρόδια, ήταν τοποθετημένα στην περιοχή του εγκεφάλου που είναι γνωστή ως μετωπιαίος λοβός πίσω από το μέτωπο, η οποία παίζει ένα κρίσιμο ρόλο στην παρακολούθηση της λειτουργίας και την διαχείρισης των ψυχικών δεξιοτήτων.
Όλοι οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην μελέτη πέρασαν από δύο συνηθισμένα γνωστικά τεστ. Ένα είναι γνωστό ως δοκιμασία Stroop κατά την οποία ζητείται από τους συμμετέχοντες να διαβάσουν μια γραπτή λέξη για ένα χρώμα – όπως το κίτρινο – το οποίο είναι εκτυπωμένο με ένα άλλο διαφορετικό χρώμα μελανιού, όπως το μωβ και να πουν και το χρώμα του μελανιού δυνατά. Η άλλη δοκιμασία είναι γνωστή ως Multi-Source Interference Task, (Εργασία παρεμβολής πολλαπλών πηγών), και ζητά από τα άτομα να δουν μια σειρά από 3 αριθμούς, όπως το 3 το 2 και το 2 και μετά να πιέσουν ένα κουμπί που σχετίζεται με τον αριθμό που εμφανίζεται μόνο μια φορά.
Στην πρώτη δοκιμασία οι συμμετέχοντες πρέπει να λύσουν τη σύγκρουση στον εγκέφαλό τους ανάμεσα στη λέξη που διαβάζουν και στο χρώμα που βλέπουν για να βρουν τη σωστή απάντηση. Στη δεύτερη δοκιμασία, οι άνθρωποι πρέπει να ξεπεράσουν την παρόρμηση να πατήσουν το κουμπί για τον αριθμό που βλέπουν πιο συχνά για να δώσουν τη σωστή απάντηση.
Καθώς οι άνθρωποι ολοκληρώνουν αυτές τις περίπλοκες δοκιμασίες, ηλεκτρόδια στους εγκεφάλους τους δείχνουν δύο τύπους νευρώνουν να πιάνουν δουλειά: Είναι τα κύτταρα που πυροδοτούνται για να απαντήσουν στα λάθη και τα κύτταρα αυτά ενεργοποιούνται αφού ολοκληρώνει κανείς δύσκολες δοκιμασίες.
«Όταν παρατηρούμε την δραστηριότητα των νευρώνων σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου, μας εκπλήσσει ότι οι περισσότεροι από αυτούς ενεργοποιούνται μόνο μετά από μια απόφαση ή αφού έχει ολοκληρωθεί μια πράξη» δήλωσε ο Rutishauser.
Οι επιστήμονες επίσης βρήκαν ότι οι νευρώνες έχουν δύο τύπους λειτουργίας ο ένας έχει τον ρόλο του εντοπισμού, δηλαδή να παρέχει γενικές πληροφορίες και να δείχνει ότι κάτι πάει στραβά αλλά και ένα άλλο που δίνει συγκεκριμένες πληροφορίες που μας λένε ακριβώς τι εγινε, όταν και οι δύο λειτουργούν μαζί στον έσω μετωπιαίο φλοιό. (medial frontal cortex).
«Συνηθίσαμε να πιστεύουμε ότι υπήρχαν σημεία στον εγκέφαλο που είναι αφιερωμένα μόνο σε συγκεκριμένες γενικές λειτουργίες που ελέγχουν και άλλες που είναι για πιο συγκεκριμένα πράγματα» ο Rutishauser. Τελικά, η μελέτη δείχνει ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. « Η μελέτη μας τώρα δείχνει ότι δεν είναι έτσι» είπε ο ίδιος.
«Τώρα που η κατανόησή μας σχετικά με τον τρόπο που οι νευρώνες της περιοχής του εγκεφάλου απαντούν στις πληροφορίες που λαμβάνει και μαθαίνει από τα λάθη και την επιτυχία μπορεί μια μέρα να μας βοηθήσει να θεραπεύσουμε ψυχικές ασθένειες που περιλαμβάνουν ασυνήθιστη λειτουργία παρακολούθησης όπως είναι η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ή ή σχιζοφρένεια» δήλωσε ο καθηγητής.
