Δεν είναι μυστικό ότι το αυξημένο επίπεδο λίπους στο σώμα μπορεί να βλάψει την υγεία μας. Πιθανόν να εστιάζετε στην ποσότητα του λίπους που έχετε, αλλά εξίσου σημαντική είναι και η κατανομή του στο σώμα. Ορισμένες περιοχές συσσώρευσης λίπους είναι πιο επιβλαβείς από άλλες.
Η κατανομή του λίπους δεν είναι κάτι που μπορούμε να ελέγξουμε, ειδικά καθώς μεγαλώνουμε. Οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να συσσωρεύουν λίπος είτε γύρω από τη μέση είτε στους γοφούς και τους μηρούς, ωστόσο, υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το λίπος κατανέμεται στο σώμα.
Τι επηρεάζει την κατανομή λίπους;
Οι βασικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την κατανομή του λίπους στο σώμα:
- Τα γονίδια: Σχεδόν το 50% της κατανομής του λίπους προσδιορίζεται από τα γονίδια, με τους ερευνητές να προτείνουν πώς εάν τα άτομα στην οικογένειά σας έχουν μεγαλύτερους γοφούς, τότε είναι πιθανότερο να ισχύει το ίδιο και για εσάς.
- Το φύλο: Τα υγιή επίπεδα λίπους ποικίλουν για τα δύο φύλα, με τους άνδρες να τείνουν να συσσωρεύουν περισσότερο λίπος γύρω από το μεσαίο τμήμα του σώματος ενώ οι γυναίκες φαίνεται να το συσσωρεύουν περισσότερο στους γοφούς ή και τους γλουτούς.
- Η ηλικία: Οι μεγαλύτεροι ενήλικες τείνουν να εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα σωματικού λίπους συνολικά εξαιτίας συγκεκριμένων παραγόντων όπως η επιβράδυνση του μεταβολισμού και η σταδιακή απώλεια του μυϊκού ιστού. Παράλληλα το επιπλέον λίπος ενδέχεται να είναι σπλαχνικό αντί για υποδόριο.
- Τα επίπεδα ορμονών: Είναι γνωστό ότι το βάρος και οι ορμόνες συνδέονται, γεγονός που γίνεται πιο αισθητό στα σαράντα έτη. Αυτό οφείλεται στην φυσική μείωση των ορμονών, όπως η τεστοστερόνη στους άνδρες και τα οιστρογόνα στις γυναίκες.
Τρεις τύποι λίπους
Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι λίπους και όχι μόνο ο καθένας έχει διαφορετική λειτουργία αλλά κάθε λίπος βρίσκεται και σε διαφορετικά μέρη του σώματός σας. Οι τρεις τύποι περιλαμβάνουν:
- Το υποδόριο λίπος βρίσκεται στο πάνω μέρος των μυών και ακριβώς κάτω από το δέρμα. Είναι το είδος που μπορούμε να τσιμπήσουμε, συχνά γύρω από την άκρη των γοφών, των μηρών, των γλουτών ή και στα μπράτσα. Αυτό αποτελεί συνήθως το 90% των αποθεμάτων λίπους στο σώμα.
- Το σπλαχνικό λίπος αποτελεί επικίνδυνο τύπο λίπους για την υγεία, καθώς περικλείει τα ζωτικά όργανα, όπως το συκώτι, τα έντερα ή και την καρδιά. Σε αντίθεση με το υποδόριο λίπος δεν μπορείτε να το αγγίξετε ή να το αισθανθείτε. Ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρούς κινδύνους για την υγεία.
- Το καφέ λίπος είναι ένας ιδιαίτερος τύπος λίπους που βοηθά το σώμα να κάψει επιπλέον θερμίδες για να διατηρήσει την θερμοκρασία του. Τα μωρά εμφανίζουν αρκετό καφέ λίπος αλλά και οι ενήλικες σε μικρότερες όμως ποσότητες και συγκεκριμένα γύρω από τις περιοχές του ώμου και του στήθους.
Στρατηγικές για υγιή κατανομή λίπους
Αν και δεν έχουμε πλήρη έλεγχο αναφορικά με τις περιοχές που θα κατανεμηθεί το λίπος στο σώμα, υπάρχουν ορισμένα βήματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε για το «επηρεάσουμε». Οι στρατηγικές, συγκεκριμένα, που μπορείτε να ακολουθήσετε για να μην καταλήξει υπερβολικό λίπος σε δυνητικά επιβλαβή μέρη, περιλαμβάνουν:
- Σύνθετοι υδατάνθρακες και πρωτεΐνη: Θα ήταν καλό να επιλέξετε σύνθετους υδατάνθρακες και πρωτεΐνες γιατί τα χωνεύετε σε αργότερο ρυθμό κι έτσι τα επίπεδα ινσουλίνης παραμένουν σταθερά αντί να αυξάνονται απότομα και να αποθηκεύουν επιπλέον λίπος στην περιοχή της κοιλιάς.
- Υγιεινά λίπη: Επιλέξτε πιο υγιεινά λίπη, αντικαθιστώντας τα κορεσμένα λίπη με τα πολυακόρεστα, που εμπεριέχονται στα καρύδια αλλά και τον σολομό. Τα ευρήματα δείχνουν ότι τα πολυακόρεστα λίπη προάγουν την ανάπτυξη του μυϊκού ιστού που καίει θερμίδες ενώ τα κορεσμένα λίπη φαίνεται να ενθαρρύνουν την υπερβολική αποθήκευση λίπους.
- Γυμναστική και ένταση: Προσπαθήστε να εντάξετε την γυμναστική στην καθημερινότητά σας. Ακόμα και αν δεν γυμνάζεστε καθημερινά, προσπαθήστε να εκτελείτε προπονήσεις με διαστήματα υψηλής έντασης, όπως το εναλλασσόμενο σπριντ με το περπάτημα, καθώς είναι πιο αποτελεσματικό για την διάσπαση του σπλαχνικού λίπους, συγκριτικά με την μέτρια αερόβια άσκηση.