Ως τροφική αλλεργία χαρακτηρίζεται η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στις πρωτεΐνες κάποιων τροφών, οι οποίες δεν είναι επικίνδυνες για την υγεία μας, όμως ο οργανισμός μας τις εκλαμβάνει ως τέτοιες. Συχνά τείνει να συγχέεται με την τροφική δυσανεξία, την δηλητηρίαση ή την τροφική ευαισθησία.
Η δυσανεξία είναι η αδυναμία του πεπτικού συστήματος να απορροφήσει κάποια συστατικά, είτε λόγω έλλειψης ορισμένων ενζύμων, είτε λόγω χαρακτηριστικών του ίδιου του τροφίμου. Τα κύρια συμπτώματα της δυσανεξίας είναι η γενική αδιαθεσία, ο πονοκέφαλος, το φούσκωμα, ο τυμπανισμός και η διάρροια.
Η τροφική δηλητηρίαση οφείλεται κυρίως σε μικρόβια και ιούς που έχουν μολύνει την τροφή, με αποτέλεσμα να βλάπτουν τον οργανισμό και να προκαλούν έντονα συμπτώματα όπως ναυτία, διάρροια, πόνο στην κοιλιά και πυρετό.
Τέλος, η τροφική ευαισθησία είναι μια πάθηση που βρίσκεται ακόμη υπό μελέτη. Εκεί κατατάσσονται περιστατικά που δεν μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε καμία άλλη περίπτωση και συνήθως παρουσιάζουν εντονότερη συμπτωματολογία από τη δυσανεξία. Επειδή δεν υπάρχουν ακόμη επαρκή επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την ευαισθησία, επισκεφθείτε έναν διαιτολόγο, αν πάσχετε από γαστρεντερικές ενοχλήσεις. Αν έχετε σοβαρά συμπτώματα, επικοινωνήστε άμεσα με έναν γαστρεντερολόγο ή τον γιατρό σας.
Ποιες τροφές προκαλούν αλλεργίες – δυσανεξίες;
-
Τρόφιμα που προκαλούν αλλεργία
Τα τρόφιμα στα οποία παρατηρείται συχνή εμφάνιση αλλεργιών είναι τα εξής:
Γαλακτοκομικά προϊόντα. Όσοι έχουν αλλεργία στο γάλα, θα πρέπει να προσέξουν ακόμη και την κατανάλωση «νηστίσιμων» γαλακτοκομικών, μιας και κάποια εξ’ αυτών περιέχουν πρωτεΐνες γάλακτος, οι οποίες μπορεί να πυροδοτήσουν μια αλλεργική αντίδραση.
Φυστίκια. Η αλλεργία στους ξηρούς καρπούς είναι από τις πιο συχνές αλλεργίες και από τις πιο σοβαρές, μιας και μπορεί να οδηγήσει σε αναφυλαξία. Συστήνεται στους ανθρώπους με την συγκεκριμένη αλλεργία να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να έχουν πάντα στη διάθεσή τους ενέσιμη επινεφρίνη, αλλά και να γνωρίζουν πως να την χρησιμοποιήσουν.
Σόγια. Η αλλεργία στην σόγια είναι αρκετά συχνή και μπορεί να παρουσιάσει τα εξής συμπτώματα: πρήξιμο στα χείλη, τσούξιμο στοματικής κοιλότητας και πόνο στην κοιλιά.
Ψάρια. H παρβαλβουμίνη, μια πρωτεΐνη του μυϊκού ιστού του ψαριού, ευθύνεται συχνά για την αλλεργία στα ψάρια και περιέχεται σε όλα τα είδη, σε άλλα περισσότερο και σε άλλα λιγότερο.
Οστρακοειδή. Στα όστρακα η πιο συνηθισμένη ουσία που ευθύνεται για την εμφάνιση αλλεργίας είναι μια πρωτεΐνη, η τροπομυοσίνη. Ο συγκεκριμένος τύπος αλλεργίας συνήθως εκδηλώνεται στην ενήλικη ζωή, παρά στην παιδική ηλικία.
-
Φρούτα που προκαλούν αλλεργία
Η αλλεργική αντίδραση των φρούτων συνήθως είναι στοματική (Oral Allergy Syndrome) και προκαλεί συμπτώματα στο πρόσωπο και στο στόμα, όπως:
- Κνησμός
- Ερυθρότητα
- Πρήξιμο
- Κάψιμο
Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται αμέσως μετά την κατανάλωση ωμών φρούτων ή λαχανικών, και σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν μια ώρα αργότερα. Φρούτα που προκαλούν τις περισσότερες αλλεργίες είναι το μήλο, το ροδάκινο και το ακτινίδιο.
Πως θα καταλάβω αν έχω αλλεργία
Αν ως τώρα δεν έχετε αντιμετωπίσει ποτέ σας κάποιο αλλεργικό επεισόδιο, είναι λογικό να ανησυχείτε για το ποιές είναι οι ενδείξεις που πρέπει να σας θορυβήσουν. Οι πιο συχνές αντιδράσεις αφορούν σε δερματικά εξανθήματα, φαγούρα, ερεθισμό στο σώμα ή στο λαιμό, καταρροή και φτέρνισμα. Επίσης μπορεί να νιώσετε αδυναμία, ναυτία, ζαλάδα και να έχετε χαμηλή πίεση, χωρίς αυτό να σημαίνει πως αν τα νιώσετε, είναι σίγουρα αλλεργία.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα μιας αλλεργίας μοιάζουν με αυτά του κοινού κρυολογήματος. Το κοινό κρυολόγημα συνήθως συνοδεύεται από κόπωση, πυρετό και έντονο πονοκέφαλο, ενώ η αλλεργία παρουσιάζει κυρίως φαγούρα, καταρροή, συριγμό. Η εποχιακή αλλεργία είναι πιο εύκολο να παρερμηνευθεί ως κρυολόγημα, παρά μια τροφική αλλεργία.
Αν νιώθετε ενοχλήσεις συχνά και πιστεύετε πως οφείλονται σε κάποια αλλεργική αντίδραση, επισκεφθείτε άμεσα έναν αλλεργιολόγο. Συνίσταται η τήρηση ημερολογίου για κάποιες εβδομάδες, ώστε να καταφέρετε να συνδέσετε τις τροφές που καταναλώνετε με την συμπτωματολογία σας.
Τα συμπτώματα τροφικής αλλεργίας που δεν πρέπει να αγνοήσεις
Η τροφική αλλεργία μπορεί να προκαλέσει από ήπια συμπτώματα και μικροενοχλήσεις, έως σοβαρά επεισόδια αναφυλαξίας, για αυτό και συνίσταται μεγάλη προσοχή σε όσους έχουν γνωστές αλλεργίες σε τροφές.
Η αναφυλαξία είναι η πιο σοβαρή αντίδραση του οργανισμού μας σε αλλεργιογόνα και μπορεί να αποβεί μοιραία. Τα συμπτώματα, τα οποία αυξάνουν σε ένταση τάχιστα, είναι το πρήξιμο, το εξάνθημα, η χαμηλή πίεση, η έντονη φαγούρα στα μάτια και η δυσκολία στην αναπνοή αλλά και την κατάποση.
Αν αισθανθείτε έντονη αδιαθεσία αμέσως μετά από την κατανάλωση κάποιας τροφής, πόνους στην κοιλιακή χώρα ή κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Αν υποψιαστείτε πως η αδιαθεσία σας οφείλεται σε αλλεργική αντίδραση αποφύγετε εντελώς την οδήγηση. Αν γνωρίζετε πως έχετε αλλεργία σε κάποια συνηθισμένη τροφή, καλό είναι να έχετε ένεση επινεφρίνης πάντα μαζί σας και να ξέρετε πως να την χρησιμοποιήσετε.
Το αναφυλακτικό σοκ είναι η πιο σοβαρή περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης και είναι πιο συχνή σε περιπτώσεις τροφικών αλλεργιών. Οι τροφές που είναι πιθανό να προκαλέσουν αναφυλακτικό σοκ σε άτομα που έχουν αλλεργία σε αυτές, είναι οι ξηροί καρποί, τα οστρακοειδή και το αυγό. Άλλα συνηθισμένα αίτια, είναι τα τσιμπήματα εντόμων, όπως οι μέλισσες.
Πως να τα αντιμετωπίσω
Τα σοβαρά συμπτώματα μιας αλλεργίας, όπως η αναφυλαξία, χρήζουν άμεσης ιατρικής επέμβασης. Ένας τρόπος για να σταματήσουν τα συμπτώματα του αναφυλακτικού σοκ είναι η ένεση επινεφρίνης όπως προαναφέραμε, η οποία είναι αδρεναλίνη και χορηγείται συνήθως στον μηρό.
Η καλύτερη θεραπεία για την αντιμετώπιση των αλλεργιών είναι η πλήρης αποφυγή των τροφών που την προκαλούν. Ένας ειδικός αλλεργιολόγος θα σας καθοδηγήσει ενημερωνοντας σας πλήρως για τους κινδύνους που διατρέχετε και θα διαγνώσει αν είστε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για αναφυλαξία. Επίσης θα σας εκπαιδεύσει στην αυτο-χορήγηση της ένεσης επινεφρίνης και θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε τυχόν άλλες παθήσεις που μπορεί να συνδέονται ή να ενισχυθούν από μια αλλεργική αντίδραση.
Σύγχρονες μέθοδοι «απευαισθητοποίησης» του ασθενή, υπόσχονται μελλοντική ανοχή στο τρόφιμο που σας προκαλεί αλλεργία, με την σταδιακή λήψη ελεγχόμενων, μικρών δόσεων αλλεργιογόνου. Συζητήστε τις επιλογές σας με έναν αλλεργιολόγο για την ασφαλή διαχείριση της αλλεργίας σας.
